Ở bài 1, các em đã biết tầm quan trọng của sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp trong nền kinh tế quốc dân, đóng góp một phần không nhỏ vào cơ cấu tổng sản phẩm trong nước (năm 1998 là 24,5%, năm 2004 là 21,7%). Tình hình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp đã thu được những thành tựu quan trọng. Tuy nhiên, cũng còn một số hạn chế trong công tác bảo quản, chế biến sản phẩm nên tính cạnh tranh không cao, giá thành hạ ảnh hưởng đến thu nhập chung.
Vì vậy vấn đề đặt ra là làm thế nào để sản phẩm nông, lâm, ngư nghiệp của nước ta có giá trị cao. Để thực hiện việc này, trước tiên các em cần phải nắm rõ được mục đích, ý nghĩa của công tác bảo quản, chế biến nông, lâm, thủy sản. Đó cũng là nội dung chính của bài học ngày hôm nay, mời các em cùng tìm hiểu Bài 40: Mục đích, ý nghĩa của công tác bảo quản, chế biến nông, lâm, thủy sản
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Mục đích, ý nghĩa của công tác bảo quản, chế biến nông, lâm, thủy sản:
1.1.1. Mục đích, ý nghĩa của công tác bảo quản nông, lâm, thủy sản:
-
Duy trì đặc tính ban đầu của nông, lâm, thủy sản.
-
Hạn chế tổn thất về số lượng và chất lượng
-
Tạo điều kiện cho việc bảo quản
-
Tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng
-
Người ta thường bảo quản nông, lâm, thủy sản trong các kho silô, kho thông thường, kho lạnh....
Bảo quản nông sản trong kho
1.1.2. Mục đích ý nghĩa của công tác chế biến nông, lâm, thủy sản
-
Duy trì, nâng cao chất lượng
-
Thuận lợi cho công tác bảo quản
-
Tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị cao, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng .
Một số hoạt động chế biến nông, lâm, thủy sản
1.2. Đặc điểm của nông, lâm, thủy sản
-
Là lương thực thực phẩm cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho con người
-
Ví dụ:
-
Lâm sản: là nguyên liệu cho 1 số ngành công nghiệp chế biến
-
Chứa nhiều nước
-
Dễ bị vi sinh vật xâm nhiễm gây thối hỏng
-
1.3. Ảnh hưởng của điều kiện môi trường đến nông lâm thuỷ sản trong quá trình bảo quản:
-
Độ ẩm không khí cao vượt quá giới hạn cho phép làm cho sản phẩm ẩm trở lại thuận lợi cho vi sinh vật và côn trùng phát triển
-
Độ ẩm cho phép bảo quản thóc gạo là 70 -80%, rau quả tươi là 85 - 90%
-
Nhiệt độ không khí tăng thuận lợi cho sự phát triển của vi sinh vật và côn trùng gây hại, thúc đẩy các phản ứng sinh hoá của sản phẩm đánh thức quá trình ngủ nghỉ của hạt, làm giảm chất lượng sản phẩm.
-
Các sinh vật gây hại như chuột, vi sinh vật, nấm , sâu bọ...Khi gặp điều kiện môi trường thuận lợi chúng phát triển nhanh, xâm nhập và phá hoại nông- lâm- thuỷ sản
Bài tập minh họa
Bài 1:
Những yếu tố nào của môi trường ảnh hưởng tới chất lượng nông, lâm, thủy sản trong thời gian bảo quản? Theo em, muốn bảo quản tốt nông, lâm, thủy sản cần phải làm gì?
Hướng dẫn giải
-
Những điều kiện môi trường chủ yếu ảnh hưởng đến chất lượng nông, lâm, thuỷ sản trong quá trình bảo quản là độ ẩm, nhiệt độ không khí và sinh vật gây hại. Thiệt hại có thể tăng cao khi cả hai yếu tố độ ẩm và nhiệt độ đều tăng.
-
Độ ẩm không khí cao, vượt quá giới hạn cho phép làm cho sản phẩm ẩm trở lại, thuận lợi cho vi sinh vật và côn trùng phát triển. Độ ẩm cho phép bảo quản thóc gạo là 70-80%, rau quả tươi là 85-90%.
-
Nhiệt độ không khí tăng thuận lợi cho vi sinh vật và côn trùng gây hại, thúc đẩy các phản ứng sinh hoá của sản phẩm, làm giảm chất lượng. Đánh thức quá trình ngủ, nghỉ của củ, hạt. Nếu có cả điều kiên nhiệt độ và độ ẩm cao, củ, hạt có thể nảy mầm dẫn tới củ, hạt bị hư hỏng. Khi nhiệt độ môi trường bảo quản tăng 10oC, phản ứng sinh hoá trong rau quả tươi tăng 2-3 lần.
-
Trong môi trường tự nhiên, luôn có mặt các sinh vật gây hại như nấm, vi sinh vật, sâu bọ, chuột... Khi gặp điều kiện môi trường thích hợp, chúng phát triển nhanh, xâm nhập và phá hoại nông, lâm, thuỷ sản
Bài 2:
Trong bảo quản cần chú ý những đặc điểm nào của nông, lâm, thủy sản?
Hướng dẫn giải
-
Là lương thực, thực phẩm cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho con người.
-
Là nguồn nguyên liệu cho doanh nghiệp chế biến.
-
Thường chứa nhiều nước
-
Dễ bi vi sinh vật xâm nhiễm gây thối hỏng.
⇒ Đó là những yếu tố bên trong của nông, lâm, thuỷ sản cần được chú ý trong công tác bảo quản và chế biến. Ngoài ra chúng ta còn cần biết những điều kiện của môi trường ngoài ảnh hưởng như thế nào đến nông, lâm, thuỷ sản trong quá trình bảo quản.
3. Luyện tập Bài 40 Công Nghệ 10
Sau khi học xong bài 40 môn Công nghệ 10, các em cần nắm các nội dung trọng tâm:
- Hiểu được mục đích và ý nghĩa của bảo quản, chế biến nông, lâm, thuỷ sản.
- Biết được đặc điểm cơ bản của nông, lâm, thuỷ sản và ảnh hưởng của điều kiện môi trường đến chất lượng nông, lâm, thủy sản trong bảo quản và chế biến.
- Biết được tầm quan trọng của việc bảo quản, chế biến nông, lâm, thuỷ sản và có ý thức vận dụng vào đời sống hàng ngày
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 10 Bài 40 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Sấy khô thóc
- B. Làm bánh chưng
- C. Làm thịt hộp
- D. Muối dưa cà
-
- A. Cất khoai trong chum
- B. Ngâm tre dưới nước
- C. Làm măng ớt
- D. Tất cả đều đúng
Câu 3-5: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 10 Bài 40 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 121 SGK Công nghệ 10
Bài tập 2 trang 121 SGK Công nghệ 10
Bài tập 3 trang 121 SGK Công nghệ 10
4. Hỏi đáp Bài 40 Chương 3 Công Nghệ 10
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công Nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!