Thế kỷ XV nền kinh tế hàng hóa phát triển, người phương Tây tiến hành những cuộc phát kiến địa lý lớn làm cho giai cấp tư sản giàu lên nhanh chóng và đẩy mạnh quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa đến chủ nghĩa tư bản được hình thành. Qúa trình đó diễn ra như thế nào mời tất cả các em học sinh cùng tìm hiểu: Bài 2: Sự suy vong của chế độ phong kiến và sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Những cuộc phát kiến lớn về địa lý
a. Nguyên nhân
- Do nhu cầu phát triển của sản xuất các thương nhân Châu âu cần nhiều vàng bạc, thị trường nên họ đã đi tìm những vùng đất mới
- Vì khoa học kĩ thuật tiến bộ đặc biệt là kĩ thuật đóng tàu và la bàn, hải đồ
c. Các cuộc phát kiến lớn
- Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha là hai nước đi đầu trong phong trào phát kiến địa lí.
- Năm 1487 Đi-a-xơ vòng qua cực nam Châu Phi họ đặt tên mũi đất này là mũi Hy Vọng hay Hảo Vọng.
(Đi - a - xơ)
(Lược đồ Hành trình của Đi - a - xơ đến mũi Hảo Vọng)
- 1498 Ga Ma đến Ca Li út ở phía bắc Tây nam Ấn độ. Người Tây Ban Nha lại đi tìm Ấn Độ theo hướng Mặt trời lặn.
(Gac-co-vơ Ga-ma)
(Hành trình đến nam Ấn Độ của Gama)
- 1492: Cô Lôm Bô Tìm ra Châu Mĩ nhưng ông lại tưởng là đã tới được Ấn Độ. Ông gọi những người thổ dân ở đây là Indians. Sau này, một nhà hàng hải người Ý là Amerigo Vespucci mới phát hiện ra Ấn Độ của Cô Lôm Bô không phải là Ấn Độ mà là một vùng đất hoàn toàn mới đối với người Châu Âu. Amerigo đã viết một cuốn sách để chứng minh điều đó. Vùng đất mới đó sau này mang tên America. Thật đáng tiếc cho Cô Lôm Bô.
(Cô Lôm Bô)
(Hành trình của Cô-lôm-bô tìm ra Châu Mĩ)
- 1519 – 1522 Ma Gien lăn đi vòng quanh trái đất. (Một hạm đội gồm 5 tàu với 265 người đã vượt Đại Tây Dương tới bờ biển phía đông của Nam Mĩ. Họ đã đi theo một eo biển hẹp gần cực nam Châu Mĩ và sang được một đại dương mênh mông ở phía bên kia. Suốt quá trình vượt đại dương mênh mông đó, đoàn tàu buồm của Magienlan hầu như không gặp một cơn bão đáng kể nào. Ông đặt tên cho đại dương mới đó là Thái Bình Dương. F.Magienlan đã bỏ mạng ở Philippin do trúng tên độc của thổ dân. Đoàn thám hiểm của ông cũng chỉ có 18 người sống sót trở về được tới quê hương. 247 người bỏ mạng trên tất cả các vùng biển và các hòn đảo trên thế giới vì những nguyên nhân khác nhau. Nhưng thành công lớn nhất mà chuyến đi đạt được là lần đầu tiên con người đã đi vòng quanh thế giới).
(Hành trình đi vòng quanh trái đất của Ma Gien lăn)
d. Vai trò, kết quả, ý nghĩa
- Vai trò:
- Chứng minh cho giả thuyết Trái đất hình cầu.
- Sự tiếp xúc giữa các nền văn hoá trên thế giới diễn ra do các cá nhân có nguôn gốc văn hoá khác nhau như các giáo sĩ, nhà buôn, những người khai phá vùng đất mới, những quân nhân.
- Một làn sóng di chuyển dân cư lớn trên thế giới trong thế kỉ XVI - XVIII với những dòng người Châu Âu di chuyển sang Châu Mĩ, Châu Úc
- Kết quả:
- Thúc đẩy thương nghiệp phát triển
- Giai cấp tư sản châu Âu có được những nguồn nguyên liệu quý giá, kho vàng bạc, những vùng đất mới ở Á, Phi, Mĩ La Tinh…
- Ý nghĩa
- Hoạt đông buôn bán trên thế giới trở nên sôi nổi, nhiều công ti buôn bán tầm cỡ quốc tế được thành lập
- Phát kiến địa lí đã đem lại cho loài người những hiểu biết về những con đường mới, những vùng đất mới, những dân tộc mới
- Thúc đẩy thương nghiệp phát triển, đem lại nguồn lợi khổng lồ cho giai cấp tư sản châu Âu
- Hạn chế
- Nô lệ da đen cũng bị cưỡng bức rời khỏi quê hương xứ sở sang Châu Mĩ
- Những cuộc phát kiến địa lí này cũng gây ra không ít hậu quả tiêu cực như nạn cướp bóc thuộc địa, buôn bán nô lệ da đen và sau này là chế độ thực dân.
e. Ảnh hưởng của cuộc phát kiến địa lý đến nước ta
- Sau cuộc phát kiến địa lý, các thế kỉ XVI - XVII thuyền buôn của các thương nhân châu Âu (Bồ Đào Nha, Anh, Pháp, Hà Lan...) đến buôn bán với nước ta ngày càng nhiều, bước đầu dưa nước ta tiếp xúc với luồn thương mại quốc tế đang phát triển, góp phần mở rộng thị trường trong nước, thúc đẩy sự hứng khởi của các đô thị.
- Các giáo sĩ đạo Thiên Chúa đến truyền đạo ở nước ta góp phần tạo ra chữ quốc ngữ.
- Tuy nhiên, nước ta bị các nước phương Tây dòm ngó và tiến hành xâm lược.
1.2. Sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu
- Sau cuộc phát kiến địa lý các quí tộc, thương nhân có một nguồn vốn lớn.
- Quý tộc, thương nhân trở nên giàu có nhờ cướp bóc của cải, tài nguyên các nước thuộc địa. Họ mở rộng sản xuất, kinh doanh, lập đồn điền, bóc lột sức lao động làm thuê, giai cấp tư sản ra đời.→ Thành giai cấp tư sản
- Dùng bạo lực để có được đội ngũ công nhân làm thuê.
- Được hình thành từ những người nông nô bị tước đoạt ruộng đất, buộc phải vào làm việc trong các xí nghiệp của tư sản.→ Trở thành giai cấp vô sản
→ Quan hệ sản xuất tư bảnđược hình thành
2. Luyện tập và củng cố
Qua các em phải nắm được các cuộc phát kiến địa lý lớn làm cho xã hội châu Âu thay đổi lớn, xã hội hình thành 2 giai cấp tư sản và vô sản quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa được hình thành. Và phải xác định vị trí các cuộc phát kiến địa lý lớn như thế nào?
2.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử 7 Bài 2 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Thương nhân, quí tộc
- B. Công nhân, quí tộc.
- C. Tướng lĩnh quân sự, quí tộc.
- D. Tăng lữ, quí tộc.
-
- A. Thu vàng bạc, hương liệu từ Ấn Độ và phương Đông.
- B. Các thành thị trung đại.
- C. Vốn và công nhân làm thuê.
- D. Sự phá sản của chế độ phong kiến.
-
- A. Trung Quốc và các nước phương Đông
- B. Ấn Độ và các nước phương Đông.
- C. Nhật Bản và các nước phương Đông
- D. Ấn Độ và các nước phương Tây.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
2.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử 7 Bài 2 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập Thảo luận trang 7 SGK Lịch sử 7 Bài 2
Bài tập Thảo luận 1 trang 8 SGK Lịch sử 7 Bài 2
Bài tập Thảo luận 2 trang 8 SGK Lịch sử 7 Bài 2
Bài tập 1 trang 8 SGK Lịch sử 7
Bài tập 2 trang 8 SGK Lịch sử 7
Bài tập 1.1 trang 6 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 1.2 trang 6 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 1.3 trang 7 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 1.4 trang 7 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 1.5 trang 7 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 2 trang 7 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 3 trang 8 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 4 trang 8 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 5 trang 8 SBT Lịch Sử 7
Bài tập 6 trang 8 SBT Lịch Sử 7
3. Hỏi đáp Bài 2 Lịch sử 7
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Lịch Sử 7 HỌC247
