Thí nghiệm Ơ-xtet cho thấy dòng điện tác dụng lực lên kim nam châm vậy ngược lại nam châm có tác dụng lực lên dòng điện hay không?
Để trả lời được các câu hỏi trên mời các em cùng nghiên cứu bài 27: Lực điện từ
Tóm tắt lý thuyết
2.1. Lực điện từ tác dụng lên dây dẫn có dòng điện
Dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường và không song song với đường sức từ thì chịu tác dụng của lực điện từ.
2.2. Chiều của lực điện từ. Quy tắc bàn tay trái
2.2.1. Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào yếu tố:
Chiều của lực từ tác dụng lên dây dẫn AB phụ thuộc vào chiều dòng điện chạy trong dây dẫn và chiều của đường sức từ
2.2.2. Quy tắc bàn tay trái:
Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.
2.3. Lực điện từ tác dụng lên khung dây dẫn có dòng điện
-
Khung dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường thì có lực điện từ tác dụng lên nó.
-
Lực điện từ làm cho khung quay quanh trục của nó. Trừ một vị trí duy nhất đó là khi mặt phẳng khung vuông góc với đường sức từ (tức là mặt phẳng khung nằm trong mặt phẳng trung hòa).
Bài tập minh họa
Bài 1.
Khung dây dẫn ABCD có dòng điện chạy qua được đặt trong từ trường của nam châm vĩnh cửu (hình 27.3). Mặt phẳng của khung dây song song với các đường sức từ. Hãy biểu diễn lực điện từ tác dụng lên các cạnh của khung. Các lực này làm cho khung có xu hướng chuyển động như thế nào?
Hướng dẫn giải:
Chiều của lực điện từ được biểu diễn trên hình 27.3. Khung sẽ quay theo chiều mũi tên cong
Bài 2.
Một thanh nam châm thẳng bị tróc hết vỏ sơn, mất dấu các cực. Để xác định tên từ cực, ta có thể cho từ trường của thanh nam châm này tác dụng lên một dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua.
a. Hãy vẽ hình mô tả cách làm này.
b. Nêu rõ cách xác định tên từ cực của thanh nam châm khi đó.
4. Luyện tập Bài 27 Vật lý 9
Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Lực điện từ cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được:
-
Lực điện từ tác dụng lên dây dẫn có dòng điện
-
Chiều của lực điện từ. Quy tắc bàn tay trái
-
Lực điện từ tác dụng lên khung dây dẫn có dòng điện
4.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 9 Bài 27 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Quy tắc nắm tay phải.
- B. Quy tắc nắm tay trái.
- C. Quy tắc bàn tay phải.
- D. Quy tắc bàn tay trái.
-
- A. Khung không chịu tác dụng của lực điện từ.
- B. Khung chịu tác dụng của lực điện từ nhưng nó không quay.
- C. Khung tiếp tục quay do tác dụng của lực điện từ lên khung.
- D. Khung quay tiếp một chút nữa nhưng không phải do tác dụng của lực điện từ mà do quán tính.
-
- A. Chiều của dòng điện trong dây dẫn và chiều của dây.
- B. Chiều của đường sức từ và cường độ lực điện từ tại điểm đó.
- C. Chiều của dòng điện và chiều của đường sức từ tại điểm đó.
- D. Chiều và cường độ của dòng điện, chiều và cường độ của lực từ tại điểm đó.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
4.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 9 Bài 27 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập C1 trang 73 SGK Vật lý 9
Bài tập C2 trang 74 SGK Vật lý 9
Bài tập C3 trang 74 SGK Vật lý 9
Bài tập C4 trang 74 SGK Vật lý 9
Bài tập 27.1 trang 61 SBT Vật lý 9
Bài tập 27.2 trang 61 SBT Vật lý 9
Bài tập 27.3 trang 62 SBT Vật lý 9
Bài tập 27.4 trang 62 SBT Vật lý 9
Bài tập 27.5 trang 62 SBT Vật lý 9
Bài tập 27.6 trang 62 SBT Vật lý 9
Bài tập 27.7 trang 63 SBT Vật lý 9
Bài tập 27.8 trang 63 SBT Vật lý 9
Bài tập 27.9 trang 63 SBT Vật lý 9
5. Hỏi đáp Bài 27 Chương 2 Vật lý 9
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Vật Lý 9 HỌC247