Giải bài tập Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Bài 1: Giới thiệu khái quát chương trình môn Sinh học

Một trong những thành tựu của ngành Sinh học là tạo ra các loài sinh vật biến đổi gene (Genetically Modified Organism– GMO), nhà đó, mang lại cho con người những loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, thời gian bảo quản lâu hơn, giá thành rẻ hơn, đặc biệt, thành tựu này còn góp phần giải quyết vấn đề nạn đói trên thế giới. Ngoài việc đảm bảo nguồn thực phẩm, ngành Sinh học còn có những vai trò gì đối với đời sống con người?

Hình 1.1. Dâu tây biến đổi gene và dâu tây thông thường

Hãy đặt ra các câu hỏi liên quan đến hiện tượng trong Hình 1.2.

Hãy sắp xếp các câu hỏi đã đặt ra vào những nội dung sau: 

a) Hình thái và cấu tạo cơ thể. 

b) Hoạt động chức năng của cơ thể. 

c) Mối quan hệ giữa các cá thể với nhau. 

d) Mối quan hệ giữa cả thể với môi trường. 

e) Quá trình tiến hoá của sinh vật.

Hãy kể tên một số lĩnh vực của ngành Sinh học. Nhiệm vụ chính của mỗi lĩnh vực đó là gì?

Để trả lời các câu hỏi đã đặt ra ở câu 3, ta cần tìm hiểu lĩnh vực nào của ngành Sinh học?

Nếu yêu thích môn Sinh học, em sẽ chọn lĩnh vực nào của ngành Sinh học? Tại sao?

Học tập môn Sinh học mang lại cho chúng ta những lợi ích gì?

Em sẽ thể hiện tình yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước bằng những hành động cụ thể nào?

Hãy nêu một vài thành tựu cụ thể chứng minh vai trò của ngành Sinh học đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. 

Những hiểu biết về bộ não đã mang lại lợi ích gì cho con người?

Ngành Sinh học đã có những đóng góp gì trong bảo vệ và phát triển bền vững môi trường sống?

Con người có thể giải quyết những vấn đề môi trường như thế nào?

Sự kết hợp giữa sinh học và tin học mang lại những triển vọng gì trong tương lai?

Tại sao việc ứng dụng các thành tựu của sinh học được xem là giải pháp quan trọng để giải quyết nhiều vấn đề như môi trường, sức khỏe con người?

Hãy kể tên một số ngành nghề liên quan đến sinh học và ứng dụng sinh học. Cho biết vai trò của các ngành nghề đó đối với đời sống con người.

Tại sao sự phát triển của ngành Lâm nghiệp có ảnh hưởng to lớn đến việc bảo vệ đa dạng sinh học?

Trong số các ngành nghề kế trên, hãy chọn một nghề mà em yêu thích, tìm hiểu và trình bày về: mục tiêu, yêu cầu, cơ hội việc làm, thành tựu, triển vọng trong tương lai của nghề đó.

Hãy đề xuất ý tưởng về một ứng dụng của sinh học trong tương lai mà em nghĩ sẽ mang lại hiệu quả cao.

Sự phát triển của ngành Sinh học có ý nghĩa như thế nào đối với phát triển bền vững?

Một thí nghiệm như thế nào được cho là vi phạm đạo đức sinh học? Em có đồng ý với việc dùng con người để làm thí nghiệm không? Tại sao?

Khi nghiên cứu sinh học cần lưu ý những vấn đề gì để không trái với đạo đức sinh học?

Kể tên một số sản phẩm ứng dụng công nghệ sinh học được sử dụng trong đời sống hàng ngày.

Tại sao đa dạng sinh học gắn liền với sự phát triển kinh tế - xã hội?

Trong tương lai, với sự phát triển của ngành Sinh học, con người có triển vọng chữa khỏi các bệnh hiểm nghèo như ung thư, AIDS,... hay không? Tại sao?

Tại sao nói "Thế kỷ XXI là thế kỷ của ngành Công nghệ sinh học"?

Phát triển bền vững là

A. Sự phát triển nhằm thỏa mãn nhu cầu lợi ích của thế hệ hiện tại và các thế hệ tương lai.

B. Sự phát triển chỉ nhằm thỏa mãn nhu cầu của các thể hệ tương lai nhưng không làm ảnh hưởng đến khả năng thỏa mãn nhu cầu của thế hệ hiện tại.

C. Sự phát triển nhằm thỏa mãn nhu cầu của thế hệ hiện tại nhưng không làm ảnh hưởng đến khả năng thỏa mãn nhu cầu của các thế hệ tương lai.

D. Sự phát triển nhằm thỏa mãn nhu cầu của các thế hệ tương lai.

Đâu là vai trò của sinh học trong phát triển bền vững môi trường sống?

- Xây dựng các biện pháp bảo vệ sử đa dạng sinh học

- Xây dựng các mô hình sinh thái để bảo vệ và khôi phục môi trường sống

- Xây dựng các bộ luật về bảo vệ đa dạng sinh học, tài nguyên thiên nhiên

- Xây dựng các công trình nghiên cứu về di truyền, tế bào được áp dụng trong nhân giống, bảo toàn nguồn gene quý hiếm của các loài sinh vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.

- Xây dựng các biện pháp ứng phí với biến đổi khí hậu.

Khái niệm về phát triển bền vững được đưa ra ở đâu và vào năm nào ?

A. Mỹ, 1982                 B. Brazil, 1998                  C. Anh, 2000                   D. Brazil, 1992

Đạo đức sinh học là

A. Các nguyên tắt cần phải tân thủ trong nghiên cứu sinh học.

B. Các chuẩn mực cần được áp dụng trong quá trình nghiên cứu sinh học.

C. Các nguyên tắt, chuẩn mực đạo đức áp dụng trong các nghiên cứu sinh học liên quan đến đối tượng nghiên cứu là con người.

D. Các nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức áp dụng trong các nghiên cứu sinh học liên quan đến đối tượng nghiên cứu là các loài sinh vật.

Trong các lĩnh vực sau đây, đâu là lĩnh vực nghiên cứu của sinh học?

Để trình bày cho mọi người biết về vai trò của sinh học, em sẽ lựa chọn bao nhiêu nội dung sau đây? 

1. Tạo ra các giống cây trồng sạch bệnh, các loài sinh vật biến đổi gene.

2. Xây dựng các mô hình sinh thái nhằm giải quyết các vấn đề môi trường.

3. Đưa ra các biện pháp bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

4. Dựa vào các đặc điểm di truyền của tính trạng, dự đoán được khả năng mắc bệnh ở đời con. Qua đó, tư vấn và sàng lọc trước sinh nhằm hạn chế tật dị ở thai nhi.

5. Thông qua các thiết bị hiện đại, dự đoán được chiều hướng thay đổi khí hậu thời tiết.

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Thế kỉ XXI được gọi là thế kỉ của ngành

A. Di truyền học.

C. Tế bào học

B. Sinh học phân tử.

D. Công nghệ sinh học.

Nghề nào sau đây thuộc ngành Y học ?

A. Bác sĩ, y tá, công nhân.

B. Y tá, y sĩ, bác sĩ, hộ lý.

C. Lập trình viên, nhân viên xét nghiệm.

D. Bảo vệ, kĩ thuật viên, y tá.

Ngành nào sau đây có vai trò bảo vệ môi trường?

A. Thủy sản.

C. Lâm Nghiệp.

B. Y học.

D. Công nghệ thực phẩm.

Hãy xác định các nội dung sau đây là đúng hay sai.

Sinh học có vai trò như thế nào trong việc phát triển bền vững môi trường sống ?

Là học sinh, em có thể làm những gì để góp phần bảo vệ và khôi phục môi trường sống ?

Em hãy đánh giá những việc là, sau đây có vi phạm đạo đức sinh học hay không. Giải thích.

a) Sử dụng vi khuẩn E. Coli là, vector chuyển gene.

b) Nuôi cấy tế bào gốc ở người để tạo thành một cá thể mới.

c) Nuôi cấy mô thực vật để nhân giống cây quý hiếm.

d) Dùng xác người là, vật nghiên cứu, thí nghiệm.

Nêu một số ví dụ để thấy được vai trò quan trọng của sinh học đối với đời sống hàng ngày.

Theo em, trong tương lai, ngành Sinh học sẽ phát triển như thế nào?

Ngành Y- dược học đã đóng góp những gì cho đời sống con người.

Nếu diện tích rừng bị suy giảm sẽ dẫn đến hậu quả gì?

Hãy chọn một hiện tượng liên quan đến thế giới sống mà em quan sát được ở môi trường sống xung quanh và thực hiện các yêu cầu sau:

a) Đặt ra các câu hỏi liên quan đến hiện tượng trên.

b) Cho biết lĩnh vực nào của sinh học có thể giúp em trả lời các câu hỏi đó.

Đề xuất một ý tưởng có ứng dụng sinh học nhằm bảo vệ môi trường sống và chi sẻ ý tưởng đó tới bạn bè.

Theo hướng dẫn quốc gia về đạo đức trong nghiên cứu y sinh học của Bộ Y tế năm 2013 có nêu: Các hướng dẫn quốc tế và quốc gia về đạo đức trong nghiên cứu y sinh học đều nhấn mạnh rằng:” Tất cả các nghiên cứu trên đối tượng con người cần được tuân thủ vưới ba nguyên tắt cơ bản: tôn trọng con người, hướng thiện và công bằng”. Em hãy phân tích tái ao các nghiên sinh học cần phải tuân thủ ba nguyên tắc trên.