Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Bài 20: TH: Quan sát tiêu bản các kì phân bào nguyên phân và giảm phân

- Dụng cụ: Kính hiển vi, phiến kính (lam), là kính (lamen), đĩa đồng hồ, kẹp, giấy thấm, kim mũi mác, kim nhọn, dao lam, đèn cồn, tranh ảnh các kì phân bào,...

- Hoá chất: Carmin acetic, cồn, acetic acid 5 %, dung dịch Carnoy, HCI 1,5N, aceto-orcein 2 %, nước cất,...

- Mẫu vật: Rễ củ hành, hoa hành, lá cây thài lài tía (cây lê bạn),...

a. Thí nghiệm quan sát tiêu bản tế bào rễ hành nguyên phân

Bước 1: Làm mẫu quan sát: Ngâm củ hành cho ra rễ, chọn 4 – 5 rễ hành cho vào đĩa đồng hồ cùng với dung dịch carmin acetic, đun nóng trên đèn cồn (6 phút) rồi chờ 30 – 40 phút để các rễ được nhuộm màu.

Bước 2: Làm tiêu bản: Đặt lên phiến kính một giọt acetic acid 5 %, dùng kim mũi mác lấy rễ hành đặt lên phiến kính, dùng dao lam cắt một đoạn mô phân sinh ở đầu chóp rễ chừng 1,5 – 2 mm.

Bước 3: Làm tiêu bản: Đây lá kính lên vật mẫu, dùng giấy lọc hút acid thừa, dùng cán kim mũi mác gõ nhẹ lên lá kính để dàn mỏng tế bào mô phân sinh trên phiến kính.

Bước 4: Đưa tiêu bản lên kính hiển vi và quan sát ở các vật kính 10x, 40×

Quan sát tiêu bản và vẽ hình vào bảng báo cáo.

Hình 20.1. Tiêu bản tế bào rễ hành nguyên phân

Tiến hành làm và quan sát tiêu bản quá trình nguyên phân của tế bào vảy hành trên kính hiển vi

b. Thí nghiệm quan sát quá trình giảm phân ở tế bào bao phấn

Bước 1: Dùng kim nhọn tách lấy bao hoa (chọn hoa có kích thước khoảng 9 – 10 mm), tách lấy bao phấn, rồi cố định mẫu trong dung dịch Carnoy cải tiến trong 15 phút. Có thể dùng mẫu tươi (hạt phần lấy trực tiếp từ bao phần chưa được cố định).

Bước 2: Lấy 3 bao phấn đặt lên phiến kính, dầm bao phấn bằng kim nhọn.

Bước 3: Ngâm trong HCI 1,5N trong 5 phút, nhuộm bằng aceto-orcein 2% trong 20 phút.

Bước 4: Hút hết phẩm nhuộm thừa, nhỏ 1 giọt acetic acid 5 %, đây là kính và dùng ngón tay cái ấn nhẹ để dàn đều tế bào.

Bước 5: Quan sát tiêu bản ở các vật kính 10x, 40% và vẽ hình vào bảng báo cáo.

Hình 20.2. Tiêu bản tế bào bao phấn giảm phân

Tiến hành làm tiêu bản, quan sát giảm phân ở tế bào hạt phấn bông hẹ

c. Quan sát các kì phản bào ở tế bào động vật trên tiêu bản cố định

Giáo viên sử dụng tiêu bản cố định ở tế bào của một số động vật như: giun, châu chấu, trâu, bò,... để cho học sinh quan sát quá trình nguyên phản; hoặc sử dụng tiêu bản cố định ở tế bào sinh tinh của lợn, bò,... để cho học sinh quan sát quá trình giảm phân.

d. Báo cáo kết quả thực hành

Học sinh viết và trình bày báo cáo theo mẫu:

BÁO CÁO: KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM QUAN SÁT TIÊU BẢN PHÂN BÀO

Thứ... ngày ... tháng ... năm ...

Nhóm:...

Lớp: ...

Họ và tên thành viên: ...

1. Quan sát tiêu bản quá trình nguyên phân

a. Tiến trình thực hiện

- Dụng cụ: Kính hiển vi, phiến kính (lam), lá kính (lamen), đĩa đồng hồ, kẹp, giấy thấm, kim mũi mác, kim nhọn, dao lam, đèn cồn, tranh ảnh các kì phân bào,...

- Hoá chất: Carmin acetic, acetic acid 5 %, nước cất,...

- Mẫu vật: Rễ củ hành, lá cây thài lài tía (cây lẻ bạn),...

b. Hình ảnh quan sát được

2. Quan sát tiêu bản quá trình giảm phân

a. Tiến trình thực hiện

- Dụng cụ: Kính hiển vi, phiến kính (lam), lá kính (lamen), đĩa đồng hồ, kẹp, giấy thấm, kim mũi mác, kim nhọn, dao lam, đèn cồn, tranh ảnh các kì phân bào,...

- Hoá chất: Carmin acetic, cồn, acetic acid 5 %, dung dịch Carnoy, HCl 1,5N, aceto-orcein 2 %, nước cất,...

- Mẫu vật: Hoa hành

b. Hình ảnh quan sát được

Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:

- Thực hành làm được tiêu bản nhiễm sắc thể để quan sát quá trình nguyên phân (hành tây, hành ta, đại mạch, cây tỏi, lay ơn, khoai môn,...)

- Làm được tiêu bản quan sát quá trình giảm phần ở tế bào động vật, thực vật (châu chấu đực, hoa hành.....)

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Bài 20 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Chọn ý đúng: Các hợp tử chứa các tổ hợp nhiễm sắc thể khác nhau về nguồn gốc là do?

  • A. Sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái.
  • B. Sự phân li nhiễm sắc thể trong giảm phân và kết hợp lại trong thụ tinh.
  • C. Quá trình phân li của các NST trong giảm phân và sự kết hợp ngẫu nhiên của các loại giao tử khác nhau về nguồn gốc nhiễm sắc thể.
  • D. Sự kết hợp các nhiễm sắc thể khác nhau về nguồn gốc.

• Câu 2:

  Chọn ý đúng: Ở người, bộ NST 2n = 46. Một tế bào đang ở kì sau của giảm phân II sẽ có bao nhiêu NST đơn?

  • A. 23
  • B. 46
  • C. 42
  • D. 18

• Câu 3:

  Xác định: Trong quá trình giảm phân, kỳ sau 2 có diễn biến chính nào?

  • A. Các NST tương đồng phân ly và di chuyển về các cực đối diện
  • B. Các nhiễm sắc thể kép phân ly và di chuyển về các cực đối diện
  • C. Nhân tái xuất hiện
  • D. NST xếp thành hàng trên mặt phẳng xích đạo

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Bài 20 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Báo cáo kết quả thực hành trang 97 Sinh học 10 SGK Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.1 trang 60 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.2 trang 60 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.3 trang 60 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.4 trang 60 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.5 trang 60 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.6 trang 61 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.7 trang 61 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.8 trang 61 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.9 trang 61 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.9 trang 61 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.10 trang 61 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.11 trang 61 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải bài 20.12 trang 61 SBT Sinh học 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!