Lý thuyết và bài tập trắc nghiệm đại cương kim loại môn Hóa học 12

LÝ THUYẾT VÀ BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM ĐẠI CƯƠNG KIM LOẠI

 

A. LÝ THUYẾT

I. Tính chất vật lí:

Kim loại có những tính chất vật lí chung :

Tính dẻo - Tính dẫn điện - Tính dẫn nhiệt - Ánh kim

Tính chất vật lí chung của kim loại gây nên bởi sự có mặt của các electron tự do trong mạng tinh thể kim loại.

II. Tính chất hóa học:

Tính chất hóa học chung của kim loại là tính khử  (dễ bị oxi hóa)

M → Mⁿ⁺ + ne (n=1,2 hoặc 3e)

1. Tác dụng với phi kim:

Thí dụ:            

2Fe + 3Cl₂ → 2FeCl₃

Cu + Cl₂ → CuCl₂

4Al + 3O₂ →  2Al₂O₃

Fe + S → FeS

Hg + S → HgS

2. Tác dụng với dung dịch axit:

a. Với dung dịch axit HCl , H₂SO₄ loãng: (trừ các kim loại Cu , Ag , Hg , Au không có phản ứng) sản phẩm là muối và khí H₂.

Thí dụ: Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

b. Với dung dịch HNO₃ , H₂SO₄ đặc: (trừ Pt , Au không phản ứng) sản phẩm là muối + sản phẩm khử + nước.

Thí dụ: 3Cu + 8HNO₃ (loãng) → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO ↑ + 4H₂O

Fe + 4HNO₃ (loãng) → Fe(NO₃)₃ + NO ↑ + 2H_­2O

Cu + 2H₂SO₄ (đặc) → CuSO₄ + SO₂ ↑ + 2H₂O

Chú ý: HNO₃ , H₂SO₄ đặc nguội không phản ứng với các kim loại Al , Fe, Cr …

3. Tác dụng với nước:  các kim loại Li , K , Ba , Ca , Na  phản ứng được với nước ở nhiệt độ thường tạo bazơ và khí H₂

Thí dụ: 2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

4. Tác dụng với dung dịch muối: kim loại mạnh hơn khử ion của kim loại yếu hơn trong dung dịch muối thành kim loại tự do.

Thí dụ: Fe + CuSO₄  FeSO₄ + Cu

Điều kiện để kim loại A đẩy kim loại B ra khỏi muối : A + Bⁿ⁺ à

+ Kim loại A đứng trước kim loại B trong dãy hoạt động hóa học

+ Kim loại A không tan trong nước

+ Muối tạo thành phải tan

III. Dãy điện hóa của kim loại:

1. Dãy điện hóa của kim loại:

  K⁺  Na⁺  Ca²⁺ Mg²⁺  Al³⁺  Zn²⁺  Fe²⁺  Ni²⁺  Sn²⁺  Pb²⁺  H  Cu²⁺ Fe³⁺  Hg²⁺ Ag⁺  Pt²⁺ Au³⁺

⇒ Tính oxi hóa của ion kim loại tăng dần

  K   Na    Ca    Mg    Al     Zn      Fe    Ni      Sn     Pb     H₂  Cu  Fe²⁺ Hg   Ag    Pt    Au

⇒ Tính khử của kim loại giảm dần

2. Ý nghĩa của dãy điện hóa:

Dự đoán chiều của phản ứng giữa 2 cặp oxi hóa khử xảy ra theo chiều: chất oxi hóa mạnh hơn sẽ oxi hóa chát khử mạnh hơn sinh ra chất oxi hóa yếu hơn và chất khử yếu hơn.

Thí dụ: phản ứng giữa 2 cặp Fe²⁺Fe và Cu²⁺Cu là:

      Cu²⁺     +       Fe     →        Fe²⁺    +         Cu

   Oxh mạnh     khử mạnh       oxh yếu           khử yếu

Fe + Cu²⁺ → Fe²⁺ + Cu

Phương trình phản ứng :

Y^y+   +   X → X^x+   +   Y

*ĂN MÒN KIM LOẠI

I. Khái niệm:

Sự ăn mòn kim loại là sự phá hủy kim loại hoặc hợp kim do tác dụng của các chất trong môi trường xung quanh.

M → Mⁿ⁺ + ne

II. Các dạng ăn mòn kim loại:

1. Ăn mòn hóa học: là quá trình oxi hóa - khử, trong đó các electron của kim loại được chuyển trực tiếp đến các chất trong môi trường.

2. Ăn mòn điện hóa học:

a. Khái niệm: ăn mòn điện hóa là quá trình oxi hóa – khử, trong đó kim loại bị ăn mòn do tác dụng của dung dịch chất điện li và tạo nên dòng electron chuyển dời từ cực âm đến cực dương.

b. Cơ chế:

+ Cực âm: kim loại có tính khử mạnh hơn bị oxi hóa.

+ Cực dương: kim loại có tính khử yếu hơn.

III. Chống ăn mòn kim loại:

a. Phương pháp bảo vệ bề mặt:

b. Phương pháp điện hóa:

Nối kim loại cần bảo vệ với một kim loại có tính khử mạnh hơn. Thí dụ: để bảo vệ vỏ tàu biển làm bằng thép người ta gắn vào những mặt ngoài của vỏ tàu (phần chìm dưới nước) những lá kẽm (Zn).

*ĐIỀU CHẾ KIM LOẠI

I.Nguyên tắc:

Khử ion kim loại thành nguyên tử. Mⁿ⁺ + ne → M

II. Phương pháp:

1. Phương pháp nhiệt luyện: dùng điều chế những kim loại (sau Al) như: Zn , Fe , Sn , Pb , Cu , Hg …

Dùng các chất khử mạnh như: C , CO , H₂  hoặc Al  để khử các ion kim loại trong oxit ở nhiệt độ cao.

Thí dụ:

PbO + H₂  → Pb + H₂O

Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe + 3CO₂

2. phương pháp thủy luyện: dùng điều chế những kim loại Cu , Ag , Hg …

Dùng kim loại có tính khử mạnh hơn để khử ion kim loại trong dung dịch muối

Thí dụ: Fe + CuSO₄ → Cu + FeSO₄

3. Phương pháp điện phân:

a. điện phân nóng chảy: điều chế những kim loại K , Na , Ca , Mg , Al.

Điện phân nóng chảy các hợp chất (muối, oxit, bazơ) của chúng.

Thí dụ: 2NaCl → 2Na + Cl₂

MgCl₂ → Mg + Cl₂

2Al₂O₃ → 4Al + 3O₂

b. Điện phân dung dịch: điều chế kim loại đứng sau Al.

Thí dụ: CuCl₂  → Cu + Cl₂

4AgNO₃  + 2H₂O  → 4Ag + O₂ + 4HNO₃

CuSO₄  + 2H₂O  → 2Cu + 2H₂SO₄ + O₂

c.Tính lượng chất thu được ở các điện cực

n_e= ItF (F=96500)

B. TRẮC NGHIỆM :

Câu 1. Các ion và nguyên tử nào sau đây đều có cấu hình e là:1s²2s²2p⁶?

A. Na⁺;Mg²⁺,Al³⁺,Cl^- , Ne                               B. Na⁺, Mg²⁺Al³⁺,Cl^- , Ar

C. Na⁺;Mg²⁺,Al³⁺, F^- , Ne                              D. K⁺, Ca²⁺ ,Cu²⁺ ,Br ^- ,Ne

Câu 2. So sánh với nguyên tử phi kim cùng chu kì, nguyên tử kim loại

A. thường có số electron ở lớp ngoài cùng nhiều hơn

B. thường có bán kính của nguyên tử nhỏ hơn

C. thường có năng lượng ion hóa nhỏ hơn

D. thường dễ nhận e trong phản ứng hóa học

Câu 3. Cấu hình e nào sau đây là của nguyên tử kim loại?

A. 1s²2s²2p⁶                                                 B. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴      

C. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵                                      D. 1s²2s²2p⁶3s¹

Câu 4. Sắt là nguyên tố:

A. nguyên tử có cấu hình e: 4s²3d⁶               B. tính khử yếu

C. không bị nhiễm từ                                      D.  nhóm d.

Câu 5. Fe³⁺có cấu hình e là:

A.  3d³4s²                            B.  3d⁵                       C. 3d⁶                   D.  3d⁶ 4s²

Câu 6. Liên kết trong MTT kim loại là liên kết:

A. Cộng hoá trị        B. ion                          C. Kim loại                  D. Cho nhận

Câu 7. Liên kết kim loại là liên kết được hình thành do:

A. Các e tự do chuyển động quanh vị trí cân bằng giữa nguyên tử kim loại và ion dương kim loại

B. Sự cho và nhận e giữa các nguyên tử kim loại.

C. Sự góp chung e giữa các nguyên tử kim loại.

D. Lực hút tỉnh điện của ion dương kim loại này với nguyên tử kim loại.

Câu 8. Khi T⁰ tăng tính dẫn điện của kim loại sẽ thay đổi theo chiều:

A. tăng                     B. giảm                       C. k⁰ đổi                      D. Không xđ

Câu 9: Kim loại nào sau đây có tính dẫn điện tốt nhất trong tất cả các kim loại?

A. Vàng.                  B. Bạc.                        C. Đồng.                     D. Nhôm.

Câu 10: Kim loại nào sau đây dẻo nhất trong tất cả các kim loại?

A. Vàng.                  B. Bạc.                        C. Đồng.                     D. Nhôm.

Câu 11: Kim loại nào sau đây có độ cứng lớn nhất trong tất cả các kim loại?

A. Vonfam.              B. Crom                      C. Sắt                          D. Đồng

Câu 12: Kim loại nào sau đây là kim loại mềm nhất trong tất cả các kim loại ?

A. Liti.                                 B. Xesi.                       C. Natri.                      D. Kali.

Câu 13: Kim loại nào sau đây có nhiệt độ nóng chảy cao nhất trong tất cả các kim loại?

A. Vonfam.              B. Sắt.                                     C. Đồng.                     D. Kẽm.

Câu 14: Kim loại nào sau đây nhẹ nhất ( có khối lượng riêng nhỏ nhất ) trong tất cả các kim loại ?

A. Natri                    B. Liti                          C. Kali                                    D. Rubidi

Câu 15: Tính chất hóa học đặc trưng của kim loại là?

A. tính bazơ.               B. tính oxi hóa.           C. tính axit.                 D. tính khử.

Câu 16: Hai kim loại đều phản ứng với dung dịch Cu(NO₃)₂ giải phóng kim loại Cu là?

A. Al và Fe.                B. Fe và Au.                C. Al và Ag.               D. Fe và Ag.

Câu 17: Cặp chất không xảy ra phản ứng là?

A. Fe + Cu(NO₃)₂.      B. Cu + AgNO₃.         C. Zn + Fe(NO₃)₂.      D. Ag + Cu(NO₃)₂.

Câu 18: Hai kim loại Al và Cu đều phản ứng được với dung dịch?

A. NaCl loãng.            B. H₂SO₄ loãng.          C. HNO₃ loãng.          D. NaOH loãng

Câu 19: Kim loại Cu phản ứng được với dung dịch?

A. FeSO₄.                    B. AgNO₃.                  C. KNO₃.                    D. HCl.

Câu 20: Dung dịch FeSO₄ và dung dịch CuSO₄ đều tác dụng được với?

A. Ag.                                     B. Fe.                          C. Cu.                                     D. Zn.

Câu 21: Để hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm hai kim loại Cu và Zn, ta có thể dùng một lượng dư dung dịch

A. HCl.                       B. AlCl₃.                     C. AgNO₃.                  D. CuSO₄.

Câu 22: Hai dung dịch đều tác dụng được với Fe là?

A. CuSO₄ và HCl.      B. CuSO₄ và ZnCl₂.    C. HCl và CaCl₂.        D. MgCl₂ và FeCl₃.

Câu 23: Cho các kim loại: Ni, Fe, Cu, Zn; số kim loại tác dụng với dung dịch Pb(NO₃)₂ là?

A. 1.                            B. 2.                            C. 3.                            D. 4.

Câu 24: Dung dịch muối nào sau đây tác dụng được với cả Ni và Pb?

A. Pb(NO₃)₂.               B. Cu(NO₃)₂.               C. Fe(NO₃)₂.               D. Ni(NO₃)₂.

Câu 25: Tất cả các kim loại Fe, Zn, Cu, Ag đều tác dụng được với dung dịch?

A. HCl.                       B. H₂SO₄ loãng.          C. HNO₃ loãng.          D. KOH.

Câu 26: Cho các kim loại: Na, Mg, Fe, Al; kim loại có tính khử mạnh nhất là?

A. Al.                          B. Na.                          C. Mg.                         D. Fe.

Câu 27: Cho phản ứng: aAl + bHNO₃ cAl(NO₃)₃ + dNO + eH₂O.

Hệ số a, b, c, d, e là các số nguyên, tối giản. Tổng (a + b) bằng

A. 5.                            B. 4.                            C. 7.                            D. 6.

Câu 28: Dãy nào sau đây chỉ gồm các chất vừa tác dụng được với dung dịch HCl, vừa tác dụng được với dung dịch AgNO₃ ?

A. Zn, Cu, Mg                     B. Al, Fe, CuO            C. Fe, Ni, Sn               D. Hg, Na, Ca

Câu 29: Cho phản ứng hóa học: Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu. Trong phản ứng trên xảy ra

A. sự khử Fe²⁺ và sự oxi hóa Cu.                   B. sự khử Fe²⁺ và sự khử Cu²⁺.

C. sự oxi hóa Fe và sự oxi hóa Cu.                 D. sự oxi hóa Fe và sự khử Cu²⁺.

Câu 30: Cặp chất không xảy ra phản ứng hoá học là?

A. Cu + dung dịch FeCl3.                              B. Fe + dung dịch HCl.

C. Fe + dung dịch FeCl3.                               D. Cu + dung dịch FeCl2.

...

Trên đây là phần trích dẫn nội dung Lý thuyết và bài tập trắc nghiệm đại cương kim loại môn Hóa học 12, để xem nội dung đầy đủ, chi tiết vui lòng đăng nhập vào hệ thống hoc247.net chọn chức năng xem online hoặc tải về máy!

Chúc các em đạt điểm số thật cao!