Bài học Tóm tắt văn bản thông tin thuộc bộ sách Cánh diều - đây là bộ sách mới được phê duyệt trong chương trình đổi mới của Bộ Giáo dục và đào tạo. Hi vọng, với cách hướng dẫn tìm hiểu bài học cụ thể và chi tiết học sinh sẽ nắm bài học tốt hơn trong chương trình học mới này.
Tóm tắt bài
1.1. Định hướng
- Tóm tắt văn bản thông tin là nêu ngắn gọn nội dung chính của một văn bản nào đó.
- Trình tự tiến hành như sau:
+ Xác định thông tin chính ( thường nêu) ở nhan đề và các đề mục lớn của văn bản.
+ Xác định các thông tin cụ thể của mỗi đoạn hoặc phần trong văn bản ( nếu văn bản có nhiều tiêu đề nhỏ thì các thông tin cụ thể thường nằm ở các tiêu đề ấy); giữa nguyên các mốc thời gian hoặc giữ lại những mốc thời gian quan trọng
+ Kết nối các thông tin cụ thể và viết thành bản tóm tắt theo cách thông dụng hoặc trình bày bằng sơ đồ
1.2. Thực hành
Thực hành: Em hãy tóm tắt văn bản Những phát minh tình cờ và bất ngờ:
a. Chuẩn bị:
- Đọc kĩ văn bản Những phát minh "tình cờ và bất ngờ".
- Dự kiến cách trình bày bản tóm tắt (theo cách thông dụng hoặc theo sơ đồ).
b. Tìm ý:
Dựa vào phần chuẩn bị ở trên, em hãy đặt và trả lời các câu hỏi như:
- Văn bản thuật lại những phát minh nào? Thứ tự của các thông tin ấy?
- Ở mỗi phát minh:
+ Tên phát minh là gi?
+ Tên nhà phát minh?
+ Mục đích ban đầu?
+ Diễn biến và kết quả như thế nào?
c. Viết:
- Có thể viết bản tóm tắt thành một đoạn văn, trong đó dùng lời văn của em kết hợp với việc sử dụng các từ ngữ chỉ thứ tự hoặc từ nối để kết nối các thông tin cụ thể hoặc có thể trình bày các thông tin chính của văn bản theo một sơ đồ nhất định.
- Bản tóm tắt phải có đầy đủ các thông tin về nguyên nhân và kết quả của sự kiện.
d. Kiểm tra và chỉnh sửa:
- Đọc lại bản tóm tắt.
- Xem xét, phát hiện và sửa các lỗi về nội dung và hình thức của bản tóm tắt.
Bài tập minh họa
Bài tập: Em hãy tóm tắt văn bản Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng? bằng một đoạn văn ngắn.
a. Hướng dẫn giải:
- Đọc lại văn bản Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?
- Tóm tắt theo các bước đã quy định từ trước.
b. Lời giải chi tiết:
Tờ báo Smmsport của Thái Lan đã lí giải 5 nguyên nhân khiến bóng đá Việt Nam “thống trị” Đông Nam Á ở thời điểm hiện tại. Đầu tiên là vì các cầu thủ Việt Nam luôn thi đấu nhiệt huyết và khát khao chiến thắng. Thứ hai, chính sự tự tin đã giúp các cầu thủ Việt Nam giành được nhiều thành công. Thứ ba là do sự tiến bộ của V-League. V-League đã rất phát triển. Thứ tư là vì các cầu thủ Việt Nam gắn bó với nhau trong khoảng thời gian dài nên họ thi đấu rất ăn ý trên sân. Cuối cùng nguyên nhân khiến bóng đá Việt Nam “thống trị” Đông Nam Á ở thời điểm hiện tại là vì đội tuyển Việt Nam được dẫn dắt bởi huấn luyện viên giỏi.
Lời kết
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Biết cách tóm tắt một văn bản thông tin cụ thể.
+ Trau dồi thêm vốn từ phong phú cho bản thân.
Soạn bài Tóm tắt văn bản thông tin
Bài học Tóm tắt văn bản thông tin nhằm giúp các em bước đầu biết cách tóm tắt một văn bản thông tin đã học. Để hiểu hơn về bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn tại đây:
Hỏi đáp bài Tóm tắt văn bản thông tin Ngữ văn 6
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
-- Mod Ngữ văn 6 HỌC247