Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Nguyễn Ngọc Thuần - Ngữ văn 7 Tập 1 Kết Nối Tri Thức

1.1.1. Tác giả Nguyễn Ngọc Thuần

- Nguyễn Ngọc Thuần sinh năm 1972

- Quê quán: Bình Thuận

- Phong cách nghệ thuật: các tác phẩm của ông mang đến một thế giới trong trẻo, tươi mới, ấm áp, đầy chất thơ

- Tác phẩm chính: Một thiên nằm mộng( 2001), trên đồi cao chăn bầy thiên sứ (2003)

- Ông là tác giả chuyên viết về truyện ngắn cho trẻ em

1.1.2. Tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

a. Xuất xứ

Tác phẩm xuất bản năm 2004, NXB Tuổi Trẻ, TP Hồ Chí Minh.

Tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ của Nguyễn Ngọc Thuần

b. Bố cục 

- Phần 1: Từ đầu đến “con mắt thần”: Những trò chơi tuổi thơ mà bố dạy cho cậu bé

- Phần 2: Tiếp theo đến “vì món quà đó”: Cách bố đón nhận món quà từ nhân vật Tí

- Phần 3: Còn lại: Những bài học cảm nhận thiên nhiên mà bố dạy cho cậu bé

c. Thể loại: Truyện dài

d. Phương thức biểu đạt: Tự sự

1.2.1. Những trò chơi cảm nhận thiên nhiên mà bố dạy cho cậu bé

a. Trò chơi về xúc giác

+ Địa điểm: Vườn hoa

+ Cách thức: Nhắm mắt lại, chạm từng bông hoa

+ Câu đố của bố: Đố con hoa gì ?

+ Lần đầu cậu bé đoán sai

+ Nhận được sự động viên từ bố

+ Lần thứ 2 là buổi chiều tối, cậu bé đoán được 2 loại hoa

+ Nhận được lời khen và khích lệ từ bố

+ Lần 3 đoán được hết các loại hoa trong vườn

→ Bài học đầu tiên của cậu bé là sự kiên nhẫn, cố gắng và không từ bỏ để đạt được thành công. Điều mà cậu bé nhận được từ bố là động lực,sự tin tưởng để tiếp thêm sức mạnh cho cậu bé

b. Trò chơi thị giác

+ Địa điểm: vườn hoa và trong nhà

+ Đoán đồ vật bao xa

+ Bố thách thức, giả vờ không để đánh thức ý chí, bản lĩnh muốn chứng minh của cậu bé

+ Bố giấu và đố cậu bé

+ Bố đố cậu bé nhắm mắt và đố bố đứng bao xa

+ Cậu bé vùi đầu trong mền vẫn biết bố ở bao xa

+ Người chú không tin nhưng cậu bé đã chứng minh được

+ Nhờ trò chơi bố dạy mà cậu bé cứu được Tí

→ Bài học thứ 2 mà cậu học là sự cố gắng, và biến điều không thể thành có thể. Và cậu bé đã chứng minh cho mọi người thấy mình đã làm được. Những trò chơi bố dạy rất hữu ích

c. Trò chơi về khứu giác

+ Địa điểm vườn hoa

+ Cách thức: Bố đưa hoa trước mũi, đố cậu bé là hoa gì?

+ Trò chơi diễn ra liên tục đến khi cậu bé biết đoán tất cả loại hoa

Bố con nhận vật tôi chơi trò về khứu giác

+ Cậu nghe hương biết mùi gì?

+ Hoa nở sớm, muộn

+ Hoa nào đang nở

→ Những bài học mà cậu bé học được từ bố là tình yêu thiên nhiên, và cách cảm nhận thiên nhiên , cảnh vật xung quanh mình

1.2.2. Thông điệp về món quà

- Hoàn cảnh: Thằng Tí đem cho bố trái ổi

+ Tâm ý của người cho lựa trái to, bọc bằng bịch ni lông

+ Tâm ý người nhận bố ít khi ăn ổi, nhưng lần này bố ăn

+ Bố giải thích món quà bao giờ cũng đẹp, khi cho hay nhận món quà đều được lấy cái đẹp từ món quà

→ Bài học mà cậu bé nhận về cách cho và nhận ‘của cho không bằng cách cho” và nhận quà là một nghệ thuật, dù là bé nhưng nó mang cả tấm lòng của người đáng được trân trọng.

1.3.1. Về nội dung

Tác phẩm cho chúng ta biết một cách cảm nhận vẻ đẹp của thế giới tự nhiên xung quanh ta: cảm nhận bằng mọi giác quan. Đồng thời gửi đến thông điệp về tình người cách cho và nhận quà nó là cả một nghệ thuật. Qua đó cho thấy tình yêu thiên nhiên, tình cha con và tình cảm với những "món quà" của các nhân vật.

1.3.2. Về nghệ thuật

- Sử dụng bút pháp ẩn dụng

- Từ ngữ giàu tính biểu tượng

Bài tập: Viết bài văn nêu cảm nghĩ của em về văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Nguyễn Ngọc Thuần, SGK Ngữ văn 7 Tập 1 Kết Nối Tri Thức.

Hướng dẫn giải:

- Đọc kĩ văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Nguyễn Ngọc Thuần, SGK Ngữ văn 7 Tập 1 Kết Nối Tri Thức

- Có thể tham khảo tài liệu báo, internet để hiểu rõ tác phẩm

- Lập dàn ý những nội dung chính của bài viết

- Dựa vào dàn ý viết bài cảm nhận về văn bản

Lời giải chi tiết:

“Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ" của nhà văn Trần Ngọc Thuần là một câu chuyện đơn giản nhưng đem đến cho người đọc bài học sâu sắc trong cuộc sống.

Nhân vật chính trong truyện là một cậu bé. Trong khu vườn nhà cậu có trồng rất nhiều hoa. Cứ mỗi buổi chiều, hai bố con cậu ra vườn thi nhau tưới cây. Bố thường bảo cậu bé nhắm mắt lại, sau đó dẫn cậu đi chạm từng bông hoa một rồi đoán xem đó là hoa gì. Cậu bé đã thuộc làu làu, chạm loài nào đều đoán tên được loài đó. Sau đó, bố lại nghĩ ra một trò chơi khác, thay vì chạm thì bây giờ nhân vật tôi chỉ được ngửi rồi gọi tên. Khi đã thuần thục, bố khen cậu là người có chiếc mũi tuyệt nhất thế giới. Lúc đó, cậu nhận ra rằng chính những bông hoa là người đưa đường, dẫn lối cho cậu trong khu vườn.

Câu chuyện của cậu bé đã đưa người đọc tìm về những khoảnh khắc chậm rãi của đời thường, tìm về những điều bé nhỏ và nuôi dưỡng tâm hồn mình. Người bố đã tạo ra những trò chơi để giúp cậu bé rèn luyện mọi giác quan. Nhưng ý nghĩa của những trò chơi không chỉ dừng lại ở đó. B ố đã dạy cho cậu cả những bài học sâu sắc trong cuộc sống: biết yêu thương, lắng nghe và thấu hiểu thiên nhiên cũng như trân trọng mọi thứ xung quanh mình. Đặc biệt là hình ảnh cuối truyện “những bông hoa chính là người đưa đường” gửi gắm thông điệp thiên nhiên chính là những gì thân thuộc, gần gũi nhất. Khi chúng ta cảm mọi thứ bằng lòng yêu mến, kiên nhẫn và chân thành, sẽ tìm được con đường của riêng mình.

Bên cạnh đó, câu chuyện về món quà của thằng Tý cũng gợi cho người đọc một bài học. Món quà chứa đựng tâm ý của người tặng - thằng Tý: “Trái ổi to được lựa để dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đàng hoàng. Những trái ổi vừa to vừa mềm, cắn vài rất đã”. Vậy nên mặc dù người bố rất ít khi ăn ổi nhưng vì Tý mà ăn. Tuy chỉ là một món quà nhỏ bé, hết sức đơn giản nhưng quan trọng nhất là tâm ý của người tặng món quà. Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp vì món quà đó. Bởi vậy dù là người nhận hay cho món quà một cách trân trọng thì cũng thể hiện nét đẹp của mình.

Với giọng văn hồn nhiên, văn bản “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” đã đem đến cho bạn đọc một câu chuyện nhẹ nhàng, thú vị mà ý nghĩa.

- Học xong bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Nguyễn Ngọc Thuần, các em cần:

+ Phân tích những trò chơi cảm nhận thiên nhiên mà bố dạy cho cậu bé

+ Cảm nhận được tình cảm của người bố dành cho con

+ Phân tích ý nghĩa món quà trong văn bản

Văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Nguyễn Ngọc Thuần kể về câu chuyện người bố dạy con trai cách yêu thương, quan tâm đến từng đóa hoa, ngọn cỏ. Từ đó, chúng ta đã học được sự yêu thương, học được sự tự tin, học được là mình cần quan tâm đến người khác. Nhằm giúp các em hiểu hơn về bài soạn này, các em có thể tham khảo thêm bài soạn dưới đây:

• Soạn bài chi tiết Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Nguyễn Ngọc Thuần

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em. 

Qua bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, tác giả Nguyễn Ngọc Thuần đã mang đến cho người đọc những bài học quý giá về cách trân trọng những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống thông qua cách dạy con cảm nhận về thế giới xung quanh của người bố. Để hiểu hơn về bài học này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây: