Vẻ đẹp của con người Việt Nam qua các chặng đường lịch sử

Văn học Việt Nam từ năm 1945 đến nay

Văn học Việt Nam từ năm 1945 đến nay

A/ Khái quát trình năm 1975

1.Từ năm 1945 đén năm 1954

a)Về lịch sử

Sau khi nước Vịêt Nam dân chủ Cộng hòa ra đời, ta tiến hành 9 năm kháng chiến chống Pháp.
b) Về văn học

- Hướng hẳn vào cuộc kháng chiến, tập trung thể hiện hình ảnh các thé hệ con người Việt Nam với những phẩm chất tốt đẹp như lòng yêu nước, tám lòng kính yêu lãnh tụ, tình đồng bào, tình đồng chí, tình cảm gắn bó với làng quê,...
- Các tác phẩm tiêu biểu:
+ Đồng chí của Chính Hữu
+Làng của Kim Lân
+ Tập thơ Việt Bác của Tố Hữu
2.Từ năm 1955 đến 1975

a)Lịch sử

Miền Bác đi lên xây dựng chủ nghiã xã hội, miền Nam tiếp tục tiến hành cuộc khán chiến chống Mĩ. Nhưng nhiệm vụ chung của cả hai miền là giải pháng miền Nam thống nhất đất nước.
b)Văn học

- Ngợi ca hình ảnh người lao động mới hăng say làm viêc cống hiến cho đất nước.
- Tác phẩm tiêu biểu:
+ Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận
+ Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long
- Văn học tập trung phản ánh cuộc kháng chiến chống Mĩ với hình ảnh những người chiến sĩ, những cô thanh niên xung phong.
- Tác phẩm tiêu biểu:
+ Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật
+ Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê
+ Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ của Nguyễn Khoa Điềm
+ Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng
II/Từ năm 1976 đến nay

1)Lịch sử

- Miền Nam giải phóng, đất nước được thống nhất. Cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.
- Nước ta tiến hành công cuộc đỏi mới và thu được nhiều thành quả đáng tự hào.
2) Văn học

- Bám sát hơn với đời sống xã hội, phản ánh mọi mặt của cuộc sống.
- tác phẩm tiêu biểu:
+ Viếng lăng Bác của Viễn Phương
+ Sang thu của Hữu Thỉnh
+ Nói với con của Y Phương
+ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải
+ Bến quê của Nguyễn Minh Châu
B/ Một số chủ đề tập trung ở giai đoạn này

- Chủ đề về người lính
- Chủ đề về người lao động
- Tình cảm gia đình
- Chủ đề về lãnh tụ Hồ Chí Minh
- Lẽ sống con người

Hình ảnh con người Việt Nam qua Văn học được thể hiện ở một số nét sau đây : 
1/- Lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc : Được biểu hiện ở nhiều mặt : 
* Là tinh thần quyết chiến quyết thắng trước giặc ngoại xâm với những hình tượng về người anh hùng cứu nước (Thuật hoài - Phạm Ngũ Lão, Hich Tướng sĩ - Trần Quốc Tuấn, Đại cáo bình Ngô - Nguyễn Trãi,...) 
* Là nỗi đau buồn da diết trong những thời kỳ đất nước chìm trong lửa khói chiến tranh, nhân dân sống lầm than nô lệ ( Ca dao chống phong kiến, Đại cáo bình Ngô - Nguyễn Trãi, Đất Nước - Nguyễn Đình Thi,...) 
* Là tình yêu đối với những vùng trời đất cụ thể của đất nước, quê hương (ca dao về quê hương đất nước, Đất Nước - Nguyễn Khoa Điềm,...) 
* Là tinh thần làm sống lại những phong tục đẹp hay những giá trị văn hóa cổ truyền của dân tộc.(Vang bóng một thời - Nguyễn Tuân) 
* Là sự phát hiện ra những nét riêng đáng yêu của tính cách Việt Nam, cái duyên dáng riêng của con người Việt Nam.(Ca dao yêu thương tình nghĩa, Sóng - Xuân Quỳnh,...) 
* Là tấm lòng thành kính, trân trọng thiêng liêng với đất nước, với cha ông chỉ biết dồn tình yêu vào tiếng mẹ đẻ,...(Một thời đại trong thi ca - Hoài Thanh - Thanh Tịnh) 
2/- Tinh thần nhân đạo : Biểu hiện ở các mặt : 
* Đề cao tinh thần nhân nghĩa (Ca dao Lục Vân Tiên - Nguyễn Đình Chiểu,...) 
* Tha thiết, lãng mạn trong tình yêu (Ca dao yêu thương tình nghĩa) 
* Cảm thông trân trọng với những nổi đau khổ của người phụ nữ trong xã hội bất công (ca dao than thân, thơ Hồ Xuân Hương, Truyện Kiều - Nguyễn du,...) 
* Phát hiện và đề cao những vẻ đẹp của người phụ nữ, của nhân dân lao động 
* Sẵn sàng vị tha, bao dung với giặc : (Thư dụ Vương Thông, Thư dụ Vương Chính, Bình Ngô đại cáo - Nguyễn Trãi,...) 
3/- Lòng yêu thiên nhiên, tự hào về những cảnh sắc của thiên nhiên đất nước (Ca dao về thiên nhiên, quê hương, đất nước, Thơ Hồ Chí Minh,..."Quốc âm thi tập - Nguyễn Trãi"...) 
4/- Tinh thần lạc quan, tin tưởng vào lẽ tất thắng của chính nghĩa, của điều thiện : Trong tất cả các câu chuyện dân gian , kết thúc luôn "có hậu" , chiến thắng luôn nghiêng về cái đẹp, cái thiện với triết lý nhân sinh sâu sắc : "Chính nghĩa thắng gian tà", hay "Ở hiền gặp lành, ở ác gặp dữ",...(Tấm Cám, Thạch Sanh - Lý Thông, Sọ Dừa, "Lục vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu, - Truyện Kiều - Nguyễn Du,...) 
5/- Tâm hồn con người Việt nam nghiêng về cái đẹp xinh xắn hơn là cái đẹp hoành tráng đồ sộ : Ví dụ : Những bức tranh dân gian đầy hóm hỉnh của làng tranh Đông Hồ, những khúc hát giao duyên quan họ, chiếc đàn bầu giản dị đơn sơ duy nhất có một dây (Độc huyền cầm) nhưng lại tinh tế, tài hoa, ngôi chùa Một Cột nhỏ nhắn hài hòa,... 
6/- Tiếp thu những luồng văn hóa Động tây kim cổ một cách có chọn lựa và sáng tạo trên thinh thần nhân đạo.... 

=> Từ văn học dân gian cho đến Văn học viết, con người Việt Nam đã soi bóng vào trong văn học bằng tất cả những vẻ đẹp vốn có của dân tộc mình. Trong quá trình phát triển qua các thời kỳ lịch sử, hình ảnh con người Việt Nam trong văn học vẫn giữ nguyên giá trị. và hiện nay, trong quá trình hội nhập và giao lưu với văn hóa thế giới, Con người Việt nam vẫn giữ được những bản sắc văn hóa của dân tộc, tránh bị đồng hóa, lai căng, hòa nhập nhưng không hòa tan,...Bản sắc ấy góp phần tô điểm cho bức tranh chung của văn học Việt Nam nói riêng và Văn học các dân tộc trên thế giới nói chung .