Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo Bài 15: Trung Quốc

- Với tiềm năng về nguyên liệu và thị trường tiêu thụ, Trung Quốc trở thành mục tiêu xâm lược của các nước đế quốc vào thế kỉ XIX.

- Chiến tranh thuốc phiện (1840 – 1842) bắt đầu khi Anh cãi nhau với triều đình nhà Thanh về việc buôn bán thuốc phiện.

- Sau khi thất bại, triều đình nhà Thanh ký bản Hiệp ước Nam Kinh với Anh. Các nước đế quốc khác cũng kí nhiều hiệp ước bất bình đẳng về chính trị và kinh tế với Trung Quốc, kiểm soát thương mại ở nhiều tỉnh thuộc lãnh thổ của nhà Thanh.

Hình 1. Chiến tranh thuốc phiện (tranh vẽ, Bảo tàng Hàng hải Quốc gia Anh)

- Khu vực ảnh hưởng của các cường quốc trên lãnh thổ Trung Quốc vào cuối thế kỉ XIX

- Đầu thế kỉ XX, giai cấp tư sản Trung Quốc mạnh mẽ với các tổ chức chính trị như Trung Quốc Đồng minh hội.

Hình 2. Sơ đồ những sự kiện chính của Cách mạng Tân Hợi

- Năm 1911, Cách mạng Tân Hợi do Trung Quốc Đồng minh hội lãnh đạo phá tan chế độ quân chủ chuyên chế nhà Thanh, mở đường cho phát triển chủ nghĩa tư bản.

- Tuy nhiên, trong quá trình diễn ra cách mạng, mục tiêu chống lại các nước đế quốc không được xác định rõ ràng. Sau khi cách mạng kết thúc, Trung Quốc vẫn lệ thuộc các nước phương Tây và vấn đề ruộng đất không được giải quyết.

Bài 1: Nêu quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc đã diễn ra như thế nào?

Hướng dẫn giải

- Trong những năm 1840 - 1842, Anh gây chiến với Trung Quốc (thường gọi là Chiến tranh thuốc phiện). Thất bại trong chiến tranh thuốc phiện, triều đình nhà Thanh buộc phải kí với Anh bản Hiệp ước Nam Kinh.

- Tiếp sau Anh, các nước đế quốc khác đẩy mạnh xâu xé Trung Quốc: Anh chiếm vùng châu thổ sông Trường Giang; Đức chiếm Sơn Đông; Pháp chiếm vùng Vân Nam, Quảng Đông, Quảng Tây; Nga và Nhật Bản chiếm vùng Đông Bắc Trung Quốc, ...

- Năm 1901, sau khi kí Hiệp ước Tân Sửu với các nước đế quốc, Trung Quốc trở thành một nước phong kiến, nửa thuộc địa.

Bài 2: Trình bày những nét chính về diễn biến của Cách mạng Tân Hợi?

Hướng dẫn giải

- Ngày 10/10/1911, cách mạng bùng nổ và thắng lợi ở Vũ Xương. Sau đó nhanh chóng lan rộng ra các tỉnh miền Nam và miền Trung Trung Quốc.

- Tháng 12/1911, Tôn Trung Sơn được bầu làm Đại Tổng thống lâm thời của Trung Hoa Dân quốc.

- Ngày 12/2/1912, Hoàng đế Phổ Nghi thoái vị. Nền quân chủ chuyên chế sụp đổ.

- Tháng 2/1912, Tôn Trung Sơn từ chức. Quyền Tổng thống thuộc về Viên Thế Khải. Cách mạng kết thúc.

Học xong bài này các em cần biết:

- Mô tả được quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc.

- Trình bày được sơ lược về Cách mạng Tân Hợi.

- Nhận biết được nguyên nhân thắng lợi và nêu được ý nghĩa của Cách mạng Tân Hợi.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo Chương 5 Bài 15 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Nội dung nào không phản ánh đúng nguyên nhân thúc đẩy các nước phương Tây xâm lược Trung Quốc?

  • A. Chế độ phong kiến Mãn Thanh lâm vào tình trạng khủng hoảng.
  • B. Trung Quốc giàu tài nguyên, dân số đông, thị trường tiêu thụ rộng.
  • C. Nhà Thanh đốt thuốc phiện của thương nhân các nước phương Tây.
  • D. Nhu cầu cao của các nước phương Tây về vốn, nhân công, thị trường.

• Câu 2:

  Thực dân Anh dựa vào duyên cớ nào để tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược Trung Quốc (1840 - 1842)?

  • A. Nhà Thanh không phép cho tàu thuyền của Anh vào tránh bão.
  • B. Nhà Thanh tịch thu và tiêu hủy thuốc phiện của thương nhân Anh.
  • C. Chính quyền Mãn Thanh thi hành chính sách cấm đạo Thiên Chúa.
  • D. Chính quyền Mãn Thanh vi phạm điều khoản trong Hiệp ước Nam Kinh.

• Câu 3:

  Sau thất bại trong cuộc chiến tranh thuốc phiện, chính quyền Mãn Thanh đã buộc phải kí kết với Anh bản hiệp ước nào sau đây?

  • A. Hiệp ước Tân Sửu.
  • B. Hiệp ước Nam Kinh.
  • C. Hiệp ước Hoàng Phố.
  • D. Hiệp ước Nhâm Tuất.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo Chương 5 Bài 15 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Mở đầu trang 64 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Câu hỏi trang 64 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Câu hỏi trang 65 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo - CTST

Luyện tập 1 trang 65 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo - CTST

Vận dụng 2 trang 65 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo - CTST

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!