Bài tập tổng hợp cơ bản hợp chất Vô Cơ môn Hóa học 9 năm 2019-2020

BÀI TẬP TỔNG HỢP CƠ BẢN HỢP CHẤT VÔ CƠ

 

I. Bài toán về oxit axit tác dụng với dung dịch kiềm

Bài tập : Toán oxit axit

Bài tập 1: Cho từ từ khí CO₂­ (SO₂) vào dung dịch NaOH(hoặc KOH) thì có các PTHH xảy ra:

CO₂   +   2NaOH   → Na₂CO₃    +    H₂O ^{( 1 )}

Sau đó khi số mol  CO₂ = số mol NaOH thì có phản ứng.

CO₂    +   NaOH  →  NaHCO₃  ^{( 2 )}

Hướng giải:  xét tỷ lệ số mol để viết PTHH xảy ra.    

Đặt  \(T = \frac{{nNaOH}}{{nC{O_2}}}\)       

- Nếu T \( \le \) 1 thì chỉ có phản ứng ( 2 ) và có thể dư CO₂.

- Nếu T \( \ge \) 2 thì chỉ có phản ứng ( 1 ) và có thể dư NaOH.

- Nếu   1  <  T   <  2  thì có cả 2 phản ứng ( 1 ) và ( 2 ) ở trên hoặc có thể viết như sau:

CO₂  +   NaOH  →  NaHCO₃ ^{( 1 ) ,}

tính theo số mol của CO₂.

Và sau đó:    NaOH _dư   +    NaHCO₃  →  Na₂CO₃   +    H₂O  ^{( 2 ) ,}

Hoặc dựa vào số mol CO₂ và số mol NaOH hoặc số mol Na₂CO₃ và NaHCO₃  tạo thành sau phản ứng để lập các phương trình toán học và giải.

Đặt ẩn x,y lần lượt là số mol của Na₂CO₃ và NaHCO₃ tạo thành sau phản ứng.

II. Bài tập áp dụng:

1, Cho 1,68 lit CO₂ (đktc) sục vào bình đựng dd KOH dư. Tính nồng độ mol,lit của muối thu được sau phản ứng. Biết rằng thể tích dd là 250 ml.

2, Cho 11,2 lit CO₂ vào 500ml dd NaOH 25% (d = 1,3g,ml). Tính nồng độ mol,lit của dd muối tạo thành.

3, Dẫn 448 ml CO₂ (đktc) sục vào bình chứa 100ml dd KOH 0,25M. Tính khối lượng muối tạo thành.

Bài tập 2: Cho từ từ khí CO₂ (SO₂)  vào dung dịch Ca(OH)₂ (hoặc Ba(OH)₂)  thì có các phản ứng xảy ra:

Phản ứng ưu tiên tạo ra muối trung hoà trước.

CO₂    +   Ca(OH)₂  →    CaCO₃     +     H₂O  ^{( 1 )}

Sau đó khi số mol CO₂ = 2 lần số mol của Ca(OH)₂ thì có phản ứng

2CO₂    +    Ca(OH)₂  →  Ca(HCO₃)₂  ^{( 2 )}

Hướng giải :  xét tỷ lệ số mol để viết PTHH xảy ra:

Đặt  \(T = \frac{{nC{O_2}}}{{nCa{{(OH)}_2}}}\)

- Nếu T \( \le \)  1 thì chỉ có phản ứng ( 1 ) và có thể dư Ca(OH)₂.

- Nếu T  \( \ge \) 2 thì chỉ có phản ứng ( 2 ) và có thể dư CO₂.

- Nếu   1  <  T  <  2  thì có cả 2 phản ứng (1) và (2) ở trên hoặc có thể viết như sau:

CO₂    +   Ca(OH)₂    →  CaCO₃     +     H₂O  ^{( 1 )} 

tính theo số mol của Ca(OH)₂ .

CO_{2 dư}    +   H₂O    +    CaCO₃    →    Ca(HCO₃)₂  ^{( 2 )  !}

Hoặc dựa vào số mol CO₂ và số mol Ca(OH)₂ hoặc số mol CaCO₃ tạo thành sau phản ứng để lập các phương trình toán học và giải.

Đặt ẩn x, y lần lượt là số mol của CaCO₃ và Ca(HCO₃)₂ tạo thành sau phản ứng.

III. Bài tập bổ sung:

Bài 1: Hoà tan 2,8g CaO vào nước ta được dung dịch A.

a, Cho 1,68 lit khí CO₂ hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch A. Hỏi có bao nhiêu gam kết tủa tạo thành.

b, Nếu cho khí CO₂ sục qua dung dịch A và sau khi kết thúc thí nghiệm thấy có 1g kết tủa thì có bao nhiêu lít CO₂ đã tham gia phản ứng. ( các thể tích khí đo ở đktc )

Đáp số:

a, ^mCaCO₃ = 2,5g

b, TH₁: CO₂ hết và Ca(OH)₂ dư. →  V_CO  = 0,224 lit

TH₂: CO₂ dư và Ca(OH)₂ hết →  V_CO  = 2,016 lit

Bài 2:Dẫn 10 lít hỗn hợp khí gồm N₂ và CO₂ (đktc) sục vào 2 lit dung dịch Ca(OH)₂ 0,02M, thu được 1g kết tủa. Hãy xác định % theo thể tích của khí CO₂ trong hỗn hợp.

Đáp số:

TH₁: CO₂ hết và Ca(OH)₂ dư. → V_CO  = 0,224 lit và % V_CO  = 2,24%

TH₂: CO₂ dư và Ca(OH)₂ hết →  V_CO  = 1,568 lit và % V_CO  = 15,68%

Bài 3: Dẫn V lit CO₂(đktc) vào 200ml dung dịch Ca(OH)₂ 1M, thu được 10g kết tủa. Tính v.

Đáp số:

TH₁: CO₂ hết và Ca(OH)₂ dư. → V_CO  = 2,24 lit.

TH₂: CO₂ dư và Ca(OH)₂ hết →  V_CO  = 6,72 lit.

Bài 4: Cho m(g) khí CO₂ sục vào 100ml dung dịch Ca(OH)₂ 0,05M, thu được 0,1g chất không tan. Tính m.

Đáp số:

TH₁: CO₂ hết và Ca(OH)₂ dư. → ^mCO₂ = 0,044g

TH₂: CO₂ dư và Ca(OH)₂ hết →  ^mCO₂ = 0,396g

Bài 5: Phải đốt bao nhiêu gam cacbon để khi cho khí CO₂ tạo ra trong phản ứng trên tác dụng với 3,4 lit dung dịch NaOH 0,5M ta được 2 muối với muối hiđro cacbonat có nồng độ mol bằng 1,4 lần nồng độ mol của muối trung hoà.

Đáp số:

Vì thể tích dung dịch không thay đổi nên tỉ lệ về nồng độ cũng chính là tỉ lệ về số mol. → m_C = 14,4g.

Bài 6: Cho 4,48 lit CO₂(đktc) đi qua 190,48ml dung dịch NaOH 0,02% có khối lượng riêng là 1,05g,ml. Hãy cho biết muối nào được tạo thành và khối lượng lf bao nhiêu gam.

Đáp số: Khối lượng NaHCO₃ tạo thành là: 0,001.84 = 0,084g

Bài 7: Thổi 2,464 lit khí CO₂ vào một dung dịch NaOH thì được 9,46g hỗn hợp 2 muối Na₂CO₃ và NaHCO₃. Hãy xác định thành phần khối lượng của hỗn hợp 2 muối đó. Nếu muốn chỉ thu được muối NaHCO₃ thì cần thêm bao nhiêu lít khí cacbonic nữa.

Đáp số: 8,4g NaHCO₃ và 1,06g Na₂CO₃. Cần thêm 0,224 lit CO₂.

Bài 8: Đốt cháy 12g C và cho toàn bộ khí CO₂ tạo ra tác dụng với một dung dịch NaOH 0,5M. Với thể tích nào của dung dịch NaOH 0,5M thì xảy ra các trường hợp sau:

a, Chỉ thu được muối NaHCO₃(không dư CO₂)?

b, Chỉ thu được muối Na₂CO₃(không dư NaOH)?

c, Thu được cả 2 muối với nồng độ mol của NaHCO₃ bằng 1,5 lần nồng độ mol của Na₂CO₃?

Trong trường hợp này phải tiếp tục thêm bao nhiêu lit dung dịch NaOH 0,5M nữa để được 2 muối có cùng nồng độ mol.

Đáp số:

a, ⁿNaOH = ⁿCO₂ = 1mol → V_{dd NaOH 0,5M} = 2 lit.

b, n_NaOH = 2n_CO = 2mol → V_{dd NaOH 0,5M} = 4 lit.

Đặt a, b lần lượt là số mol của muối NaHCO₃ và Na₂CO₃.

Theo PTHH ta có:

ⁿCO₂ = a + b = 1mol   (I)

Vì nồng độ mol NaHCO₃ bằng 1,5 lần nồng độ mol Na₂CO₃ nên.

\(\frac{a}{V} = 1,5.\frac{b}{V} \to a = 1,5b\,\,\,(II)\)

Giải hệ phương trình (I, II) ta được: a = 0,6 mol, b = 0,4 mol

n_NaOH = a + 2b = 0,6 + 2 x 0,4 = 1,4 mol → V_{dd NaOH 0,5M} = 2,8 lit.

Gọi x là số mol NaOH cần thêm và khi đó chỉ xảy ra phản ứng.

NaHCO₃  +  NaOH →  Na₂CO₃  + H₂O

 x(mol)        x(mol)         x(mol)

ⁿNaHCO₃ (còn lại) = (0,6 – x) mol

ⁿNa₂CO₃ (sau cùng) = (0,4 + x) mol

Vì bài cho nồng độ mol 2 muối bằng nhau nên số mol 2 muối phải bằng nhau.

(0,6 – x) = (0,4 + x) → x = 0,1 mol NaOH

Vậy số lit dung dịch NaOH cần thêm là: V_{dd NaOH 0,5M} = 0,2 lit.

Bài 9: Sục x(lit) CO₂ (đktc) vào 400ml dung dịch Ba(OH)₂ 0,5M thì thu được 4,925g kết tủa. Tính x.

Đáp số:

TH₁: CO₂ hết và Ca(OH)₂ dư. → V_CO  = 0,56 lit.

TH₂: CO₂ dư và Ca(OH)₂ hết →  V_CO  = 8,4 lit.

Lý thuyết

* Cho từ từ khí CO₂­ (SO₂) vào dung dịch NaOH(hoặc KOH) thì có các PTHH xảy ra:

CO₂   +   2NaOH  →  Na₂CO₃    +    H₂O ^{( 1 )}

Sau đó khi số mol  CO₂ = số mol NaOH thì có phản ứng.

CO₂    +   NaOH  →  NaHCO₃  ^{( 2 )}

Hướng giải:  xét tỷ lệ số mol để viết PTHH xảy ra.    

Đặt  \(T = \frac{{nNaOH}}{{nC{O_2}}}\)

- Nếu T \( \le \)  1 thì chỉ có phản ứng ( 2 ) và có thể dư CO₂.

- Nếu T  \( \ge \) 2 thì chỉ có phản ứng ( 1 ) và có thể dư NaOH.

- Nếu   1  <  T   <  2  thì có cả 2 phản ứng ( 1 ) và ( 2 ) ở trên hoặc có thể viết như sau:

CO₂  +   NaOH   → NaHCO₃ ^{( 1 ) ,}

tính theo số mol của CO₂.

Và sau đó:    NaOH _dư   +    NaHCO₃   →   Na₂CO₃   +    H₂O  ^{( 2 ) ,}

* Cho từ từ khí CO₂ (SO₂)  vào dung dịch Ca(OH)₂ (hoặc Ba(OH)₂)  thì có các phản ứng xảy ra:

Phản ứng ưu tiên tạo ra muối trung hoà trước.

CO₂    +   Ca(OH)₂  →    CaCO₃     +     H₂O  ^{( 1 )}

Sau đó khi số mol CO₂ = 2 lần số mol của Ca(OH)₂ thì có phản ứng

2CO₂    +    Ca(OH)₂  →   Ca(HCO₃)₂  ^{( 2 )}

Hướng giải :  xét tỷ lệ số mol để viết PTHH xảy ra:

Đặt  \(T = \frac{{nC{O_2}}}{{nCa{{(OH)}_2}}}\)

- Nếu T \( \le \) 1 thì chỉ có phản ứng ( 1 ) và có thể dư Ca(OH)₂.

- Nếu T  \( \ge \)  2 thì chỉ có phản ứng ( 2 ) và có thể dư CO₂.

- Nếu   1  <  T  <  2  thì có cả 2 phản ứng (1) và (2) ở trên hoặc có thể viết như sau:

CO₂    +   Ca(OH)₂   →   CaCO₃     +     H₂O  ^{( 1 )} 

tính theo số mol của Ca(OH)₂ .

CO_{2 dư}    +   H₂O    +    CaCO₃     →     Ca(HCO₃)₂  ^{( 2 )  !}

* Chú ý: Tuỳ theo dữ kiện của bài có thể viét PTHH nối tiếp hoặc PTHH song song.

...

Trên đây là phần trích dẫn Bài tập tổng hợp cơ bản hợp chất Vô Cơ môn Hóa học 9 năm 2019-2020 để xem toàn bộ nội dung chi tiết, mời các bạn cùng quý thầy cô vui lòng đăng nhập để tải về máy. 

Ngoài ra các em có thể tham khảo thêm một số tài liệu tại đây:

• Chuyên đề Nhận biết - Phân biệt các chất vô cơ môn Hóa học 9 năm 2019-2020
• 100 Câu trắc nghiệm ôn tập Chương 1 Các loại hợp chất vô cơ

Chúc các em đạt điểm số thật cao trong kì thi sắp đến!