Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức Bài 3: Phong trào Văn hoá Phục hưng và cải cách tôn giáo

- Từ cuối thế kỉ XIII, tinh hỉnh kinh tế - xã hội Tây Âu cỏ nhiều biến đổi. Các công trường thủ công, công ti thương mại, các đồn điền ra đời và ngày càng được mở rộng quy mô. Quan hệ sản xuắt tư bản chủ nghĩa đã xuắt hiện.

- Giai cấp tư sản ra đời, có thế lực vẻ kinh tế song lại chưa có địa vị xã hội tương xứng. Họ không chấp nhận những giáo li lỗi thời, muốn xây dựng một nền văn hoá mới đề cao giả trị con người vả quyên tự do cá nhân, coi trọng khoa học — kĩ thuật... để mở đường cho chủ nghĩa tư bàn phát triển.

Phong trào Văn hoá Phục hưng diễn ra đâu tiên ở I-ta-li-a (thế kỉ XIV), sau đó lan nhanh sang các nước Tây Âu và trở thành một trào lưu rộng lớn.

a) Những thành tựu tiêu biểu

- Thời kỉ này chứng kiến sự phát triển đến đỉnh cao của văn học, sự nở rộ của các tài năng nghệ thuật với các gương mặt tiêu biểu như: M.Xéc-van-tét, W.Sếch-xpia, Lê-ô-na đơ Vanh-xi,...

Tượng Đan-tê (ở I-ta-li-a) - người mở đầu phong trào văn hoá Phục hưng

- M.Xéc-van-tét là một nhả văn lớn của Tây Ban Nha với tác phẩm nổi tiếng là Đôn Ki-hô-tê.

- Nhà viết kịch vĩ đại thời Phục hưng là W Sắch-xpia (người Anh) với nhiều vở kịch nỗi tiếng như: Rô-mề-ô và Giu-li-ét, Hăm-lét, Ô-ten-lô,...

- Lê-ô-nađơ Vanh-xi(người I-ta-li-a)là một hoạ sĩ thiên tài,để lại nhiều kiệt tác cho nhân loại như: Bữa tiệc cuồic ùng, Nàng La Giô-công-đơ.

- Thời Phục hưng đã xuất hiện nhiều nhà khoa học dũng cảm chống lại những quan điểm sai lầm, bảo thủ. Tiêu biểu là N.Cô-péc-nich (người Ba Lan), G.Bru-nô và G.Ga-l-ê (người I-ta-li-a),...

- Cô-péc-nich là nhà thiên văn học đâu tiên chứng minh rằng Trái Đắt quay quanh trục của nó và quay xung quanh Mặt Trời. Tuy nhiên, học thuyêt của Cô-péc-nich bị Giáo hội cắm lưu truyền. Ga-l-lê vì công bố học thuyết Trải Đắt quay mà bị bỏ tủ khi đã 70 tuổi. Ông nỏi tiểng với câu nói khí bị kết án: *Dù sao thì Trải Đất vấn quay".

b) Ý nghĩa và tác động của phong trào Văn hoá Phục hưng đối với xã hội Tây Âu

- Bằng những tác phẳm của minh, các nhà Văn hoá Phục hưng đã lên án gay gắt Giáo hội Thiên Chúa giáo và đà phá trật tự phong kiến.

- Văn hoá Phục hưng đề cao giá trị con người và tự do cá nhân, để cao tinh thầ dân tộc, đồng thời có nhiều đông góp quan trọng đồi với kho tàng văn hoá nhân loại.

- Phong trào Văn hoá Phục hưng là cuộc đầu tranh công khai đầu tiên trên lĩnh vực văn hoá, tư tưởng của giai cáp tư sản chống lại chế độ phong kiến lỗi thời, mở đường cho văn hoá Tây Âu phát triển trong những thể kỉ sau. 

a) Nguyên nhân bùng nổ

- Thời trung đại, Thiên Chúa giáo là chỗ dựa vững chắc nhất của chế độ phong kiến, chỉ phối toàn bộ đời sống tinh thẳn của xã hội châu Âu.

- Đến đầu thế kì XVI, Giáo hội Thiên Chúa giáo ngày càng có xu hướng cản trở sự phát triển của giai cắp tư sản, nhiều giáo hoàng và giám mục quá quan tâm đến quyền lực và đặt ra những lễ nghỉ tốn kém.

- Do đó, phong trào Cải cách tôn giáo đã bùng nỗ khắp các nước Tây Âu, khởi đầu là Đức, Thuy Sĩ, sau đó lan sang Bì, Hà Lan, Anh, Pháp. Tiêu biểu nhất là tư tưởng cài cách của Mác-tin Lư-thơ (Đức) vả Giắng Can-vanh (Thuy S0)

Mác-tin Lu-thơ (1483-1546)

b) Nội dung cơ bản

Một số nội dung cơ bản của phong trào Cải cách tôn giáo

c) Tác động

- Cải cách tôn giáo được đông đảo nhân dân ủng hộ, đã lan rộng khắp Tây Âu trong thế kì XVI. Do tác động của Cài cách tôn giáo, Thiên chúa giáo phân hoá thành hai giáo phái: Cựu giáo (Thiên Chúa giảo) và Tân giáo (Anh giáo, Tin Lành... là những tôn giáo cải cách).

- Phong trào Cải cách tôn giáo còn làm bùng lên một cuộc đầu tranh rộng lớn ở Đức, thường gọi là cuộc Chiến tranh nông dân Đức.

- Củng với Văn hoá Phục hưng, Cải cách tôn giáo là mộttrong những cuộc đầu tranh công khai đầu tiên trên Iĩnh vực văn hoá - tư tưởng của giai cắp tư sản chống lại chế độ phong kiến đã suy tàn, mở đường cho nên văn hoá châu Âu phát triển cao hơn.

Câu 1: Hãy trình bày một số thành tựu tiêu biểu của phong trào Văn hóa Phục hưng.

Hướng dẫn giải

Một số thành tựu tiêu biểu của phong trào Văn hóa Phục hưng

- Văn học: Thơ, tiểu thuyết, kịch. Tác phẩm nổi tiếng như Đan-tê với “Thần Khúc”, Pê-tra-ca với tập thơ “Tình Yêu”.

- Lĩnh vực hội họa, điêu khắc, kiến trúc với đặc điểm nổi bật là thể hiện sinh động nội tâm nhân vật.

- Hội họa có thể kể đến như Lê-ô-na đơ Vi-na, Ra-pha-eo

- Điêu khắc, kiến trúc: phản ánh sự phục hồi cổ điển. Tiêu biểu là: Lâu đài Chambord ở Pháp, lâu đài Azay le Rideau, bảo tàng Louvre, nóc vòm nhà thờ thánh Peter, nhà thờ thánh Phêrô ở Vatican,…

- Thiên văn học: Cô-péc-ních với thuyết Mặt trời là trung tâm, G.Bru-nô, G.Ga-li-ê.

- Văn học, nghệ thuật: khắc họa bức tranh hiện thực về xã hội Tây Âu, đồng thời thể hiện thái độ châm biếm toàn bộ xã hội phong kiến và thể hiện khát vọng mãnh liệt về sự công bằng, bác ái.

- Về khoa học – kỹ thuật: 

+ Xây dựng thành công lò gang nấu quặng, không chỉ nấu được gang mà luyện được thép

+ Cải tiến bánh xe nước cùng nhiều phát minh mới thúc đẩy ngành công nghiệp

+ Ngành giải phẫu có nhiều bước tiến mới đã đánh một đòn mạnh mẽ vào chủ nghĩa duy tâm

- Thời Phục hưng đã xuất hiện các nhà khoa học dũng cảm chống lại những quan điểm sai lầm, bảo thủ của giáo hội Thiên chúa.

Câu 2: Phong trào Văn hóa Phục hưng có ý nghĩa và tác động đến xã hội Tây Âu như thế nào.

Hướng dẫn giải

- Ý nghĩa phong trào Văn hóa Phục hưng:

+ Lên án nghiêm khắc giáo hội Thiên Chúa và tấn công vào trật tự phong kiến, góp phần quan trọng vào giải phóng tư tưởng, tình cảm của con người khỏi sự nô dịch của thần học.

+ Là bước tiến lớn trong lịch sử văn minh Tây Âu, tạo ra những tiền đề văn hoá, tư tưởng và tôn giáo quan trọng nhằm giúp giai cấp tư sản định hình nền văn hoá và tôn giáo mới của riêng mình.

=> Cùng với Văn hoá Phục hưng, Cải cách tôn giáo là những đòn tấn công (đầu tiên của giai cấp tư sản vào trật tự phong kiến, làm cơ sở cho các cuộc đấu tranh về chính trị.

- Tác động phong trào Văn hóa Phục hưng đến xã hội Tây Âu:

+ Phát động quần chúng đấu tranh chống lại xã hội phong kiến

+ Là "cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại" mở đường cho sự phát triển cao hơn của văn hóa châu Âu và văn hóa nhân loại.

Qua bài giảng ở trên, giúp các em học sinh:

- Giới thiệu được sự biến đổi quan trọng về kinh tế - xã hội của Tây Âu từ thế kỉ XIII đến thể kỉ XVI.

- Trình bày được những thành tựu tiêu biểu của phong trào Văn hoá Phục hưng.

- Nhận biết được ý nghĩa và tác động của phong trào Văn hoá Phục hưng đối với xã hội Tây Âu.

- Nêu và giải thích được nguyên nhân của phong trào Cải cách tôn giáo.

- Mô tả khái quát được nội dung cơ bản và tác động của các cuộc Cải cách tôn giáo đối với xã hội Tây Âu.

Để củng cố bài học xin mời các em cùng làm Bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức Chương 1 Bài 3 để kiểm tra xem mình đã nắm được nội dung bài học hay chưa.

• Câu 1:

  Bản chất của phong trào văn hoá Phục hưng và cải cách tôn giáo là gì?

  • A. Cuộc cách mạng kinh tế để xác lập vai trò thống trị của giai cấp tư sản.
  • B. Cuộc đấu tranh của quần chúng nhân dân với giai cấp tư sản.
  • C. Cuộc đấu tranh tư tưởng giữa hệ tư tưởng phong kiến và giáo lí của Giáo hội.
  • D. Cuộc cách mạng tư tưởng của giai cấp tư sản chống lại chế độ phong kiến suy tàn.

• Câu 2:

  Ý nào dưới đây không phải là nguyên nhân dẫn đến phong trào văn hóa Phục hưng?

  • A. Quan điểm của giáo hội Ki-tô kìm hãm sự phát triển của xã hội.
  • B. Giai cấp tư sản có thế lực về kinh tế xong lại chưa có địa vị xã hội tương ứng.
  • C. Con người bước đầu có những nhận thức khoa học về bản chất của thế giới.
  • D. Ảnh hưởng của trào lưu triết học ánh sáng ở Pháp.

• Câu 3:

  Mục đích chính của giai cấp tư sản khi khởi xướng phong trào Văn hóa Phục hưng là gì?

  • A. Khôi phục tinh hoa văn hóa của Hi Lạp, Rôma cổ đại
  • B. Lấy lại những giá trị văn hóa đã bị Giáo hội Ki-tô và chế độ phong kiến vùi dập
  • C. Đề cao giá trị con người, quyền tự do cá nhân và tri thức khoa học – kĩ thuật
  • D. Xây dựng nền văn hóa mới của giai cấp tư sản chống lại quan điểm giáo hội Ki-tô

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức và nắm vững hơn về bài học này nhé!

Bên cạnh đó các em có thể xem phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức Chương 1 Bài 3 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Câu hỏi trang 19 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Câu hỏi 1 trang 20 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Câu hỏi 2 trang 20 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Câu hỏi 1 trang 21 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Câu hỏi 2 trang 21 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Câu hỏi mục 3a trang 21 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Câu hỏi mục 3b trang 21 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Câu hỏi trang 22 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Luyện tập 1 trang 22 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Luyện tập 2 trang 22 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Vận dụng trang 22 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Giải bài 1 trang 11 SBT Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Giải bài 2 trang 12 SBT Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Giải bài 3 trang 13 SBT Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Giải bài 1 trang 13 SBT Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Giải bài 2 trang 14 SBT Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Giải bài 3 trang 14 SBT Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức - KNTT

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!