Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Ôn tập Chương 4

Sơ đồ khái quát ôn tập chương 4: Chu kì tế bào, phân bào và công nghệ tế bào

a. Chu kì tế báo

- Là hoạt động sống có tính chu kì. Hai tế bào con được hình thành từ một tế bào mẹ ban đầu.

- Giai đoạn chuẩn bị: Kì trung gian: Giai đoạn phân bào:

+ Pha G1, Pha S: Kiểm soát G1.

+ Pha G2: Kiểm soát phân bào.

+ Pha M: Kiểm soát thoi phân bào.

- Ung thư: Khối u là một nhóm tế bào tăng sinh không biệt hóa.

+ Tế bào đột biến → Tế bào phát triển bất thường → Tế bào phát triển không kiểm soát  → Ung thư → di căn.

b. Nguyên phân

- Phân bào nguyên nhiễm

- Diễn biến:

+ Giai đoạn chuẩn bị (kì trung gian)

+ Kì đầu  → kì giữa → kì sau → kì cuối.

c. Giảm phân

- Phân bào giảm nhiễm

- Diễn biến:

+ Giai đoạn chuẩn bị (kì trung gian)

+ Kì đầu I  → kì giữa I → kì sau I → kì cuối I → Kì đầu II  → kì giữa II → kì sau II → kì cuối II

a. Công nghệ tế bào thực vật

Công nghệ tế bào thực vật: Tách tế bào hoặc mô từ cơ thể thực vật → Tách tế bào hoặc mô từ cơ thể thực vật → Nuôi cấy tế bào hoặc mô trên môi trường nhân tạo (in Vitro) → Bổ sung hormone sinh trưởng kích thích mô sẹo thành cơ thể hoàn chỉnh.

b. Công nghệ tế bào động vật

- Công nghệ tế bào động vật: Nhân bản vô tính, cấy truyền phôi

+  Nhân bản vô tính: Tế bào trứng bỏ nhân → Nhân tế bào tuyến vú → Chuyển nhân vào trứng → Tạo phôi → Chuyển phôi vào tử cung → Thu con non

+ Cấy truyền phôi: Gây động dục ở bò cho phôi và nhận phôi → Phối giống → thu phôi → Cấy phôi vào tử cung → Thu con non.

Bài 1.

Trong cơ thể sinh vật, bạch cầu có hình thức phân bào nào để tăng số lượng?

Phương pháp giải:

- Nguyên phân là quá trình phân bào nguyên nhiễm xảy ra trong hầu hết các tế bào của cơ thể.

- Giảm phân là quá trình phân bào giảm nhiễm xảy ra trong quá trình hình thành giao tử.

Lời giải chi tiết:

Bạch cầu là tế bào sinh dưỡng, nên để tăng số lượng thì bạch cầu thực hiện quá trình nguyên phân.

Bài 2.

Hãy cho biết nguyên nhân vì sao quá trình nguyên phân thuộc chu kì tế bào còn giảm phân thì không?

Phương pháp giải:

Chu kì tế bào là hoạt động sống có tính chu kì, diễn ra từ lần phân bào này đến lần phân bào tiếp theo, kết quả là từ một tế bào mẹ ban đầu hình thành hai tế bào con. Ở tế bào nhân thực, chu kì tế bào bao gồm hai giai đoạn: giai đoạn chuẩn bị (kì trung gian) giúp tế bào phát triển, tích luỹ vật chất, nhân đôi DNA và nhiễm sắc thể; giai đoạn phân chia tế bào (pha M).

Lời giải chi tiết:

Quá trình nguyên phân thuộc chu kì tế bào còn giảm phân thì không vì:

- Trong nguyên phân, số lần nhân đôi các thành phần trong tế bào bằng số lần phân chia, nhưng ở giảm phân có hai lần phân chia liên tiếp nhưng tế bào mới nhân đôi một lần.

- Nguyên phân có thể diễn ra liên tục, nên nó có tính chu kì. Giảm phân chỉ diễn ra một lần ở mỗi tế bào sinh dục chín.

Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:

- Trình bày được chu kì tế bào, quá trình nguyên phân, giảm phân.

- Diễn biến các kì trong quá trình nguyên phân, giảm phân

- Nêu được khái niệm, nguyên lí công nghệ và một số thành tựu của công nghệ tế bào thực vật.

- Nêu được khái niệm, nguyên lí công nghệ và một số thành tựu của công nghệ tế bào động vật.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Ôn tập Chương 4 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Cho biết: Ý nào không đúng đối với các công đoạn của công nghệ tế bào?

  • A. Tách tế bào hoặc mô từ cơ thể.
  • B. Nuôi cấy tế bào để tạo mô sẹo.
  • C. Dùng hoocmôn sinh trưởng kích thích tế bào hình thành mô sẹo.
  • D. Dùng hoocmôn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.

• Câu 2:

  Trong công đoạn của công nghệ tế bào, người ta tách tế bào hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy trong môi trường nhân tạo để tạo:

  • A. Cơ thể hoàn chỉnh
  • B. Mô sẹo
  • C. Cơ quan hoàn chỉnh.
  • D. Mô hoàn chỉnh

• Câu 3:

  Trong sản xuất kháng sinh bằng công nghệ tế bào, người ta sử dụng tế bào ung thư vì

  • A. có thể giảm được độc tính của tế bào ung thư để chữa bệnh ung thư
  • B. chúng có khả năng tổng hợp nhiều loại kháng thể khác nhau
  • C. chúng có khả năng phân chia liên tục
  • D. chúng dễ dàng lây bệnh vào động vật

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Ôn tập Chương 4 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Giải Bài tập 1 trang 105 SGK Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Bài tập 2 trang 105 SGK Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Bài tập 3 trang 105 SGK Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Bài tập 4 trang 105 SGK Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Bài tập 5 trang 105 SGK Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Bài tập 6 trang 105 SGK Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 1 trang 64 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 2 trang 64 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 3 trang 65 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 4 trang 65 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 5 trang 65 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!