Bài học Bài 29: Virus KHTN 6 giới thiệu về virus, cấu tạo cũng như vai trò và ứng dụng của virus hay nhất, bám sát nội dung SGK Kết nối tri thức
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Đa dạng virus
- Virus là dạng sống có kích thước vô cùng nhỏ bé, không có cấu tạo tế bào, chỉ nhân lên được trong tế bào của sinh vật sống.
- Hầu hết virus đều có kích thước vô cùng nhỏ, chỉ quan sát được bằng kính hiển vi điện tử.
- Virus có 3 dạng chính: dạng xoắn (Ebola, cúm, …), dạng khối (HIV, bại liệt,…), dạng hỗn hợp (thể thực khuẩn T4, đậu mùa,…).
1.2. Cấu tạo của virus
- Virus chưa có cấu tạo tế bào.
- Thành phần cấu tạo cơ bản:
+ Vỏ protein
+ Lõi là vật chất di truyền (ADN hoặc ARN).
+ Một số virus có thêm vỏ ngoài và gai glycoprotein.
1.3. Vai trò và ứng dụng của virus
Virus có vai trò quan trọng, ứng dụng rộng rãi trong y học và nông nghiệp.
- Y học: virus sử dụng trong sản xuất vaccine, hormone, protein…
- Nông nghiệp: virus dùng để sản xuất thuốc trừ sâu cho hiệu quả cao, không gây ô nhiễm môi trường; chuyển gen từ loài này sang loài khác góp phần tạo ra giống vật nuôi, cây trồng cho năng suất và chất lượng cao, kháng bệnh tốt.
1.4. Một số bệnh do virus và cách phòng bệnh
1.4.1. Một số bệnh do virus
- Đối tượng virus gây bệnh: người, động vật, thực vật, nấm và vi khuẩn.
- Bệnh do virus gây ra
+ Ở người: thủy đậu, quai bị, viêm gan B, cúm,… và khoảng 90% các bệnh đường hô hấp ở người do virus gây ra.
+ Ở động vật: tai xanh ở lợn, lở mồm long móng, cúm gia cầm,…
+ Ở thực vật: khảm ở cây đậu, xoăn lá cà chua,…
- Các bệnh do virus gây ra dễ lây lan, trở thành dịch lớn gây thiệt hại về sức khỏa, kinh tế,… các virus ở vi khuẩn gây thiệt hại nghiêm trọng trong ngành công nghiệp sản xuất thuốc kháng sinh, mì chính,…
1.4.2. Phòng bệnh do virus
- Vaccine giúp phòng ngừa hữu hiệu nhất các bệnh do virus và các bệnh lây truyền vì vaccine được tạo ra từ chính những vi khuẩn, virus đã chết hoặc được làm suy yếu.
Đưa vaccine vào cơ thể giúp cơ thể làm quen trước với mầm bệnh (virus đã làm được yếu đi) và tìm ra được cách đối phó với chúng. Nhờ vậy, lần tới khi tiếp xúc với mầm bệnh, cơ thể chúng ta có thể tiêu diệt chúng một cách nhanh chóng.
- Việc ăn uống và sinh hoạt điều độ, vệ sinh sạch sẽ cũng giúp phòng bệnh do virus.
Bài tập minh họa
Câu 1. Vì sao nói virus chưa có cấu tạo tế bào điển hình? Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virus là vật thể không sống không? Giải thích.
Hướng dẫn giải
- Tế bào có cấu tạo các thành phần chính là nhân (vùng nhân) chứa vật chất di truyền, tế bào chất chứa các bào quan và màng sinh chất.
- Virus chưa có cấu tạo tế bào điển hình, tất cả các virus đều gồm 2 thành phần cơ bản: vỏ protein và lõi là vật chất di truyền (ADN hoặc ARN). Một số virus có thêm vỏ ngoài và gai glicoprotein.
- Virus không hẳn là vật thể không sống vì chúng vẫn có khả năng nhân lên và gây bệnh cho sinh vật khi xâm nhập vào các sinh vật khác.
Câu 2. Em có biết mình đã từng được tiêm những loại vaccine nào không? Tại sao cần tiêm phòng nhiều loại vaccine khác nhau?
Hướng dẫn giải
Em đã được tiêm rất nhiều loại vaccine như sởi, viêm não Nhật Bản, thủy đậu, …
Mỗi loại virus sẽ gây ra những bệnh khác nhau nên cần tiêm phòng nhiều loại vaccine đề phòng tránh được tối đa các loại bệnh do nhiều loại virus gây ra.
Luyện tập
Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:
- Nêu được: hình dạng, cấu tạo, vai trò và ứng dụng của virus.
- Trình bày được một số bệnh do virus và cách phòng bệnh.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Chương 7 Bài 29 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Vi khuẩn lai.
- B. Virut lai.
- C. Vi khuẩn cổ.
- D. Thể thực thuẩn.
-
- A. chất béo
- B. cacbohydrat
- C. chất đạm
- D. axit nucleic
-
- A. vi khuẩn
- B. nấm
- C. động vật nguyên sinh
- D. vi rút
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 6 Kết nối tri thức Chương 7 Bài 29 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Trả lời Câu hỏi mở đầu trang 98 SGK KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Trả lời Câu hỏi mục 1 trang 98 SGK KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Trả lời Câu hỏi mục 2 trang 99 SGK KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Trả lời Hoạt động mục 2 trang 99 SGK KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Trả lời Câu hỏi 1 mục 4 trang 100 SGK KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Trả lời Câu hỏi 2 mục 4 trang 100 SGK KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Trả lời Câu hỏi 3 mục 4 trang 100 SGK KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Trả lời Câu hỏi mục 1 trang 103 SGK KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 29.1 trang 48 SBT KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 29.2 trang 48 SBT KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 29.3 trang 49 SBT KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 29.4 trang 49 SBT KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 29.5 trang 49 SBT KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 29.6 trang 49 SBT KHTN 6 Kết nối tri thức - KNTT
Hỏi đáp Bài 29 Khoa học tự nhiên 6
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
