Thực hành tiếng Việt trang 46 - Ngữ văn 8 Tập 1 Cánh Diều

Sắc thái nghĩa là nét nghĩa bổ sung cho nghĩa cơ bản của từ ngữ.

1.2.1. Sắc thái miêu tả

Ví dụ:

- Các từ ghép như trắng tinh, trắng xóa,...

=> Nhận xét: Đều chỉ màu trắng nhưng được phân biệt với nhau nhờ các yếu tố phụ (trắng tinh: rất trắng, thuần một màu, gây cảm giác rất sạch; trắng xóa: trắng đều khắp trên một diện rộng).

1.2.2. Sắc thái biểu cảm

Ví dụ:

- Các từ thuần Việt như cha, mẹ, vợ,…

=> Nhận xét: Thường có sắc thái thân mật; còn các từ Hán Việt đồng nghĩa như thân phụ, thân mẫu, phu nhân,…thường có sắc thái trang trọng.

Trong nói (viết), cần lựa chọn các từ ngữ có sắc thái nghĩa phù hợp để nâng cao hiệu quả giao tiếp.

Tìm các từ trong khổ thơ dưới đây đồng nghĩa với từ đỏ. Sắc thái nghĩa của các từ ấy khác nhau như thế nào? Vì sao đó là những từ phù hợp nhất để miêu tả sự vật?

Thúng cắp bên hông, nón đội đầu,

Khuyên vàng, yếm thắm, áo the nâu,

Trông u chẳng khác thời con gái

Mắt sáng, môi hồng, má đỏ au.

(Đoàn Văn Cừ)

Lời giải chi tiết:

- Các từ đồng nghĩa với từ đỏ: thắm, hồng, đỏ au.

- Sự khác nhau về sắc thái nghĩa:

+ Thắm: chỉ màu đỏ đậm và tươi.

+ Hồng: chỉ màu đỏ nhạt và tươi.

+ Đỏ au: đỏ tươi, ửng đỏ một cách tươi nhuận.

=> Nhận xét: Những từ đó là những từ phù hợp nhất để miêu tả sự vật vì nó mang ý nghĩa, sắc thái liên quan đến sự vật đó.

Học xong bài Thực hành tiếng Việt trang 46, các em cần nắm:

- Nhận biết sắc thái nghĩa của từ.

- Nêu được và hiệu quả lựa chọn từ ngữ.

Bài học Thực hành tiếng Việt trang 46 sẽ giúp các em nhận biết sắc thái nghĩa của từ và hiệu quả lựa chọn từ ngữ. Để nắm được nội dung của bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn:

• Soạn văn đầy đủ Thực hành tiếng Việt trang 46
• Soạn văn tóm tắt Thực hành tiếng Việt trang 46