Chứng minh câu tục ngữ Ở hiền gặp lành

2.1. Mở bài

Giới thiệu vấn đề nghị luận: Ở hiền gặp lành

2.2. Thân bài

a. Giải thích nội dung câu tục ngữ: "Ở hiền gặp lành"

- "Ở hiền" là cách nói hình ảnh cho những việc tốt đẹp, ý nghĩa, thậm chí là cao cả mà con người thực hiện.

- "Lành" là cách biểu đạt tượng trưng cho những điều may mắn, ý nghĩa, tốt lành trong cuộc sống.

- Nội dung câu tục ngữ: Khái quát một quy luật mang tính nhân quả trong đời sống của con người: Khi hành động, thực hiện những điều tốt đẹp, con người ta sẽ nhận lại những điều may mắn và hạnh phúc.

b. Bình luận nội dung câu tục ngữ

- Nêu những biểu hiện của việc "Ở hiền gặp lành".

- Khi con người biết quan tâm, sẻ chia, giúp đỡ người khác vượt qua khó khăn; con người sẽ nhận lại niềm vui, hạnh phúc cho chính bản thân mình.

- Khi biết giúp đỡ, sẻ chia, con người cũng sẽ nhận lại sự giúp đỡ từ những người khác khi bản thân mình gặp khó khăn, hoạn nạn.

- "Ở hiền" không đồng nghĩa với sự nhu nhược, hay im lặng trước cái xấu, cái ác.

c. Lật lại vấn đề

Có một số ý kiến cho rằng: "Ở hiền chưa chắc đã gặp lành". Đây là quan điểm sai lệch về tư tưởng vì hậu quả và sự báo ứng có thể đến muộn hơn những lợi ích trước mắt.

d. Bài học nhận thức và hành động

- Cần nhận thức đúng đắn những giá trị của hành động, thái độ sống tốt đẹp mang lại.

- Cần hướng tới những điều hay, điều tốt và hiện thực hóa thành những hành động cụ thể.

2.3. Kết bài

Khẳng định lại vấn đề bàn luận. Liên hệ bản thân

Đề bài: Chứng minh câu tục ngữ Ở hiền gặp lành

Gợi ý làm bài

Ông cha ta ngày trước có những bài học rất bổ ích cho con cháu đời sau. Và những lời khuyên nhủ, những bài học hay đó lại được thể hiện thông qua kho tàng văn học dân gian đặc biệt qua tục ngữ. Nói về mối quan hệ nhân quả sống ở đời như thế nào thì có những câu tụ ngữ ngắn gọn nhưng lại mang được những nét nghĩa thật đặc sắc và sâu sắc. Câu ‘Ở hiền gặp lành” là một câu tục ngữ hay và đáng suy ngẫm cho chúng ta và nó vẫn vẹn nguyên giá trị cho đến ngày hôm nay.

Qủa thực câu tục ngữ “Ở hiền gặp lành” đã khuyên dạy con người ta cách sống. “Ở hiền” điều này có nghĩa là chúng ta cần biết quan tâm, cũng như sẽ đối xử tốt với những người xung quanh. Hơn nữa con người có thể sẵn lòng giúp đỡ người khác khi có thể, không được làm những điều sai trái hoặc làm hại ai. Còn với “Gặp lành” thì lại được xem như là kết quả khi chúng ta sống tốt thì sẽ được nhận lại những điều may mắn, tốt đẹp.

Trong xã hội ngày nay thì với các bạn học sinh, chúng ta luôn phải kính trên nhường dưới, sống hiếu thảo với cha mẹ. Ngay ở trên trường lớp thôi thì mỗi chúng ta cần nghe lời thầy cô đó chính là phải sống chan hòa và giúp đỡ với bạn bè. Còn khi ra ngoài xã hội, đối với những người xung quanh ta luôn luôn có thái độ tôn trọng và giúp đỡ mọi người. Nếu như trên đường đi học, bạn vô tình gặp một em bé bị vấp ngã khi đang chơi bóng, bạn có sẵn sàng đỡ em dạy không? Hay là những việc như khi đi vào cổng trường bạn có thường xuyên chào hỏi bác bảo vệ một tiếng không?

Đó chỉ là những việc làm rất nhỏ nhưng sẽ rèn luyện cho chúng ta thái độ sống tốt, sống có ích chho xã hội. Và khi nói đến đây, chắc chắn rằng có rất nhiều bạn sẽ nghĩ rằng chúng ta cũng không cần thiết phải làm thế. Bởi khhi làm như vậy chúng ta có được gì đâu, thậm chí khi không làm cũng không có một ai nói được bạn. Nếu mà bạn nghĩ như thế thì bạn đã nghĩ sai thật rồi đó. Các bạn thử nghĩ xem khi bạn giúp đỡ người khác bạn mong nhận lại được gì chứ? Cho dù nó cũng chỉ là một lời cảm ơn cùng với một nụ cười nhân ái, nhưng lời cám ơn đó chắc chắn sẽ làm cho bạn cảm thấy ấm lòng. Bạn như thấy mình chính là một người có ích cho xã hội vậy. Lời cảm ơn như khuyến khích bạn, cho bạn thêm nhiều động lực để có thể gắn kết, giúp đỡ mọi người lại với nhau. Và đó chẳng phải là một món quà vô giá đối với chính bản thân bạn đó sao?

Hãy giúp đỡ mọi người chắc chắn rằng một ngày nào đó bạn sẽ được “gặp lành”. Mọi sự cho đi và nhận về nó sẽ có nhưng không phải xảy ra đồng thời giống như trao đổi những món hàng. Tình cảm, sự yêu thương và lòng nhân ái sẽ giúp cho bạn nhận được chính sự cẩm mến của mọi người. Khi bạn cần giúp đỡ, thì bạn sẽ nhận đực sự giúp đỡ của người khác. Điều đó sẽ làm cho bạn thêm lạc quan và tin yêu cào cuộc đời. Nó như sẽ giúp bạn hiểu ra rằng

“Còn gì đẹp ở trên đời hơn thế

Người và người sống để yêu nhau”.

Khi nói về câu tục ngữ “Ở hiền gặp lành” chúng ta cũng như sẽ nhận thấy hai mặt của cùng một vấn đề, có phải lúc nào chúng ta cũng “ở hiền” không? Và câu hỏi liệu có phải chúng ta cứ “ở hiền” là sẽ gặp lành và không bao giờ gặp ác không? Những câu hỏi đó dường như cũng lại là một vấn đề mà chúng ta phải suy nghĩ thêm. Thực ra, mỗi người chúng ta cũng hãy nên nghĩ rộng ra một chút, tức là chúng ta cần có sự khéo léo và tinh tế trong cách sống và cách cư xử. Và tất cả điều này để ta có thể nhận ra ai là người thực sự tốt với ta, ai là người có thể sẽ làm hại ta, từ đó ta sẽ có cách cư xử phù hợp. Qủa thực rằng chính trong cuộc sống cũng có những người không tốt, họ dường như cũng có thể làm hại ta bất cứ lúc nào mà không cần biết lý do là gì. Hơn nữa là đối với những người như vậy chúng ta cần đề phòng và tránh tiếp xúc.

Câu tục ngữ ngắn gọn những chất chứa biết bao bài học “ở hiền gặp lành” dạy ta cách sống. Dù cuộc sống có khó khăn như thế nào đi chăng nữa thì ta vẫn luôn phải sống tốt với tất cả mọi người, đặc biệt là cũng không được làm hại người khác để đạt được những thứ mình muốn. Tuy vậy, tất cả chúng ta cần tỉnh táo để phân biệt được người tốt, người xấu thì chúng ta mới điều chỉnh được thái độ, hành vi và làm hài hòa các mối quan hệ xung quanh ta được.

Kho tàng ca dao, tục ngữ nước ta rất đa dạng và phong phú với nhiều chủ đề, đề tài như: lao động sản xuất, ứng xử, tình cảm trong gia đình… Trong đó em thích nhất câu tục ngữ “Ở hiền gặp lành”.

Ca dao, tục ngữ được cha ông ta đúc kết từ kinh nghiệm thực tế. Mỗi câu, mỗi bài đều ẩn chứa những bài học sâu sắc về nhiều lĩnh vực trong đời sống. câu tục ngữ: “Ở hiền gặp lành” cũng không ngoại lệ.Vậy ta nên hiểu câu tục ngữ này như thế nào và nó đem lại bài học gì cho thế hệ ngày nay và mai sau?

Trước hết “ở hiền” nghĩa là cách đối xử tốt với mọi người, luôn làm những điều tốt đẹp. Họ là người luôn đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân và biết suy nghĩ vì mọi người. Mà trong đó phải là những hành động thiết thực chứ không phải chỉ là lời lẽ, lí thuyết suông. Từ việc làm tốt đẹp tất sẽ dẫn đến quan hệ nhân quả đó là “gặp lành”. Ở đây, “gặp lành” nghĩa là gặp những điều may mắn, được người khác giúp đỡ lại. Như vậy có thể thấy nếu chúng ta làm những điều tốt đẹp, không suy nghĩ trục lợi thì chúng ta sẽ được đền bù xứng đáng, gặp nhiều may mắn, hạnh phúc. Đây là điều mà cha ông ta muốn nhắn nhủ cho các thế hệ sau.

Câu tục ngữ: “Ở hiền gặp lành” thể hiện luật nhân quả thường thấy trong đạo Phật. Giống như ta thường hay bắt gặp câu “gieo gió gặt bão” hay thấy những câu chuyện cố tích về những người hiền lương, thục đức ắt sẽ gặp may mắn, được mọi người tương trợ và kết thúc có hậu. Ngược lại những người làm điều ác sẽ bị trừng phạt. Đại diện cho những người “ở hiền” như nhân vật Thạch Sanh thật thà, chất phác nên dù bị Lý Thông năm lần bảy lượt hãm hại thì Thạch Sanh vẫn cưới được công chúa, sống cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Hay câu chuyện kinh điển về chị em Tấm Cám và bà mẹ kế cũng vậy. Kẻ ác là mẹ con Cám sau khi làm nhiều chuyện hại cô Tấm cuối cùng nhận lấy cái chết thảm hại mà không nhận được sự thương xót của người khác. Còn cô Tấm vì sống hiền lành, nhẫn nhịn đã được hạnh phúc sau bao gian nan, hiểm họa.

“Ở hiền” làm những điều tốt đẹp không phải là làm những việc lớn lao, to tát. Nó có thể bắt đầu từ những lời ăn tiếng nói hằng ngày đến những hành động nhỏ bé khi giúp đỡ người khác. Hình ảnh cậu bé dắt tay bà cụ sang đường, cô bé giúp đỡ người phụ nữ mang thai xách đồ…đó là những điều nhỏ bé nhứng mang ý nghĩa tốt đẹp biết bao. Vì thế mỗi người dù ở bất kì lứa tuổi nào cũng cần rèn luyện cho mình làm những điều tốt, từ những việc nhỏ bé nhất. Ngược lại, có những người tự cho rằng: mình không làm gì, không hại cũng không giúp ai, đó là ở “hiền” thì đây là một quan niệm sai lầm. Những người như vậy là những người bo bo chỉ viết giữ cho mình, những người vô cảm trước những mảnh đời khó khăn, trước những hành vi sai trái đang diễn ra ngay trước mắt. Người như vậy không thể coi là “ở hiền” được. Bên cạnh đó có những người khi làm việc tốt luôn băn khoăn suy nghĩ xem mình có hại gì không, có nhận được lời ích gì qua việc làm đó mà cụ thể là lợi ích vật chất. Có thể thấy những người như vậy họ làm việc tốt khong xuất phát từ tấm lòng hướng thiện mà là có chủ đích riêng. Ví như có một số người đi làm từ thiện họ luôn muốn tất cả mọi người biết về điều đó, mong muốn tư lợi cá nhân, quảng bá hình ảnh bản thân chứ không xuất phát từ tấm lòng.

Là một học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, mỗi chúng ta cần chăm chỉ học tập, rèn luyện đạo đức tốt và ứng dụng vào cuộc sống thường ngày. Hãy trở thành người có ích cho gia đình và xã hội, làm nhiều việc tốt, giúp đỡ mọi người xung quanh. Có như vậy mỗi chúng ta mới có thể vui vẻ, thoải mái và tự hào về bản thân, được mọi người yêu mến và giúp đỡ khi chúng ta gặp khó khăn.

----------Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----------