Phần hướng dẫn soạn lý thuyết Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình thuộc bộ sách Chân Trời Sáng Tạo được HOC247 tổng hợp nhằm giúp các em nắm được những kiến thức cơ bản về vai trò của gia đình, một số quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình. Đồng thời, bài tập minh họa ở cuối bài giảng với lời giải chi tiết sẽ giúp các em ôn tập hiệu quả hơn!
Tóm tắt bài
|
Điểm tựa vững chắc để mỗi người có được hạnh phúc và thành công là gia đình. Lúc buồn hay vui, khi thành công hay thất bại, chúng ta đều muốn trở về bên những người thân yêu trong gia đình. Gia đình mãi là chốn bình yên trong tâm thức của mỗi người bằng tình thương và trách nhiệm, |
|---|
Câu hỏi: Em hãy đọc và cho biết người xưa muốn khuyên chúng ta điều gì qua các câu ca dao dưới đây:
1.
Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ngời ngời biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
2.
Anh em nào phải người xa
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân
Yêu nhau như thể tay chân
Anh em hoà thuận hai thân vui vầy.
(Ca dao)
Trả lời:
1.
Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ngời ngời biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
Câu ca dao đã thể hiện sự ca ngợi, nói lên lòng biết ơn công cha nghĩa mẹ vô cùng to lớn. Ý nghĩa bài ca dao vô cùng sâu sắc nó dạy chúng ta bài học về lòng hiếu thảo của đạo làm con.
2.
Anh em nào phải người xa
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân
Yêu nhau như thể tay chân
Anh em hoà thuận hai thân vui vầy.
Bài ca răn dạy ý nghĩa, sâu sắc về tình thân. Cuộc sống ngoài kia dù gian nan, trắc trở, nhưng sau cánh cửa gia đình là tình yêu thương của những người cùng chung máu mủ, luôn yêu thương và che chở cho ta trong cuộc đời này.
1.1. Khám phá 1
Câu hỏi: Em hãy đọc các thông tin trang 61 SGK GDCD 7 Chân Trời Sáng Tạo và trả lời câu hỏi.
- Gia đình là gì?
- Gia đình được hình thành từ những quan hệ nào?
Trả lời:
- Gia đình được hiểu như sau:
+ Dưới góc độ xã hội học: gia đình là tế bào của xã hội, là một tổ chức thu nhỏ của xã hội, nơi có nhiều thế hệ cùng chung sống.
+ Dưới góc độ pháp lí: gia đình là tập hợp những người gắn bó với nhau do hôn nhân, quan hệ huyết thống hoặc do quan hệ nuôi dưỡng.
- Gia đình được hình thành từ những quan hệ như: quan hệ hôn nhân, quan hệ huyết thống hoặc do quan hệ nuôi dưỡng.
1.2. Khám phá 2
Câu hỏi: Em hãy đọc tình huống trang 62 SGK GDCD 7 Chân Trời Sáng Tạo và trả lời câu hỏi.
- Em có cảm xúc như thế nào khi đọc trường hợp trên?
- Theo em, gia đình có vai trò như thế nào?
Trả lời:
- Em cảm thấy xúc động khi thấy tình cảnh của gia đình T. Hai anh em T đã mất cha mẹ trong đại dịch Covid, không còn người thân bên cạnh nhưng anh trai đã hứa sẽ chăm sóc cho em của mình.
- Vai trò của gia đình: mang lại cho chúng ta các giá trị hạnh phúc, sự hài hòa trong đời sống và là điểm tựa vững chắc để chúng ta phấn đấu vươn lên trong cuộc sống, là nơi bình yên cho chúng ta tìm về.
1.3. Khám phá 3
Câu hỏi: Em hãy đọc các thông tin trang 62, 63 SGK GDCD 7 Chân Trời Sáng Tạo và thực hiện yêu cầu.
Thiết kế sơ đồ tư duy về quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.
Trả lời:
1.4. Khám phá 4
Câu hỏi: Em hãy đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi.
TRƯỜNG HỢP 1:
- T đã thực hiện nghĩa vụ của mình như thế nào đối với ông, bà?
- Đâu là những biểu hiện tốt hoặc chưa tốt trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong gia đình của bạn bè, người thân mà em biết?
TRƯỜNG HỢP 2:
- Theo em, con trai cụ M đã thực hiện tốt nghĩa vụ đối với mẹ của mình chưa? Vì sao?
- Em nên làm những việc gì để đảm bảo thực hiện tốt nghĩa vụ đối với ông bà, cha mẹ, anh chị em trong gia đình?
Trả lời:
- Trường hợp 1:
+ T đã thực hiện nghĩa vụ của mình như sau:
- Hằng ngày, T dậy sớm chuẩn bị đồ ăn cho cả nhà.
- Dù bận rộn nhưng T đạt được thành tích đáng nể, nhiều năm liền là học sinh giỏi và đứng đầu khối
- Khi nhận được phần thưởng T còn chia vui cùng ông bà và không cần nhận thêm quà từ ông bà.
- Biểu hiện tốt trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong gia đình của bạn bè, người thân:
+ Vì gia đình khó khăn, mẹ Hằng buôn bán cả sáng và tối nên sau giờ học trên lớp, nếu không có bài tập, Hằng sẽ ra phụ giúp mẹ.
+ An thường xuyên phụ giúp mẹ dọn nhà, nấu cơm.
+ Cuối tuần, cả gia đình Lan lại sang thăm ông bà.
- Biểu hiện không tốt:
+ Mai không nghe lời bố mẹ, lười học, ham chơi và được bố mẹ nuông chiều.
+ Nhà Dũng có hai anh em, thế những Dũng lại không thích em mình, luôn tranh giành, bắt nạt em mình.
- Trường hợp 2:
+ Con trai cụ M chưa thực hiện tốt nghĩa vụ đối với mẹ của mình vì cụ M đã già, cần sự quan tâm, động viên, trò chuyện với con của mình nhưng con trai và con dâu vẫn rất thờ ơ , không hỏi thăm trò chuyện, động viên.
+ Để đảm bảo thực hiện tốt nghĩa vụ đối với ông bà, cha mẹ, anh chị em trong gia đình, em cần:
- Có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn cha mẹ, ông bà
- Có quyền và nghĩa vụ chăm sóc nuôi dưỡng cha mẹ, ông bà, đặc biệt khi ông bà, cha mẹ ốm đau, già yếu.
- Nghiêm cấm hành vi ngược đãi, xúc phạm ông bà, cha mẹ
- Thương yêu, chăm sóc giúp đỡ anh chị em trong gia đình.
|
1. Gia đình và vai trò của gia đình: - Gia đình là tập hợp những người gắn bó với nhau do hôn nhân, quan hệ huyết thống hoặc quan hệ nuôi dưỡng, làm phát sinh các quyền và nghĩa vụ giữa họ với nhau theo quy định của pháp luật. - Gia đình là tế bào của xã hội, cái nôi nuôi dưỡng tâm hồn, nhân cách của mỗi người; mang lại các giá trị hạnh phúc, sự hài hoà trong đời sống của mỗi thành viên và là điểm tựa vững chắc để chúng ta phấn đấu vươn lên trong cuộc sống. 2. Quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình: - Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà: + Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ nuôi dạy con thành những công dân tốt, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con, tôn trọng ý kiến của con, không được phân biệt đối xử giữa các con, không được ngược đãi, xúc phạm con, bắt buộc con làm những điều trái luật, trái đạo đức. + Ông bà nội, ngoại có quyền và nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng cháu chưa thành niên hoặc cháu thành niên bị tàn tật nếu không có người nuôi dưỡng. - Quyền và nghĩa vụ của con, cháu: + Con cháu có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn cha mẹ, ông bà; + Có quyền và nghĩa vụ chăm sóc nuôi dưỡng cha mẹ, ông bà, đặc biệt khi ông bà, cha mẹ ốm đau, già yếu. + Nghiêm cấm con cháu có hành vi ngược đãi, xúc phạm ông bà, cha mẹ. - Quyền và nghĩa vụ của anh, chị em: Anh chị em có bổn phận thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ và nuôi dưỡng nhau nếu không còn cha mẹ. 3. Trách nghiệm của học sinh: - Mỗi học sinh cần thực hiện tốt nghĩa vụ của bản thân đối với ông bà, cha mẹ và anh chị em trong gia đình bằng những việc làm cụ thể. |
|---|
Bài tập minh họa
Bài tập: Trong những trường hợp dưới đây, ai thực hiện đúng, ai không thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ giữa các thành viên trong gia đình? Vì sao?
a. N thích học đàn, bạn được bố mua đàn và tìm thầy dạy. Bố khuyến khích N học đàn nhưng luôn nhắc nhở N không được lơ là việc học các môn văn hóa.
b) Được ông bà chiều chuộng, đáp ứng mọi yêu cầu nên M không nghe lời bố mẹ, lười học, ham chơi. Khi bố mẹ mắng, M tỏ ra không nghe lời vì được ông bà bênh.
c) Bố mẹ H luôn khuyến khích H tham gia các hoạt động tập thể của trường, lớp
d) Ở nhà, bố thường trao đổi, tham khảo ý kiến A về các vấn đề liên quan đến trẻ em.
Hướng dẫn giải:
- Đọc trường hợp, chỉ ra ai thực hiện đúng, ai không thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ giữa các thành viên trong gia đình? Giải thích vì sao
Lời giải chi tiết:
a) Bố N thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ giữa cha mẹ và con. Đó là quyền chăm lo việc học tập giáo dục, nuôi dạy con thành công dân tốt
b) Cả ông bà và M đều thực hiện không đúng quyền, nghĩa vụ giữa ông bà và cháu
- Ông bà: Nuông chiều, bênh cháu
- M: Không nghe lời bố mẹ, ham chơi, lười học
c) Bố mẹ H: Thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ giữa cha mẹ và con. Đó là quyền chăm lo và tạo điều kiện cho con học tập
d) Bố A: Thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ giữa cha mẹ và con. Đó là quyền tôn trọng ý kiến của con
3. Luyện tập và củng cố
Qua bài học Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình, các em cần:
- Nêu được khái niệm và vai trò của gia đình; quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình.
- Nhận xét được việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong gia đình của bản thân và người khác.
- Thực hiện được nghĩa vụ của bản thân đối với ông bà, bố mẹ và anh chị em trong gia đình bằng những việc làm cụ thể.
3.1. Trắc nghiệm Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình - Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Giáo dục công dân 7 Bài 12 cực hay với 10 câu hỏi có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Gia đình.
- B. Nhà trường.
- C. Xã hội.
- D. Nhà nước.
-
- A. Gia đình là tế bào của xã hội, cái nôi nuôi dưỡng nhân cách mỗi người.
- B. Gia đình mang lại những giá trị hạnh phúc của mỗi thành viên.
- C. Pháp luật không quy định quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình.
- D. Gia đình là điểm tựa vững chắc để chúng ta phấn đấu vươn lên.
-
- A. Trông nom, chăm sóc, giáo dục các cháu.
- B. Nuôi dưỡng cháu chưa thành niên nếu không có người nuôi dưỡng.
- C. Nuôi dưỡng cháu thành niên bị tàn tật nếu không có người nuôi dưỡng.
- D. Trông nom, giáo dục các cháu; thay các cháu làm mọi công việc nhà.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Giáo dục công dân 7 Bài 12 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Luyện tập 1 trang 65 SGK Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo
Luyện tập 2 trang 65 SGK Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo
Vận dụng 1 trang 66 SGK Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo
Vận dụng 2 trang 66 SGK Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo
Giải Bài tập 1 trang 63 SBT Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải Bài tập 2 trang 63 SBT Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải Bài tập 3 trang 64 SBT Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải Bài tập 4 trang 65 SBT Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải Bài tập 5 trang 66 SBT Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải Bài tập 6 trang 66 SBT Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải Bài tập 7 trang 67 SBT Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải Bài tập 8 trang 67 SBT Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
4. Hỏi đáp Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình - Giáo dục công dân 7 Chân Trời Sáng Tạo
Trong quá trình học bài và thực hành bài tập, có điểm nào còn thắc mắc các em có thể đặt câu hỏi trong mục Hỏi đáp để được sự hỗ trợ từ cộng đồng HỌC247.
