Bài học giúp học sinh phân biệt được vật sống và vật không sống. Biết được các lĩnh vực chủ yếu của khoa học tự nhiên với nội dung được trình bày một cách logic, khoa học bám sát nội dung sách Chân trời sáng tạo. Mời các em cùng tham khảo!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Lĩnh vực chủ yếu của khoa học tự nhiên
Tìm hiểu một số lĩnh vực khoa học tự nhiên.
Một nhóm học sinh được hướng dẫn thực hiện các thí nghiệm sau:
Thí nghiệm 1: Cầm một tờ giấy giơ lên cao và buông tay.
Quan sát tờ giấy rơi.
Thí nghiệm 2: Sục khí carbon dioxide vào cốc chứa nước vôi trong.
Quan sát hiện tượng xảy ra.
Thí nghiệm 3: Quan sát quá trình nảy mầm của hạt đậu.
Thí nghiệm 4: Một học sinh chiếu đèn pin vào quả địa cầu, một học sinh khác cho quả địa cầu quay.
Mô tả hiện tượng ngày và đêm qua việc quan sát vùng được chiếu sáng trên quả địa cầu.
? Em hãy dự đoán các thí nghiệm 1,2,3,4 thuộc lĩnh vực khoa học nào.
Khoa học tự nhiên bao gồm một số lĩnh vực chính như:
Vật lí học nghiên cứu về vật chất, quy luật vận động lực, năng lượng và sự biến đổi năng lượng.
Hoá học nghiên cứu về chất và sự biến đổi của chúng.
Sinh học hay sinh vật học nghiên cứu về các vật sống, mối quan hệ giữa chúng với nhau và với môi trường.
Khoa học Trái Đất nghiên cứu về Trái Đất và bầu khí quyển của nó.
Thiên văn học nghiên cứu về quy luật vận động và biến đổi của các vật thể trên bầu trời.
1.2. Vật sống và vật không sống
Phân biệt vật sống và vật không sống
Quan sát các hình từ 29 đến 2.12, em hãy cho biết các vật trong hình có đặc điểm gì khác nhau (sự trao đổi chất, khả năng sinh trưởng, phát triển và sinh sån).
Vật nào là vật sống, vật không sống trong các hình từ 2.9 đến 2.12?
Một số dấu hiệu đặc trưng cho vật sống:
+ Trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng: Sinh vật lấy thức ăn, chất dinh dưỡng, nước từ môi trường để tích luỹ và chuyển hoá năng lượng nuôi sống cơ thể đồng thời thải chất thải ra môi trường.
+ Sinh trưởng, phát triển: Sinh vật lớn lên, tăng trưởng về kích thước và hình thành các bộ phận mới.
+ Vận động: Sinh vật di chuyển động vật), trao đổi chất giữa cơ thể sống với môi trường, ... để sinh trưởng và phát triển.
+ Cảm ứng: Sinh vật phản ứng lại tác động của môi trường.
+ Sinh sản: Sinh vật sinh sản để duy trì nòi giống.
Đến độ tuổi nhất định hoặc do thiên tai, bệnh tật, ... vật sống sẽ bị chết và khi đó trở thành vật không sống.
→ Vật sống là vật có các biểu hiện sống như trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng, sinh trưởng, phát triển, vận động, cảm ứng, sinh sản.
→ Vật không sống là vật không có biểu hiện sống.
Bài tập minh họa
Bài 1: Khoa học tự nhiên không bao gồm lĩnh vực nào sau đây?
A. Vật lý học
B. Hóa học và sinh học
C. Khoa học Trái Đất và Thiên văn học
D. Lịch sử loài người
Hướng dẫn giải
Chọn đáp án: D
Bài 2: Ngày nay, người ta đã sản xuất nhiều xe máy điện để phục vụ đời sống của con người.
a) Theo em, việc sửa chữa xe máy điện có phải là nghiên cứu khoa học tự nhiên không?
b) Việc sản xuất xe máy điện là ứng dụng thuộc lĩnh vực nào của khoa học tự nhiên?
c) Sử dụng xe máy điện có gây ô nhiễm môi trường không?
Hướng dẫn giải
a) Theo em, việc sửa chữa xe máy điện không phải là nghiên cứu khoa học tự nhiên.
b) Việc sản xuất xe máy điện là ứng dụng thuộc lĩnh vực vật lý và hóa học của khoa học tự nhiên
+ Vật lý nghiên cứu cơ chuyển động
+ Hóa học nghiên cứu cơ chế tích điện vào ắc quy cho xe vận hành
c) Sử dụng xe máy điện sẽ phần nào hạn chế được khói bụi. Bên cạnh đó, ắc quy của xe máy điện khi loại thải mà không được xử lí đúng cách cũng sẽ gây ô nhiễm môi trường nặng nề.
Bài 3: Đọc đoạn thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi
Asimo là một người máy có thể di chueent bằng hai chân như người do Trung tâm Nghiên cứu Kĩ thuật Cơ bản Waco của tập đoàn Honda (Nhật Bản) chế tạo năm 2000. Người máy này cao 130cm, nặng 54kg, có khả năng di chuyển nhanh đến 6km/giờ. Asimo đã từng đi vòng quanh thế giới và đã tham gia vào rất nhiều sự kiện quan trọng trên toàn cầu.
Mẫu robot này đã từng tham gia mở cửa sổ sàn giao dịch chứng khoáng New York. Vào năm 2002, Asimo xuất hiện trên thảm đỏ tại buổi ra mắt phim Robots có sự tham gia diễn xuất của Amanda Bynes. Cùng năm đó, chú tiếp tục xuất hiện tại Disney Land. Asimo cũng đã tham dự rất nhiều sự kiện giáo dục khắp thế giới, tạo niềm cảm hứng nghiên cứu robot trong giới trẻ.
Chừng đó để thấy Asimo không phải là một con robot bình thường. Cách nó di chuyển, nói chuyện, dẫn dắt một dàn nhạc thính phòng thức sự khiến người ta ấn tượng. Rõ ràng, Asimo có khả năng kết nối con người với những khát vọng công nghệ tươi sáng.
Với người dân Việt Nam, Asimo không hề xa lạ.Chú đến đất nước chúng ta vào năm 2004 và nhanh chóng chiếm được tình cảm của mọi người bằng những động tác chạy, nhảy, nắm tay, nhận diện khuôn mặt, giọng nói,... một cách thuần thục.
(Theo Wikipedia và Zingnews.vn)
a) Asimo có phải là một thành tựu quan trọng của việc nghiên cứu khoa học tự nhiên không?
b) Asimo có được xem như một vật sống không?
c) Em nghĩ thế nào về tương lai của ngành khoa học nghiên cứu và chế tạo robot?
Hướng dẫn giải
a) Asimo là một thành tựu quan trọng của việc nghiên cứu khoa học tự nhiên (kết hợp giữa khoa học vật lý và khoa học máy tính, khoa học về giải phẩu cơ thể và bộ não người).
b) Asimo chỉ là vật không sống do con người tạo ra. Mặc dù có thể cảm nhận được, có thể vui đùa được nhưng robot không thể sinh sản như các vật sống khác.
c) Học sinh trình bày suy nghĩ của mình.
Luyện tập
Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:
- Phân biệt được các lĩnh vực khoa học tự nhiên dựa vào đối tượng nghiên cứu.
- Phân biệt được vật sống và vật không sống dựa vào các đặc điểm đặc trưng.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo Chủ đề Mở đầu Bài 2 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Vật lí học
- B. Hóa học và Sinh học
- C. Khoa học Trái Đất và Thiên văn học
- D. Lịch sử loài người
-
- A. Hóa học
- B. Vật lí
- C. Thiên văn học
- D. Sinh học
-
- A. Vật lí
- B. Hóa học
- C. Sinh học
- D. Khoa học Trái Đất
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo Chủ đề Mở đầu Bài 2 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Trả lời Luyện tập trang 8 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 1 trang 10 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2 trang 10 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 3 trang 10 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2.1 trang 8 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2.2 trang 8 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2.3 trang 8 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2.4 trang 8 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2.5 trang 8 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Hỏi đáp Bài 2 Khoa học tự nhiên 6
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
