Phương pháp giải dạng bài tập Oxit axit tác dụng với bazơ môn Hóa học 9

PHƯƠNG PHÁP GIẢI DẠNG BÀI TẬP OXIT AXIT TÁC DỤNG VỚI BAZƠ

PTTQ

Oxit axit + bazơ  → Muối + nước

• Oxit: CO₂, SO₂
• Dung dịch ba zơ: NaOH, KOH, Ca(OH)₂,Ba(OH)₂

Ví dụ:

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

                         (muối trung hòa)

Nếu CO₂ dư :  CO₂ + Na₂CO₃ + H₂O → 2NaHCO₃

                                                                (muối axit)

Chú ý: Muối sinh ra là muối trung hòa  hay muối axit phụ thuộc vào dung dịch NaOH dư hay CO₂ dư.

Sản phẩm tạo thành :  muối trung hòa (Na₂CO₃, CaCO₃, …)

PTHH:

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H₂O

Dữ kiện cho: số mol oxit axit hoặc số mol bazơ.

Phương pháp giải:

• Bước 1: Đổi dữ kiện của đề bài đã cho ra số mol.
• Bước 2: Viết PTHH xảy ra.
• Bước 3: Tìm tỉ lệ số mol của các chất tham gia, các chất tạo thành.
• Bước 4: Từ  tỉ lệ số mol theo PTHH tìm số mol có liên quan, rồi tính toán theo yêu cầu của đề bài và kết luận.

Ví dụ 1: Sục 2,24 lít khí CO₂ (đktc) vào dung dịch NaOH dư. Tính khối lượng muối tạo thành.

Ta có: n_CO2 = 2,2422,4=0,1 (mol)

PTHH: CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

Tỉ lệ        1        2                        2       1

P/ư    0,1 ->0,2     ->0,1

Từ PTHH => Muối tạo thành là Na­₂CO₃ (0,1 mol)

=>m_Na2CO3 = 0,1.106 = 10,6 (g)

Sản phẩm tạo thành:

• Muối axit: CO₂ dư hoàn toàn.
• Muối axit + muối trung hòa : CO₂ dư một phần.

PTHH:

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O                 (1)

CO₂ dư :  CO₂ + Na₂CO₃ + H₂O → 2NaHCO₃     (2)

CO₂ + Ca(OH)₂ →CaCO₃↓ + H₂O

CO₂ dư:  CO₂ + CaCO₃↓ + H₂O → Ca(HCO₃)₂

Dữ kiện cho: Số mol oxit axit, số mol bazơ.

Phương pháp giải:

• Bước 1: Đổi dữ kiện của đề bài đã cho ra số mol.
• Bước 2: Viết PTHH xảy ra.
• Bước 3: Tìm tỉ lệ số mol của các chất tham gia, các chất tạo thành. Từ pt (1) tìm được số mol muối trung hòa, số mol CO₂ dư.
• Bước 4: Đặt số mol CO₂ dư và muối trung hòa vào pt (2). Xác định CO₂ dư hay muối trung hòa dư => Tính số mol các chất liên theo chất phản ứng hết trước.
• Bước 5: Tính toán theo yêu cầu của đề bài và kết luận.

Ví dụ 2: Sục 6,72 lít khí CO₂ (đktc) vào 400ml dung dịch NaOH 1M. Tính khối lượng muối tạo thành.

Ta có: nCO₂ = 6,7222,4=0,3 (mol)

nNaOH = C­_M. V = 1.0,4 = 0,4 (mol)

PTHH:

          CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O                       (1)

Có:     0,3        0,4

P/ư:    0,2<-     0,4     -> 0,2

Theo PTHH (1) ta thấy: CO₂ dư nên số mol tính theo NaOH :

=> n_Na2CO3 = 0,2 (mol)

nCO₂­ p/ư = 0,2 (mol) => nCO_{2 dư} = 0,3 – 0,2 = 0, 1 (mol)

CO₂ dư :  CO₂ + Na₂CO₃ + H₂O → 2NaHCO₃               (2)

Có        :   0,1            0,2

P/ư:   :      0,1      -> 0,1                  -> 0,2

Theo PTHH (2) ta thấy, Na₂CO₃ dư nên số mol tính theo CO₂:

n_NaHCO3 = 2n_CO2 = 0,1.2 = 0,2 (mol)

n_Na2CO3 dư = 0,2 – 0,1 = 0,1 (mol)

Dung dịch sau phản ứng gồm : Na₂CO₃ (0,1 mol), NaHCO₃ (0,2 mol)

m_Na2CO3 = 0,1.106 = 10,6 (g)

m_NaHCO3 = 0,2 .84 = 16,8 (g)

Bài 1: Sục 5,6 lít khí CO₂ (đktc) vào lượng dư dung dịch Ca(OH)₂. Tính khối lượng kết tủa thu được sau phản ứng.

Đáp án:

Ta có: n_CO2 = 5,622,4=0,25 (mol)

Ca(OH)₂ dư nên chỉ xảy ra phản ứng:

              CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O

Tỉ lệ        1             1                 1             1

P/ư       0,25       ->0,25     ->0,15

Từ PTHH => Muối tạo thành là CaCO₃ (0,25 mol)

=>m_CaCO3 = m↓ =  0,25.100 = 25 (g)

Bài 2: Dẫn 2,24 lít khí SO₂ (đktc) vào 150ml dung dịch NaOH 1M.Tính nồng độ mol các chất trong dung dịch sau phản ứng.

Đáp án:

Ta có: nSO₂ = 2,2422,4=0,1 (mol)

n_NaOH = C­_M. V = 1.0,15 = 0,15 (mol)

PTHH:

          SO₂ + 2NaOH → Na₂SO₃ + H₂O                       (1)

Có:     0,1        0,15

P/ư:    0,075<-     0,15     -> 0,075

Theo PTHH (1) ta thấy: SO₂ dư nên số mol tính theo NaOH :

=> n_Na2SO3 = 0,2 (mol)

n_CO2­ p/ư = 0,075 (mol) => n_{CO2 dư} = 0,1 – 0,075 = 0,025 (mol)

CO₂ dư :  CO₂   +   Na₂SO₃  + H₂O → 2NaHSO₃               (2)

Có      :    0,025          0,075

P/ư:   :      0,025      -> 0,025                  -> 0,05

Theo PTHH (2) ta thấy, Na₂SO₃ dư nên số mol tính theo SO₂:

• n_NaHSO3 = 2n_SO2 = 0,025.2 = 0,05 (mol)
• n_Na2SO3 dư = 0,075 – 0,025 = 0,05 (mol)

Dung dịch sau phản ứng gồm : Na₂SO₃ (0,05 mol), NaHSO₃ (0,05 mol)

• m_Na2SO3 = 0,05.126 = 6,3 (g)
• m_NaHSO3 = 0,05 .104 = 5,2 (g)

Bài 3: Nung 2,5 g đá vôi, sản phẩm khí sinh ra hấp thụ hoàn toàn vào 400ml dung dịch NaOH 0,1M thu được dung dịch X. Tính nồng mol các chất trong X biết thể tích dung dịch thay đổi không đáng kể.

 

--- Để xem nội dung đáp án của các câu hỏi vui lòng xem online hoặc tải về máy---

Trên đây là trích dẫn một phần nội dung tài liệu Phương pháp giải dạng bài tập Oxit axit tác dụng với bazơ môn Hóa học 9. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.

Ngoài ra các em học sinh có thể tham khảo các tài liệu cùng chuyên mục:

• Phương pháp giải dạng bài tập Oxit bazơ tác dụng với axit môn Hóa học 9
• Phương pháp giải dạng bài tập Kim loại tác dụng với axit môn Hóa học 9

Chúc các em học tập thật tốt!