Khoa học tự nhiên 8 KNTT Bài 6: Tính theo phương trình hóa học

a. Tính lượng chất tham gia trong phản ứng

- Khi cho Fe tác dụng với dung dịch HCl, ta có phản ứng hoá học:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

- Theo phương trình hoá học, 1 mol Fe tham gia phản ứng sẽ tạo ra 1 mol H₂.

- Vậy, số mol Fe cần dùng để thu được 1,5 mol H₂ là: 1,5 mol Fe.

b. Tính lượng chất sinh ra trong phản ứng

- Khi hoà tan hết 0,65 gam Zn trong dung dịch HCl I M, ta có phản ứng hoá học:

Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

- Tính số mol Zn tham gia phản ứng:

0,65 g Zn = 0,01 mol Zn (khối lượng mol Zn = 65 g/mol)

- Tìm số mol muối zinc chloride tạo thành sau phản ứng dựa trên tỉ lệ số mol các chất trong phương trình hoá học.

- Theo phương trình hoá học, 1 mol Zn tham gia phản ứng sẽ tạo ra 1 mol ZnCl₂.

→ Vậy, số mol ZnCl₂ tạo thành sau phản ứng là: 0,01 mol ZnCl₂.

- Tính khối lượng muối zinc chloride:

Khối lượng mol ZnCl₂ = 136 g/mol

Khối lượng ZnCl₂ tạo thành sau phản ứng = 0,01 mol × 136 g/mol = 1,36 g.

a. Khái niệm hiệu suất phản ứng

- Hiệu suất phản ứng đo lường mức độ hoàn thành của phản ứng so với lý thuyết, được tính bằng tỷ lệ giữa khối lượng sản phẩm thu được trên thực tế và khối lượng sản phẩm tính theo phương trình hoá học.

- Trong thực tế, hiệu suất phản ứng thường nhỏ hơn 100% do nhiều yếu tố ảnh hưởng.

b. Tính hiệu suất phản ứng

- Hiệu suất phản ứng được tính bằng công thức:

\(H = {\rm{ }}\frac{{{m_{tt}}}}{{{m_{lt}}}}.\,100\% \)

- Trong đó:

+ m_lt là khối lượng sản phẩm tính theo phương trình hoá học;

+ m_tt là khối lượng sản phẩm thu được trên thực tế.

- Nếu lượng chất tính theo số mol thi hiệu suất được tính theo công thức

\(H = {\rm{ }}\frac{{{n'}}}{{{n}}}.100\% \)

- Trong đó:

+ n là số mol chất sản phẩm tính theo lí thuyết,

+ n' là số mol chất sản phẩm thu được theo thực tế.

Bài 1. Khái niệm hiệu suất phản ứng là gì?

Hướng dẫn giải

- Hiệu suất phản ứng đo lường mức độ hoàn thành của phản ứng so với lý thuyết, được tính bằng tỷ lệ giữa khối lượng sản phẩm thu được trên thực tế và khối lượng sản phẩm tính theo phương trình hoá học.

- Trong thực tế, hiệu suất phản ứng thường nhỏ hơn 100% do nhiều yếu tố ảnh hưởng.

Bài 2. Cho phương trình nung đá vôi như sau: CaCO₃ → CO₂ + CaO. Để thu được 5,6 gam CaO cần dùng bao nhiêu mol CaCO₃?

Hướng dẫn giải

\({{n}_{CaO}}=\frac{5,6}{56}=0,1\,\,mol\)

CaCO₃ → CO₂ + CaO

0,1              ←     0,1

Để thu được 5,6 gam CaO cần dùng 0,1 mol CaCO₃.

Học xong bài học này, em có thể:

- Tính được lượng chất trong phương trình hóa học (đơn giản) theo số mol, khối lượng hoặc thể tích ở điều kiện 1 bar và 25 ⁰C.

- Nêu được khái niệm hiệu suất của phản ứng và tính được hiệu suất của một phản ứng dựa vào lượng sản phẩm thu được theo lí thuyết và lượng sản phẩm thu được theo thực tế (đối với 1 số phản ứng đơn giản).

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm KHTN 8 Kết nối tri thức Bài 6 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Cho phương trình CaCO₃ → CO₂ + H₂O

  Để điều chế 2,24 l CO₂ thì số mol CaCO₃ cần dùng là

  • A. 1 mol
  • B. 0,1 mol
  • C. 0,001 mol
  • D. 2 mol

• Câu 2:

  Cho PTHH củ phản ứng: Ba + 2HCl → BaCl₂ + H₂

  Để thu dược 4,16 g BaCl₂ cần bao nhiêu mol HCl

  • A. 0,04 mol
  • B. 0,01 mol
  • C. 0,02 mol
  • D. 0,5 mol

• Câu 3:

  Khẳng định nào dưới đây không đúng khi nói về tính toán theo phương trình hóa học?

  • A. Tính toán theo phương trình cần viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra.
  • B. Tính toán theo phương trình cần viết sơ đồ phản ứng xảy ra.
  • C. Sử dụng linh hoạt công thức tính khối lượng hoặc tính thể tích ở điều kiện tiêu chuẩn.
  • D. Cần tiến hành tính số mol của các chất tham gia hoặc sản phẩm trước khi tính toán theo yêu cầu của đề bài.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập KHTN 8 Kết nối tri thức Bài 6 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Mở đầu trang 24 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Giải Câu hỏi 1 trang 29 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Giải Câu hỏi 2 trang 29 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Giải Câu hỏi trang 29 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Giải Câu hỏi trang 30 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!