Bộ đề thi HSG môn Sinh học 12 năm 2021 - Trường THPT Quất Lâm có đáp án

SỞ GD&ĐT NAM ĐỊNH

TRƯỜNG THPT QUẤT LÂM

ĐỀ CHÍNH THỨC

KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 CẤP TRƯỜNG

NĂM HỌC 2020 - 2021

MÔN SINH HỌC

Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)

Câu

Nội dung

1

a.- Những phân tử có liên kết hidro: Xenlulôzơ, ADN và protein.

- Vai trò của liên kết hidro trong cấu trúc:

+ Xenlulôzơ: Các liên kết hidro giữa các phân tử ở các mạch hình thành nên các bó dài dạng vi sợi sắp xếp xen phủ tạo nên cấu trúc dai và chắc.

+ ADN: Các nucleotit ở hai mạch của ADN liên kết với nhau bằng liên kết hidro theo NTBS đảm bảo cấu trúc không gian của ADN ổn định và bền vững.

+ Protein: Liên kết hidro được hình thành giữa nhóm C – O với N – H ở các vòng xoắn gần nhau tạo nên các bậc cấu trúc không gian của protein.

b. - Là quá trình phân bào giảm phân: Hàm lượng ADN trong các tế bào con cuối cùng bị giảm đi một nửa so với tế bào ban đầu từ 2a xuống còn a.

- Các giai đoạn tương ứng: I: kì trung gian; II: giảm phân I; III: giảm phân II.

- Quá trình giảm phân ở người:

+ Trong quá trình giảm phân của một tế bào sinh tinh các giai đoạn I, II, III diễn ra một cách liên tục.

+ Còn trong quá trình giảm phân của một tế bào sinh trứng các giai đoạn diễn ra không liên tục: quá trình thực hiện ở giai đoạn phôi đến kì đầu của giảm phân I thì dừng lại nhiều năm sau khi tế bào trứng chín lại mới tiếp tục và chỉ kết thúc sau khi thụ tinh.

2

a)

- Thể đột biến trên thuộc dạng đột biến mất đoạn NST, vì NST của thể đột biến bị mất gen AB, các trình tự còn lại không bị thay đổi so với NST lúc bình thường.

- Hậu quả: làm rối loạn sự liên kết của các cặp NST tương đồng trong giảm phân, làm thay đổi tổ hợp gen trong giao tử, dẫn đến biến đổi kiểu gen và kiểu hình. Nhiều đột biến có hại cho cơ thể, thường gây chết hoặc làm giảm sức sống,

b) Loại đột biến và bộ NST của thể đột biến:

- Do trong nghiên cứu di truyền khi nói đến kiểu gen của một cơ thể người ta chỉ chú ý đến những gen đang xét. Kiểu gen của thể đột biến so với kiểu gen của cơ thể bình thường nhiều hơn một gen B nên có thể có 2 trường hợp:

- Đột biến thuộc dạng đột biến lặp đoạn NST chứa gen B và có bộ NST 2n, nếu trong hệ gen chỉ có gen B có 3 chiếc còn các gen đều bình thường.

- Đột biến thuộc dạng đột biến thể ba và có bộ NST (2n + 1) nếu tất cả các gen cùng nhóm liên kết với gen B đều có 3 chiếc giống gen B → NST mang gen B có 3 chiếc, các NST còn lại bình thường.

{-- Nội dung đáp án câu 3 đề số 1 các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc tải về --}

4

a.

- Vì 1 gen qui định 1 tính trạng, nên kết quả kiểu hình ở F₁ cho thấy tính trạng lông đen là trội hoàn toàn so với lông đốm.

               Quy ước: gen A quy định lông đen;  gen a quy định lông đốm.

- Ở F₂ kiểu hình lông đốm chỉ có ở con cái nên tính trạng không phân bố đều ở hai giới  → gen này nằm trên NST giới tính.

- Ở F₂ tỉ lệ phân li kiểu hình 158 lông đen : 53 lông đốm  3 : 1 và kiểu hình lông đốm đều là con cái. Điều này chỉ có thể xảy ra khi gen nằm trên vùng tương đồng của X và Y mới thoả mãn kết quả phép lai.

Kiểu gen của P:  X^AY^A   x     X^aX^a

- Ta có sơ đồ lai:

                     P:                   ♂ lông đen       x       ♀   lông đốm

                                                  X^AY^A                         X^aX^a

                                                 X^A = Y^A                          X^a

                     F₁                          X^AX^a; X^aY^A (100% lông đen)

                     F₁ x F₁                   X^AX^a                   x                X^aY^A

                     F₂                              X^AX^a :  X^AY^A : X^aY^A :  X^aX^a

                                                         3 lông đen  : 1 lông đốm (con cái).

b. Ở F₂: 100% con cái lông đen có kiểu gen X^AX^a; con đực lông đen 50% X^AY^A : 50%  X^aY^A.

Để F₃ xuất hiện con lông đốm thì con đực phải có kiểu gen X^aY^A. Tỉ lệ con đực có kiểu gen X^aY^A là 1/2.

Xác suất xuất hiện cá thể lông đốm ở F₃: 1/2 x 1/2 x 1/2  = 1/8.

5

a) Dùng phép lai thuận, nghịch để xác định:

- Nếu kết quả phép lai thuận, nghịch mà giống nhau, tính trạng phân đều ở 2 giới thì tính trạng được quy định bởi gen nằm trên nhiễm sắc thể thường;

- Nếu kết quả khác nhau theo kiểu tính trạng không phân đều ở 2 giới, tính trạng lặn phổ biến ở giới dị giao tử (XY), thì tính trạng do gen  nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X đoạn không tương đồng; Nếu di truyền trực tiếp từ bố cho 100% con trai thì tính trạng do gen nằm trên NST Y quy định.

- Nếu kết quả khác nhau theo kiểu con lai luôn mang đặc điểm của mẹ thì tính trạng do gen tế bào chất quy định.

b) Nhận thấy, con lai F₁ và F₂ đều có lá đốm giống mẹ, chứng tỏ màu lá được quy định bởi gen trong lục lạp của tế bào chất của tế bào sinh dục cái. Vậy tính trạng di truyền tuân theo quy luật di truyền tế bào chất.

6

a) Nguồn biến dị di truyền ở quần thể vật nuôi:

- Được tạo ra chủ yếu là biến dị tổ hợp và được tạo ra bằng cách lai giống (lai các dòng thuần của các giống).

- Phương pháp tạo biến dị bằng tác nhân gây đột biến ít được sử dụng vì phần nhiều tác nhân gây đột biến gây hại đối với động vật.

b) Số dòng thuần mới được tạo ra

- Số dòng thuần mới : 2⁵ – 2 = 30.

- Theo giả thuyết siêu trội, cá thể có ưu thế lai cao nhất là cá thể mang kiểu gen AaBbDdEeFf. Tỉ lệ của kiểu gen đó ở F₂ là: (1/2)⁵ = 1/32.

{-- Nội dung đáp án câu 3 đề số 1 các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc tải về --}

8

* Biểu hiện về sự đa hình di truyền của quần thể sinh vật giao phối:

Quần thể có rất nhiều kiểu gen khác nhau cùng tồn tại. Sự đa hình di truyền thường được nhận biết bằng tần số các kiểu gen dị hợp tử cao.

 * Các yếu tố duy trì sự đa hình di truyền trong quần thể:

- Trạng thái lưỡng bội của sinh vật: Các sinh vật giao phối thường tồn tại chủ yếu ở trạng thái lưỡng bội, do vậy đột biến gen dễ dàng tồn tại ở trạng thái dị hợp tử mà không bị đào thải bởi chọn lọc tự nhiên làm tăng sự đa dạng di truyền.

- Ưu thế dị hợp tử: Khi các cá thể dị hợp  tử có sức sống và khả năng sinh sản tốt hơn cá thể đồng hợp tử thì quần thể dễ dàng duy trì sự đa dạng di truyền.

- Các đột biến trung tính: các đột biến trung tính không bị chọn lọc tự nhiên tác động nên góp phần tạo nên sự đa dạng di truyền,

9

a) * Đảo A có tốc độ biến mất của các loài là nhỏ nhất, vì: đảo này kích thước lớn nhất → có nhiều ổ sinh thái nên chúng có thể thích nghi hoặc tiến hoá để thích nghi với một trong các ổ sinh thái đó.

* Đảo C có tốc độ nhập cư thấp nhất, vì: Đảo này xa lục địa nên ít loài di trú tới nơi; nhỏ nên ít ổ sinh thái, vì vậy các loài có đến cũng khó trụ lại được vì điều kiện sống không đa dạng.

 b) Đảo có đa dạng loài cao nhất và thấp nhất:

- Đảo A có đa dạng loài lớn nhất, vì: Đảo này gần lục địa nhất và lớn nhất → có nhiều loài di cư tới và ít loài bị biến mất.

- Đảo C có đa dạng loài thấp nhất vì nó nhỏ và xa lục địa nhất → ít loài di cư tới và dễ bị biến mất.          

10

a) Biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F₂

* Biện luận:

- Theo quy luật phân li Men đen, hạt vàng, trơn là 2 tính trạng trội hoàn toàn so với hạt xanh, nhăn.

Quy ước: Gen A quy định hạt vàng, alen a quy định hạt xanh; gen B quy định hạt trơn, alen b quy định hạt nhăn.  F₁ có kiểu gen là AaBb.

- F₂ gồm 4 loại kiểu hình khác nhau, trong đó tỉ lệ  hạt vàng, trơn (A-B-) là  51% khác tỉ lệ kiểu hình cơ bản của quy luật phân ly độc lập  các gen nằm trên cùng 1 NST và đã xảy ra HVG trong quá trình tạo giao tử của F₁. Kiểu hình hạt vàng, trơn do 5 kiểu gen tạo ra:

\(\frac{{Ab}}{{aB}},\frac{{AB}}{{aB}},\frac{{AB}}{{AB}},\frac{{AB}}{{Ab}},\frac{{AB}}{{ab}}.\)

• Gọi x là tỉ lệ giao tử AB = ab của F₁

(50% - x) là tỉ lệ giao tử Ab = aB của F₁.

 Ta có phương trình:

                 2.(50% - x)² + 2.x.(50% - x) + x² + 2.x.(50% - x) + 2x² = 51%

 Giải ra ta có x = 10%  => AB = ab = 10%; Ab = aB = 40%.

 Kiểu gen của F₁: \(\frac{{Ab}}{{aB}}\), tần số hoán vị gen là 20%.

* Chứng minh bằng sơ đồ lai:

b) Kiểu hình hạt xanh, nhăn mong đợi ở F₃

- Để F₃ có kiểu hình hạt xanh, nhăn thì các cây vàng, trơn đem lai đều phải dị hợp tử về 2 cặp gen với tỉ lệ: (0,32/0,51) \(\frac{{Ab}}{{aB}}\); (0,02/0,51) \(\frac{{AB}}{{ab}}\)

→ Tỉ lệ giao tử ab = \(\frac{{0,32\,.\,0,1\, + \,0,02\,.\,0,4}}{{0,51}}\).

- Tỉ lệ KH xanh, nhăn ở F₃ là  = \(\frac{{ab}}{{ab}} = \frac{{0,32\,.\,0,1\, + \,0,02\,.\,0,4}}{{0,51}} \times \frac{{0,32\,.\,0,1\, + \,0,02\,.\,0,4}}{{0,51}}\).  = 0,61%

Câu

Nội dung

1

a.   – Điểm giống nhau:

+ Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân từ 4 loại đơn phân là A, U, G, X; mỗi đơn phân cấu tạo gồm 3 thành phần giống nhau.

+ Cấu trúc 1 mạch poliribonucleotit.

      - Khác nhau:

+ Phân tử mARN có cấu trúc dạng mạch thẳng còn phân tử tARN có cấu trúc cuộn xoắn.

+ Phân tử mARN không có các ribonucleotit liên kết bổ sung với nhau, còn phân tử tARN ở một số vị trí có các ribonucleotit liên kết bổ sung với nhau bằng liên kết hidro.

b. - Sự kiện ở các cặp NST tương đồng xảy ra trong giảm phân I còn hiếm xảy ra trong kì đầu của nguyên phân là sự tiếp hợp và trao đổi chéo những đoạn tương ứng trong cặp NST kép tương đồng.

- Ý nghĩa: dẫn đến hiện tượng HVG, tạo nên các loại giao tử khác nhau về tổ hợp gen làm phát sinh nhiều biến dị tổ hợp cung cấp nguồn nguyên liệu cho chọn giống và tiến hóa.

2

a) Giải thích cơ chế phát sinh Hội chứng Đao ở người.

- Trong giảm phân tạo giao tử ở mẹ hoặc bố (chủ yếu ở mẹ) do tác động của tác nhân gây đột biến của môi trường trong hoặc môi trường ngoài, cặp NST 21 không phân li trong giảm phân I, đã tạo ra 2 loại giao tử dị bội, một loại 2n + 1 = 24 mang cả 2NST số 21, giao tử kia khuyết NST này (2n - 1 = 22); còn cơ thể bố, hoặc mẹ giảm phân bình thường cho giao tử n = 23.

- Sự thụ tinh giữa giao tử dị bội (2n + 1) mang 2 NST 21 với giao tử bình thường → hợp tử 2n + 1 = 47 mang 3NST 21→ Phát triền thành cơ thể mang Hội chứng Đao.

b) Hội chứng Đao là loại phổ biến nhất trong số các hội chứng do đột biến nhiễm sắc đã gặp ở người, vì  NST 21 rất nhỏ, chứa ít gen hơn phần lớn các NST khác nên sự mất cân bằng gen do thừa NST 21 là ít nghiêm trọng hơn nên người bệnh thường sống được.

3

   Ta thấy bệnh này là do gen lặn nằm trên NST thường quy định vì cặp vợ chồng I₃ và I₄ bình thường sinh con gái II₉  bị bệnh.

 Quy ước: Gen A-  bình thường: a- Bị bệnh.

- III₁₃ có kiểu gen A a; III₁₄ có kiểu gen AA hoặc Aa.

- Để con sinh ra bị bệnh III₁₄ phải có kiểu gen Aa với xác suất 2/3.

- Xác suất sinh con đầu lòng bị bệnh này của  cặp vợ chồng III₁₃ và  III₁₄ : 1/4 x 2/3 = 1/6

4

Tách riêng từng cặp gen có tỉ lệ kiểu hình mang 3 tính trạng trội ở

F₁ A – B- D-  = ¾(A-) x ½(B-) x ¾ ( D-) = 9/32.

{-- Nội dung đáp án câu 5 đề số 2 các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc tải về --}

6

a) Quy trình tạo giống:

- Xử lí hạt của giống cây chín muộn bằng tác nhân gây đột biến để gây đột biến tạo ra các biến dị đột biến.

- Lấy các hạt đã xử lí tác nhân đột biến đem gieo và theo dõi thời gian sinh trưởng rồi chọn lọc ra những cây chín sớm như mong muốn.

- Đem các cây chín sớm lai với nhau hoặc tự thụ phấn để tạo dòng thuần chủng chín sớm.

b) Để gây đột biến tạo ra các cây trồng thể đa bội người ta thường dùng loại tác nhân gây đột biến là cônsixin.

7

* Thực chất của quá trình hình thành loài mới là sự cải biến thành phần kiểu gen của quần thể ban đầu theo hướng thích nghi, tạo ra hệ gen mới, cách li sinh sản với quần thể gốc.

* Vai trò của các nhân tố tiến hóa trong quá trình hình thành loài mới:

- Đột biến và giao phối cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc.

- Các yếu tố ngẫu nhiên, di- nhập gen làm thay đổi đột ngột tần số tương đối của các alen à Làm tăng tốc quá trình hình thành loài mới.

- CLTN quy định chiều hướng và nhịp độ biến đổi tần số các alen trong quần thể, sàng lọc những tổ hợp gen thích nghi với môi trường.

* Vai trò của các cơ chế cách li : tăng cường sự phân hóa, vốn gen của quần thể gốc, làm cho quần thể nhanh chóng phân li thành những quần thể mới ngày càng khác xa nhau. Khi có sự cách ly sinh sản thì tạo ra loài mới.

8

a) Quần thể là đơn vị tiến hóa cơ sở vì:

- Quần thể là đơn vị sinh sản, đơn vị tồn tại của loài trong tự nhiên.

- Các cá thể trong quần thể khi khác nhau về kiểu hình và kiểu gen nhưng quần thể vẫn có tính toàn vẹn về mặt di truyền, phân biệt với các quần thể khác trong loài bởi các dấu hiệu đặc trưng, chủ yếu ở tần số tương đối  các alen ở một hoặc một số gen.

- Giữa các quần thể trong loài vẫn trao đổi vốn gen với nhau được.

- Do có trao đổi vốn gen nên cấu trúc di truyền có thể biến đổi qua các thế hệ.

b) Đa số đột biến gen là có hại nhưng lại được xem là nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa vì:

- Giá trị thích nghi của một đột biến gen có sự thay đổi tùy sự tương tác trong từng tổ hợp gen, tùy sự thay đổi của môi trường.

- Tuy đột biến gen có hại nhưng phần lớn đột biến gen là gen lặn và khi ở trạng thái dị hợp thì không biểu hiện ra kiểu hình.

- Tần số đột biến gen của từng gen là rất nhỏ, nhưng trong cá thể có rất nhiều gen nên tần số đột biến gen là lớn.

- Đột biến gen ít ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức sống và sức sinh sản của cá thể so với đột biến nhiễm sắc thể.

9

Giữa các cá thể trong quần thể xảy ra các mối quan hệ:

- Quan hệ hỗ trợ: Các cá thể trong quần thể hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động sống như kiếm ăn, bảo vệ, sinh sản...

- Quan hệ cạnh tranh: Các cá thể trong quần thể cạnh tranh nhau để giành nguồn sống như thức ăn, nơi ở...

Ngoài ra trong các điều kiện đặc biệt còn xảy ra quan hệ kí sinh cùng loài hoặc ăn thịt đồng loại.

* Vai trò:

- Quan hệ hỗ trợ: Đảm bảo quần thể tồn tại ổn định và khai thác được tối đa nguồn sống, tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể.

- Quan hệ canh tranh: Giúp số lượng và sự phân bố của các cá thể trong quần thể duy trì ở mức phù hợp với nguồn sống, đảm bảo sự tồn tại và phát triển.

Các mối quan hệ kí sinh cùng loài, ăn thịt đồng loại giúp quần thể vượt qua điều kiện bất lợi để tồn tại và phát triển.

{-- Nội dung đáp án câu 10 đề số 2 các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc tải về --}

Loài

Trình tự các nuclêôtit trong mạch mang mã gốc

Người

XGA – TGT – TGG – GTT – TGT – TGG 

Đười ươi

TGT – TGG – TGG – GTX – TGT – GAT

Tinh tinh

XGT – TGT – TGG – GTT – TGT – TGG

Gôrila

XGT – TGT – TGG – GTT – TGT – TAT

P_t/c:  ♀ Ruồi mắt đỏ  x  ♂ Ruồi mắt trắng

P_t/c: ♀ Cừu có sừng  x  ♂ Cừu không sừng

F_1:     100% ♀,  ♂ mắt đỏ

F_1: 100%♀  không sừng: 100% ♂  có sừng

F₂:   100%♀ mắt đỏ:

        50% ♂ mắt đỏ: 50% ♂ mắt trắng

F₂: 25%♀ có sừng: 75%♀ không sừng:

     25% ♂ không sừng: 75% ♂ có sừng

Câu

Nội dung

1

- Sơ đồ:

- Giải thích:

+ Trình tự các Nu trên ARN qui định trình tự các Nu trên ADN.

+ Trình tự các Nu trên  ADN qui định trình tự các Nu trên mARN.

+ Trình tự các Nu trên mARN qui định trình tự các a.a trên phân tử protein

2

- Đây là đột biến thay thế một cặp nu.

- Sơ đồ:

+ Khi có tác nhân gây đột biến:  A-T à A- 5BU à G- 5BU à G-X

+ Khi không có tác nhân gây đột biến: G-X à G^*- X à G^* - T à A- T

3

→ Trường hợp 1: rối loạn giảm phân xảy ra ở một giới

- xét riêng từng cặp gen:

            Aa x Aa: cho 4 loại kiểu gen, tỉ lệ kiểu gen Aa = 0

            Bb x bb: cho 2 loại kiểu gen, tỉ lệ kiểu gen Bb = ½

            Dd x Dd: cho 3 loại kiểu gen, tỉ lệ kiểu gen Dd = ½

- Vậy số kiểu gen tối đa = 4 x 2 x 3 = 24

- Tỉ lệ kiểu gen AaBbDd = 0 x ½ x ½ = 0

→ Trường hợp 2: rối loạn giảm phânxảy ra ở cả hai giới.

- xét riêng từng cặp gen:

            Aa x Aa: cho 3 loại kiểu gen, tỉ lệ kiểu gen Aa = 1/2

            Bb x bb: cho 2 loại kiểu gen, tỉ lệ kiểu gen Bb = ½

            Dd x Dd: cho 3 loại kiểu gen, tỉ lệ kiểu gen Dd = ½

- Vậy số kiểu gen tối đa = 3x2x3 = 18

- Tỉ lệ kiểu gen AaBbDd =1/2x ½ x ½ = 1/8

4

Xét riêng sự phân ly từng cặp tính trạng ở F1:

- Về chiều dài chân: Chân dài / chân ngắn = (20%+30%)/(45%+5%)= 1 dài: 1 ngắnà Aa x aa

- Về màu mắt: Đỏ/ trắng = (30% + 45%)/ (20%+ 5%) = 3 đỏ: 1 trắng à Bb x Bb

Xét chung sự phân ly các tính trạng ở F1:

F1 có tỉ lệ 30% chân dài, mắt đỏ: 20% chân dài, mắt trắng: 45% chân ngắn, mắt đỏ: 5% chân ngắn, mắt trắng khác với (1 dài: 1 ngắn)( 3 đỏ: 1 trắng) và khác với tỉ lệ của phép lai 1 cặp tính trạng è đã xảy ra hiện tượng hoán vị gen.

Ở F1 có tỉ lệ chân ngắn, mắt trắng chiếm 5% à ab/ab = 0.05 = 0.1ab( F1) x 0.5ab( cá thể khác)

Do đó F1 có kiểu gen Ab/aB( f = 0.1 x 2 = 0.2)

Cá thể khác có kiểu gen: aB/ab

Sơ đồ lai:

P: Ab/aB                       x                       aB/ab

Gp: Ab = aB = 0.4

       AB = ab = 0.1                        aB = ab = ½

F1: 0.3A-B- :0.2 A-bb: 0.45aaB-: 0.05aabb

KH: 30% chân dài, mắt đỏ: 20% chân dài, mắt trắng: 45% chân ngắn, mắt đỏ: 5% chân ngắn, mắt trắng

{-- Nội dung câu 5, 6 của đề số 3 các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc tải về --}

7

a) Tạo giống có vốn gen ổn định, không bị biến dị tổ hợp, bảo đảm nhân nhanh giống ban đầu.

b) Cách chuyển gen ở động vật là:

-  Phương pháp vi tiêm:  ADN chứa gen cần chuyển được bơm thẳng vào hợp tử ở giai đoạn nhân của tinh trùng và trứng chưa hòa hợp.

- Phương pháp sử dụng tê bào gốc: Các tế bào phôi có khả năng phân chia mạnh được lấy ra và được chuyển gen rồi lại cấy trở lại vào phôi.

- Phương pháp sử dụng tinh trùng như véc tơ mang gen: Bơm AND chứa gen cần chuyển vào tinh trùng và tinh trùng sẽ mang ADN cần chuyển vào trứng khi thụ tinh.

Ưu thế: nhanh và có hiệu quả hơn, thay gen đúng mục tiêu.

8

a)

- Phản ánh mức độ quan hệ họ hang giữa chúng

- Các loài có quan hệ họ hang càng gần thì trình tự, tỉ lệ các nucl ê ootit và các axit amin càng giống nhau và ngược lại.

b)

- Người – tinh tinh – Goorila- đười ươi

- Vì: Tinh tinh khác người 1 bộ ba

         Grrila khác người 2 bộ ba

         Đười ươi khác người 4 bộ ba

9

 Từ sơ đồ cho thấy:

- Bố, mẹ III₄ và III₅ đều bị bệnh nhưng sinh được cả con bị bệnh và không bệnh → gen gây bệnh là gen trội.

- Bố I₁, III₄ đều bị bệnh nhưng sinh được con trai không bệnh → gen gây bệnh không nằm trên NST Y.

- Bố III₄ bệnh nhưng sinh được con gái IV₃ không bệnh → gen gây bệnh không nằm trên NST X.

Vậy gen gây bệnh nằm trên NST thường.

Xác suất họ sinh con bị bệnh là:

1/3 + 2/3 x 3/4 = 1- 2/3 x1/4 = 5/6

10

- Ở ruồi giấm tính trạng mắt đỏ là trội, tính trạng mắt trắng là lặn. Gen qui định màu mắt nằm trên NST giới tính và di truyền liên kết với giới tính.

- Ở cừu, kiểu gen HH quy định có sừng, hh – không sừng. Gen này nằm trên NST thường. Kiểu gen Hh biểu hiện có sừng ở cừu đực và không sừng ở cừu cái. Giới tính ảnh hưởng đến sự biểu hiện kiểu hình của kiểu gen.

Câu

Ý

Nội dung trả lời

1

a

* Mối quan hệ giữa ADN và protein trong cấu trúc di truyền:

- Thành phần cáu trúc nên NST

- Liên kết với ADN và đóng xoắn theo nhiều cấp độ của NST

- Theo các cơ chế nhân doi, PM và DM thì trình tự nu. trong ADN quy định trình tự aa trong protein.

 * Mối quan hệ giữa ADN và protein trong cơ chế di truyền:

- ADN làm khuôn tổng hợp mARN từ đó tổng hợp pro

- ADN chứa nhiều gen cấu trúc, mõi gen tạo 1 loại protein

- Theo cơ chế điều hòa, pro ức chế có thể làm các gen hoạt động haowjc ức chế...

- Enzim có bản chất là pro, có thể ức chế hoặc hoạt hóa quá trình tổng hợp ADN và ARN

- Pro cấu trúc bộ máy phân bào -> giúp NST và ADN nhân đôi hoặc phân ly về các cực, nhằm ổn định vật chất di truyền ở cấp độ tế bào.

* Tính đặc trung của protein do:

- Về cấu trúc hóa học: do gen quy định

- Về cáu tạo KG: do chức năng sinh học của các loại pro trong tế bào quy định.

b

Xác suất của các bộ ba ribônuclêôtit có thể có được tạo thành ngẫu nhiên trong ARN

+ UUU = (0,6)³                                                                                                          

+ UUU = UAU = AUU = (0,6)² x (0,4)                                                         

+ AAA = (0,4)³                                                                                                          

+ UAA = AUA = AAU = (0,6) x (0,4)².        

2

a

* Các cơ chế có thể phát sinh đột biến cấu trúc NST:

- Tác nhân đột biến cắt đứt trực tiếp 1 đoạn NST...............................

- Trao đổi chéo không cân.......................................................................

* Ý nghĩa:

- Dùng để loại bỏ những gen không mong muốn ở 1 số giống cây trồng............

- Dùng để xác định vị trí gen trên NST............................................................

b

* Phân biệt:

* Thể đa bội thường không có khả năng sinh sản hữu tính vì: Thể đa bội lẻ NST không tồn tại thành từng cặp tương đồng -> Không có khả năng sinh giao tử

3

a

Trường hợp 1:               1 x 5 = 5 loại tinh trùng

Trường hợp 2:               4 x 5 = 20 loại tinh trùng

b

- Đột biến đảo đoạn NST

- Đột biến chuyển đoạn trong 1 NST

- Đột biến lặp đoạn

- Hiện tượng hoán vị gen

4

a

Cấu trúc siêu hiển vi của NST giúp thực hiện chức năng:

- Mang thông tin di truyền (TTDT):

 + Chứa ADN (ADN mang TTDT ở cấp độ phân tử).

 + Xoắn nhiều cấp bậc→ chứa được nhiều TTDT.

- Bảo quản TTDT:

 + Xoắn nhiều cấp bậc→ xuất hiện thêm các liên kết yếu (liên kết hiđro) nhưng số lượng nhiều→ tránh các tác nhân ĐB.

- Truyền đạt TTDT

 + Tháo xoắn dễ dàng, xoắn có tổ chức→ tháo không rối.

 + NST xoắn cực đại ở kỳ giữa→ tạo điều kiện cho NST tập hợp trên mặt phẳng xích đạo, bám vào dây tơ vô sắc, phân ly về 2 cực của tế bào.

b

Tính đặc trưng của bộ NST của loài:

- Đặc trưng về số lượng: Vd...

- Đặc trưng về hình dạng, kích thước: Vd...

- Đặc trưng về cấu trúc NST: số lượng, thành phần và trật tự sắp xếp các gen trên NST.

{-- Nội dung đáp án câu 5 của đề số 4 các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc tải về --}

6

1

- Mức độ giống và khác nhau trong cấu trúc ADN và prôtêin giữa các loài phản ánh mức độ quan hệ họ hàng giữa chúng

- Các loài có quan hệ họ hàng càng gần thì trình tự, tỉ lệ các axit amin và các nuclêôtit càng giống nhau và ngược lại  

2

- Sắp xếp: Người  - Tinh tinh – Gorila - Đười ươi      

 - Vì :

+ Tinh tinh khác người :1 bộ ba

+ Gorila khác người      :2 bộ ba               

+ Đười ươi khác người  : 4 bộ ba           

3

a, Giải thích bằng các hiện tượng đột biến. (Các dạng đột biến gen và đột biến NST khẳng định đột biến gen phổ biến và ít ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức sống và sức sinh sản của cá thể nên nó là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình chọn lọc)

b, Giải thích bằng các biến dị tổ hợp. ( Khái niệm, biến dị tổ hợp và khẳng định nó là nguồn nguyên liệu thứ cấp là cơ sở để giải thích sự đa dạng phong phú của loài.

c, Thường biến. Tuy không làm biến đổi kiểu gen nhưng nó tạo ra kiểu phản ứng khác nhau trước những thay đổi của môi trường, hình thành nhiều kiểu thích nghi của sinh vật. Điều này góp phần giải thích sự đa dạng phong phú của sinh giới.

7

a

Để biết quần thể đạt trạng thái cân bằng:

- Đối với gen nằm trên NST thường sẽ đạt trạng thái cân bằng khi thỏa mãn công thức Hacđi-Vanbec.....................................................................................

- Đối với gen nằm trên NST giới tính: Sẽ đạt trạng thái cân bằng khi tỉ lệ các loại giao

tử A và a ở phần đực và phần cái là bằng nhau: p_(A) của đực = p_(A) của cái; q_(a) của đực = q_(a) của cái.............................

b

Quần thể cân bằng:

- Nếu tỉ lệ giao tử đực và cái bằng nhau thì sau 1 thế hệ ngẫu phối thì quần thể sẽ đạt trạng thái cân bằng.....................................................................................

- Nếu tỉ lệ các loại giao tử đực và cái không bằng nhau thì phải qua 2 thế hệ: ở thế hệ đầu có sự san bằng tần số các alen, ở thế hệ thứ 2 mới có sự cân bằng....

c

Vì:

- Ở sinh vật sinh sản hữu tisnh, các kiểu gen phân ly thành các alen khi tạo giao tử, vì vậy các alen chứ không phải các kiểu gen được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

- Số lượng alen ít hơn số kiểu gen nên sử dụng tần số alen sẽ không phức tạp trong nghiên cứu khi xác định vốn gen của cả quần thể.

{-- Nội dung đáp án câu 8 của đề số 4 các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc tải về --}