Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức Bài 11: Nhà Lý xây dựng và phát triển đất nước (1009-1225)

Nhà Lý được thành lập như thế nào?

Khai thác tư liệu 1, tìm những từ, cụm từ miêu tả về thành Đại La. Những thông tin đó chứng tỏ điều gì về vùng đất này? Từ đó, hãy cho biết ý nghĩa của sự kiện dời đô của Lý Công Uẩn.

Tư liệu 2 cho em biết điều gì về chính sách của nhà Lý đối với các tù trưởng miền núi?

Hãy cho biết những nét chính về tình hình chính trị thời Lý.

Em có nhận xét gì về các chính sách của nhà Lý trong phát triển kinh tế? Theo em những chính sách đó có tác dụng gì?

Trình bày nét chính về tình hình kinh tế, xã hội Đại Việt thời Lý.

Giới thiệu những thành tựu tiêu biểu về văn hóa, giáo dục thời Lý.

Việc xây dựng Văn Miếu – Quốc Tử Giám và mở khoa thi đầu tiên có ý nghĩa như thế nào?

Lập bảng hệ thống (hoặc sơ đồ tư duy) thể hiện những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa thời Lý.

So sánh và cho biết tổ chức nhà nước thời Lý có điểm gì khác so với thời Đinh – Tiền Lê. Qua đó chứng tỏ điều gì về tổ chức nhà nước thời Lý?

Hãy sưu tầm sách, báo và internet về một thành tựu văn hóa, giáo dục tiêu biểu thời Lý. Việt đoạn văn ngắn (7 – 10 câu) giới thiệu về thành tựu đó.

Hãy xác định phương án đúng.

1.1. Người sáng lập ra nhà Lý là

A. Lê Hoàn.

B. Lý Thường Kiệt.

C. Sư Vạn Hạnh.

D. Lý Công Uẩn.

1.2. Ý nào dưới đây không phải là việc làm của Lý Công Uẩn sau khi thành lập triều Lý?

A. Đặt niên hiệu là Thuận Thiên.

B. Quyết định dời đô từ Hoa Lư về Đại La (Thăng Long, Hà Nội).

C. Xây dựng các cung điện ở khu vực trung tâm của kinh thành.

D. Đổi tên nước là Đại Việt.

1.3. Kinh thành Thăng Long gồm

A. Cấm thành, Hoàng thành, La thành.

B. Cấm thành, Hoàng thành.

C. La thành, Cấm thành. 

D. Tử Cấm thành, Hoàng thành, La thành.

1.4. Ý nào không phản ánh đúng ý nghĩa sự kiện dời đô từ Hoa Lư về Đại La của Lý Công Uẩn?

A. Khẳng định vị thế của Thăng Long – Hà Nội trong lịch sử dân tộc.

B. Tạo ra nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển đất nước.

C. Mở ra thời kì mới trong sự phát triển của dân tộc.

D. Góp phần xây dựng quốc gia thống nhất.

1.5. Ý nào dưới đây không phải là chính sách của nhà Lý trong việc xây dựng quân đội?

A. Xây dựng quân đội với kỉ luật nghiêm minh, huấn luyện chu đáo

B. Xây dựng quân đội với hai bộ phận: cấm quân và quân địa phương.

C. Quân đội được trang bị nhiều vũ khí hiện đại.

D. Thi hành chính sách “ngụ binh ư nông”.

1.6. Bộ luật được ban hành năm 1042 dưới thời Lý là

A. Hình thư.

B. Quốc triều hình luật.

C. Hình luật.

D. Hoàng Việt luật lệ.

1.7. Ý nào dưới đây không phản ánh đúng về chính sách đối ngoại của nhà Lý?

A. Giữ quan hệ hoà hiếu với nhà Tống.

B. Cho nhân dân hai bên biên giới qua lại tự do.

C. Đưa quan hệ giữa Đại Việt với Chăm-pa trở lại bình thường.

D. Chấm dứt quan hệ bang giao với nhà Tống.

1.8. Hằng năm, các vua Lý thường về các địa phương làm lễ tịch điền nhằm mục đích gì?

A. Khuyến khích nhân dân sản xuất nông nghiệp.

B. Quản lí việc sản xuất nông nghiệp.

C. Đẩy mạnh việc khai khẩn đất hoang.

D. Góp phần nâng cao uy tín của nhà vua, triều đình.

1.9. Nhà Lý lập nơi trao đổi, buôn bán với thương nhân nước ngoài ở nhiều nơi, trong đó có

A. kinh thành Thăng Long.

B. cảng biển Vân Đồn.

C. Phố Hiến.

D. Thanh Hà.

1.10. Ý nào sau đây không phản ánh đúng tình hình tư tưởng – tôn giáo thời Lý?

A. Phật giáo được các vua Lý tôn sùng và truyền bá rộng rãi trong nhân dân.

B. Nho giáo bắt đầu được mở rộng. 

C. Nho giáo chưa có vai trò trong đời sống xã hội.

D. Đạo giáo được truyền bá, kết hợp với các tín ngưỡng dân gian.

Hãy xác định câu đúng (Đ) hoặc sai (S) về nội dung lịch sử.

A. Chính quyền trung ương và địa phương thời Lý ngày càng kiện toàn hơn. 

B. Thời Lý, đứng đầu chính quyền trung ương là vua; dưới vua có các quan đại thần (quan văn, quan võ)

C.Thời Lý, vua ở ngôi theo chế độ “cha truyền con nối"

D. - Ở địa phương, nhà Lý chia cả nước thành 12 lộ (phủ/châu) và đặt các chức quan tri phủ, tri châu.

E. Để củng cố quốc gia thống nhất, nhà Lý đã thực hiện các chính sách đối nội, đối ngoại mềm dẻo nhưng kiên quyết.

G. Nhà Lý kiên quyết trấn áp những thế lực có mưu đồ tách khỏi Đại Việt. 

H. Nhà Lý thần phục nhà Tống và Chăm-pa.

I. Quốc Tử Giám là nơi học tập của con em quý tộc, sau đó mở rộng đến con em quan lại và những người giỏi trong nước. 

Hãy ghép thông tin ở cột A với cột B sao cho phù hợp về nội dung lịch sử.

Hãy lựa chọn các từ/cụm từ cho sẵn: vua, quan lại, quý tộc, phân hoá, tập trung, địa chủ, lĩnh canh, thấp kém, cao quý, triều đình để hoàn thành đoạn dữ liệu sau.

Xã hội thời Lý có xu hướng (1).... Tầng lớp quý tộc (... (2) ...,...(3)...) có nhiều đặc quyền. Một số ít dân thường có nhiều ruộng đất trở thành (4)... Nông dân chiếm đa số trong dân cư, nhận ruộng đất công làng xã để cày cấy và nộp thuế; một số phải ....(5).... ruộng đất và nộp tô cho địa chủ. Thợ thủ công và thương nhân khá đông đảo. Nô tì có địa vị... (6)... nhất phục vụ trong ...(7).... và gia đình quan lại. 

Hãy lập và hoàn thành bảng thống kê (theo mẫu dưới đây) về những thành tựu văn hoá, giáo dục tiêu biểu của thời Lý. 

Khai thác các đoạn thông tin sau, em hãy:

a) Em có nhận xét gì về chính sách của nhà Lý về nông nghiệp, thủ công nghiệp?

b) Những chính sách đó có tác dụng gì?

Em hãy tìm hiểu và lí giải vì sao Lý Công Uẩn lại được tôn lên làm vua sau khi vua Lê Long Đĩnh mất.

So sánh và cho biết tổ chức nhà nước thời Lý có điểm gì khác so với thời Đinh - Tiền Lê. Qua đó chứng tỏ điều gì về tổ chức nhà nước thời Lý?

a) Em hãy trình bày ý nghĩa của việc xây dựng Văn Miếu – Quốc Tử Giám, qua đó thể hiện truyền thống nào của dân tộc?

b) Liên hệ và cho biết hiện này có những hoạt động nào vẫn được tổ chức tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám thể hiện sự kế tục truyền thống tốt đẹp của dân tộc?