Nguyễn Phi Khanh dặn dò Nguyễn Trãi như thế nào?

Chốn ải Bắc mua sầu ảm đạm

Cõi trời Nam gió thổi đìu hiu.

Bốn bề hổ thét chim kêu,

Đoái xem phong cảnh như khêu tấc lòng.

Giọt máu nồng ngấm quanh hồn nước

Xét thân già lẫn bước dặm khơi,

Thương con tầm tã châu rơi

Con ơi nghe lấy những lời cha khuyên.

Giống Hồng Lạc Hoàng Thiên đã định

Bốn ngàn năm suy thịnh đổi thay

Trời Nam riêng một cõi này

Anh hùng liệt nữ xưa nay thiếu gì

Kìa Trưng Nữ ra tay buồm lái

Phận liễu bồ chống với cuồng phong

Giết giặc nước trả thù chồng,

Ngàn năm tiếng nữ anh hùng còn ghi;

Kìa Hùng Đạo gặp khi quốc biến

Vì giống nòi huyết chiến bao phen,

Lòng Bạch Đằng phá quân Nguyên

Gương treo chính khí, đất rền dư uy;

Xem lịch sử gương kìa còn đó

Mở dư đổ đất nọ chưa tan

Giang san này vẫn giang san

Mà nay sẻ nghé tan đàn vì ai.

Than vận nước gặp cơn biến đổi

Để quân Minh thừa hội xâm lăng,

Bốn phương khói lửa tưng bừng

Biết bao thảm nỗi xương rừng máu sông.

Con nay cũng là người trong nước

Phải bắc cân gia, quốc đôi đường,

Làm trai hồ thì bốn phương

Sao cho khỏi thẹn với gương Lạc Hồng;

Thời thế cũng anh hùng là thế

Bước cạnh tranh là để nhường ai

Phải nên thương lấy giống nòi

Ra tay cứu vớt cuộc đời trầm luân.

Đừng lầm lẫn theo phường nô lệ,

Bán tổ tiên kiếm kế sinh nhai

Cam tâm làm kiếp tôi đó

Nhọc nhằn bao quản muôn đời hay chi.

Sống như thế, sống đê, sống mạt,

Sống làm chi cho chật non sông

Thề rằng chết quách cho xong,

Cái thân cầu trợ ai mong có mình.

Con nay cũng học hành khôn biết

Làm giống người phải biết nông sâu,

Chớ nên úp mặt cúi đầu

Cam tâm làm kiếp ngựa trâu sao đành.

Lời cha dạy đinh ninh nhường ấy

Cha khuyên con có bấy nhiêu lời

Nếu con có phải là người

Thì con ghi nhớ những lời cha khuyên ...

Nghĩa vụ đó con hay chăng tá

Tính toán sao vẹn cả đôi đường

Cha dù đất khách gửi xương

Trông về cố quốc khỏi thương lòng già,

Con ơi! Hai chữ Nước Nhà!