Phương pháp và bài tập tổng hợp về Tính chất ảnh qua Gương cầu lõm môn Vật Lý 7 năm 2021

PHƯƠNG PHÁP VÀ BÀI TẬP TỔNG HỢP VỀ TÍNH CHẤT ẢNH QUA GƯƠNG CẦU LÕM

 

Gương cầu lõm hay Gương hội tụ là gương có bề mặt phản xạ là mặt trong của một phần hình cầu và hướng về phía nguồn sáng.Ảnh một vật tạo bởi gương cầu lõm thường là ảnh ảo và thường lớn hơn vật. Ảnh đó không hứng được trên màn chắn.

Gương cầu lõm có tác dụng biến đổi một chùm tia sáng tới song song thành một chùm tia phản xạ hội tụ tại 1 điểm trước gương và ngược lại, biến đổi 1 chùm tia tới phân kì thích hợp thành một chùm tia phản xạ song song. Không giống như gương cầu lồi, tính chất ảnh của vật sẽ khác nhau tùy thuộc vào vị trí tương đối của vật so với tiêu điểm và tâm của gương. Gương cầu lõm khi ánh sáng mặt trời chiếu vào thì sẽ nung nóng vật và có thể đốt cháy vật.

·         Gương cầu lõm cho ảnh ảo, cùng chiều, lớn hơn vật khi khoảng cách từ vật đến gương nhỏ hơn khoảng cách từ tiêu điểm đến gương. (d < f)

·         Gương cầu lõm cho ảnh thật, ngược chiều vật trên màn chắn trước gương và lớn hơn vật khi vật nằm ở khoảng giữa tâm của gương và tiêu điểm (f < d < 2f).

·         Gương cầu lõm cho ảnh thật và ngược chiều vật trên màn chắn trước gương và nhỏ hơn vật khi khoảng cách từ vật đến gương lớn hơn khoảng cách từ tâm của gương đến gương (d > 2f)

·         Gương cầu lõm có thể biến đổi một chùm tia sáng tới song song thành chùm tia phản xạ hội tụ, từ một chùm tia sáng phân kì hay hội tụ thành một chùm tia phản xạ song song, từ chùm tia sáng phân kì thành chùm tia phản xạ hội tụ hay từ chùm tia sáng hội tụ thành chùm tia phản xạ phân kì.

Bài 1: Dùng các từ thích hợp trong khung để diền khuyết hoàn chỉnh các câu sau:

Gương cầu lõm là (1)....... mặt cầu (2) .... ánh sáng. Mặt phản xạ của gương cầu lõm quay về phía (3)...... Ảnh của vật trước và sát gương (4) ......và đều là (5)..... Đáp án nào sau đây đúng?

 A. (1) - a ; (2) - h ; (3) - c ; (4) - e ; (5) - g

 B. (1) - a ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - e ; (5) - g

 C. (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - e ; (5) - g

 D. (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - e ; (5) - f

 E. (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - d ; (5) - g

Hướng dẫn giải

Gương cầu lõm là một phần mặt cầu phản xạ ánh sáng. Mặt phản xạ của gương cầu lõm quay về phía tâm. Ảnh của vật trước và sát gương cầu lõm đều là ảo.

Vậy (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - e ; (5) - g

Chọn C

Bài 2: Cho các điểm F, C và gương cầu lõm (hình vẽ). Hãy vẽ ảnh của vật sáng AB trong trường hợp sau.

Hướng dẫn giải

Ta vẽ hai tia sáng, tia tới đỉnh O, tia phản xạ đối xứng với tia tới qua trục chính. Tia thứ hai song song với trục chính, tia phản xạ đi qua F. Ta vẽ đường kéo dài của hai tia, cắt nhau ở đâu thì đó là ảnh B’ của B. Hạ vuông góc từ B’ xuống trục chính tại A’. Ảnh A’B’ là ảnh ảo.

Bài 3: Quan sát một viên phấn đặt sát gương cầu lõm

a. Ảnh của viên phấn là ảnh thật hay ảnh ảo? Độ lớn của ảnh như thế nào so với độ lớn của viên phấn? Khoảng cách từ ảnh của viên phấn đến gương gần hơn hay xa hơn khoảng cách từ viên phấn đến gương?

b. Nếu xê dịch viên phấn đến gần gương thì ảnh của nó xê dịch như thế nào?

c. Nếu xê dịch viên phấn ra xa gương thì ảnh của nó xê dịch như thế nào?

Hướng dẫn giải

a/ Khi đặt viên phấn sát gương cầu lõm thì gương cầu lõm cho ảnh ảo. Ảnh này cùng chiều và lớn hơn vật. Khoảng cách từ ảnh của viên phấn đến gương xa hơn khoảng cách từ viên phấn đến gương.

b/ Nếu xê dịch viên phấn đến gần gương thì ảnh của nó xê dịch càng gần gương, tức là ảnh và vật chuyển động ngược chiều với nhau.

c/ Nếu xe dịch viên phấn ra xa gương thì khi vẫn còn tạo ảnh ảo, ảnh này chuyển động ra xa gương, tức là ảnh chuyển động ngược chiều vật. Đến khi vật dịch ra xa gương mà tạo ảnh thật thì khi dịch chuyển vật ra xa gương thì ảnh chuyển động lại gần gương, tức là ảnh và vật chuyển động ngược chiều với nhau.

Câu 1: Trong ba loại gương (gương cầu lồi, gương phẳng, gương cầu lõm), gương nào cho ảnh ảo của cùng một vật lớn hơn? Xếp theo thứ tự tăng dần từ trái sang phải.

A. Gương phẳng, gương cầu lõm, gương cầu lồi.

B. Gương cầu lõm, gương cầu lồi, gương phẳng.

C. Gương cầu lõm, gương phẳng, gương cầu lồi.

D. Gương cầu lồi, gương phẳng, gương cầu lõm.

Câu 2: Một bạn học sinh đã đặt một viên bi trước một gương cầu lõm rất gần mặt gương và rút ra được một số kết luận. Theo em kết luận nào sau đây không đúng?

A. Ảnh của viên bi là ảnh ảo

B. Ảnh của viên bi không hứng được trên màn chắn

C. Ảnh của viên bi lớn hơn viên bi

D. Ảnh của viên bi có thể hứng được ở sau gương

Câu 3: Em hãy chọn câu đúng trong các câu dưới đây:

A. Gương cầu lõm luôn luôn cho ảnh ảo

B. Gương cầu lõm có thể cho ảnh thật hay ảnh ảo. Ảnh ảo của vật qua gương cầu lõm lớn hơn vật

C. Vì các gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật nhưng vẫn nhỏ hơn gương cầu lồi

D. Vì bề rộng vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn gương cầu lõm có cùng kích thước và gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật

Câu 4: Vì sao nhờ có gương phản xạ, đèn pin lại có thể chiếu ánh sáng đi xa? Khoanh tròn câu trả lời đúng.

A. Vì gương hắt ánh sáng trở lại

B. Vì gương cho ảnh ảo rõ hơn

C. Vì đó là gương cầu lõm cho chùm phản xạ song song

D. Vì nhờ có gương ta nhìn thấy những vật ở xa

Câu 5: Mặt phản xạ của gương cầu lõm là:

A. Mặt trong của chỏm cầu                               

B. Mặt ngoài của chỏm cầu

C. Mặt phẳng như gương phẳng                     

D. A, B, C đều đúng

Câu 6: Ảnh ảo của vật tạo bởi gương cầu lõm có tính chất nào dưới đây ?

A. Lớn bằng vật.                                                  

B. Lớn hơn vật.

C. Nhỏ hơn vật.                                                    

D. Nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương cầu lồi.

Câu 7: Các loại gương nào sau đây có hiện tượng phản xạ ánh sáng khi có ánh sáng truyền đến nó?

A. Gương phẳng                                                 

B. Gương cầu lồi

C. Gương cầu lõm                                               

D. Cả ba loại gương trên

Câu 8: Chiếu một chùm tia tới phân kì đến gương cầu lõm ta có thể thu được những chùm sáng phản xạ nào sau đây

A. Chùm sáng phân kì                                        

B. Chùm sáng hội tụ

C. Chùm sáng song song                                  

D. Cả ba câu trên đều đúng

Câu 9: Chiếu một chùm tia tới song song lên một gương cầu lõm, ta thu được một chùn tia phản xạ có tính chất nào dưới đây?

A. Song song.                                                      

B. Hội tụ.

C. Phân kì.                                                            

D. Không truyền theo đường thẳng.

Câu 10: Hãy chọn câu đúng trong các câu dưới đây

A. Gương cầu lõm cho ảnh nhỏ hơn vật tuy nhiên càng đưa vật ra xa thì kích thước của ảnh càng tăng

B. Gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật tuy nhiên càng đưa vật ra xa kích thước của ảnh càng nhỏ

C. Nếu dịch vật ra xa gương cầu lõm, cách gương một khoảng lớn hơn bán kính của gương thì gương cầu lõm sẽ cho ảnh thật nhỏ hơn vật và ngược chiều

D. Ảnh qua gương cầu lõm bao giờ cũng là ảnh ảo

Câu 11: Tại sao ở các góc đường có khúc cua hẹp người ta lại lắp các loại gương cầu lồi mà không dùng các gương cầu lõm mặc dù gương cầu lõm vẫn có thể cho ảnh ảo lớn hơn vật như gương cầu lồi

A. Vì các gương cầu lồi cho ảnh rõ nét hơn

B. Vì các gương cầu lồi luôn luôn cho ảnh ảo

C. Vì các gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật nhưng vẫn nhỏ hơn gương cầu lồi

D. Vì bề rộng của vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn gương cầu lõm có cùng kích thước và gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật

Câu 12: Vì sao trên ô tô trên xe máy, người ta không gắn gương cầu lõm để cho người lái xe quan sát ảnh ảo của các vật ở phía sau xe?

A. Vì ảnh không rõ nét.

B. Vì vật phải để rất gần gương mới cho ảnh ảo.

C. Vì ảnh ảo nhỏ hơn vật nhiều lần.

D. Vì ảnh ảo nằm xa gương ở phía sau mắt.

ĐÁP ÁN

1	D	3	B	5	A	7	D	9	B	11	D
2	D	4	C	6	B	8	D	10	C	12	B

 

---(Hết)---

Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Phương pháp và bài tập tổng hợp về Tính chất ảnh qua Gương cầu lõm môn Vật Lý 7 năm 2021. Để xem thêm nhiều tư liệu hữu ích khác, các em đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.

Chúc các em học tốt!