Trình bày sự phát triển giáo dục, văn học, nghệ thuật của quốc gia Đại Việt từ thế kỉ X đên thế kỉ XV. Em có nhận xét gì về giáo dục nước ta thời bây giờ?

1 Thời Lê sơ, giáo dục Nho học thịnh đạt. Trường Quốc Tử Giám được mở rộng cho con em quan lại đến học. Các khoa thi được tổ chức đều đặn: cứ 3 năm có một kì thi Hội ở kinh đô để chọn nhân tài. Tát cả mọi người dân có học, có lí lịch rõ ràng, đều được đi thi.

+ Năm 1484, nhà nước dựng bia, ghi tên tiến sĩ. Những người đỗ tiến sĩ đều được khắc tên vào bia đá dựng ở Văn Miếu và được “vinh quy bái tổ”. Nhiều trí thức đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng đất nước, số người đi học tăng lên gáp nhiều lần so với thời Lý – Trần.

+ Giáo dục vẫn còn xem nhẹ các kiến thức khoa học phục vụ sản xụát.

*             Văn học:

–              Văn học chữ Hán phát triển, đã xuất hiện hàng loạt bài hịch, bài phú nổi tiếng như Hịch tướng sĩ, Bạch Đằng giang phú, các tập thơ của Trần Nhân Tông, Trần Quang Khải, Nguyễn Trung Ngạn, Phạm Sư Mạnh,… đậm đở tình yêu nước, niềm tự hào dân tộc, đánh dâu sự hình thành của văn học dân tộc.

–              Xuất hiện một vài truyện kí như Việt Điện u l1nh tập, Lĩnh Nam chích quái,…

–              Ở các thế kỉ XI – XII, chữ Nôm ra đời trên cơ sở chữ Hán. Thời Trần, Hồ đã xuất hiện một số bài thơ Nôm.

r Ở thế kỉ XV, vãn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển với sự xuất hiện hàng loạt tập thơ của Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông, Lý Tử Tán,… có nội dung ca ngợi đất nước phát triển.

*             Nghệ thuật:

–              Thời Đinh, Tiền Lê, Hoa Lư đã trở thành một đô thị với nhiều cung điện, đền đời. Công cuộc xây dựng đít nước thời Lý, Trần và sự phát triển của Phật giáo đã đẩy nhanh sự phát triển của nghệ thuật. Thăng Long trở thành trung tâm của một nền văn hóa mới. Ngoài các cung điện, tháp chuông, đền đời, ở Thăng Long còn có hàng loạt công trĩnh kiến trúc độc đáo như chùa Diên Hựu (còn gọi là chùa Một Cột), tháp Báo Thiên, chùa Chân Giáo, đền Đồng cổ.

–              Chùa, tháp được xây dựng rất nhiều ở các địa phương. Vào cuối thế kỉ XIV, một khu thành lớn được xây dựng ở Vĩnh Lộc (Thanh Hóa), sau này thường gọi là “thành nhà Hồ ”, đánh dáu bước phát triển mới của nghệ thuật kiến trúc.

– Nghệ thuật điêu khắc tinh tế, độc đáo với nhiều hình loại khác nhau như chần bệ cột hình hoa sen, hành làng rồng, những bức phù điêu khắc hình rồng nổi cuộn trong lá đề, hình bống cúc nhiều cánh, hình các vũ nữ,… Hàng loạt tượng Phật được tạc, đúc, trong đó nổi lên tượng Phật chùa Quỳnh Lâm.

–              Nghệ thuật chèo, tuồng, hề phát triển cùng với ca nhạc, múa rọi nước, múa vui ngày hội.

b) Nhận xét về giáo dục:

– Tích cực:

+ Đào tạo quan chức và nhân tài cho đất nước, nâng cao dân trí, góp phần quan trọng vào việc xây dựng và phát triển đất nước.

+ Giáo dục được quan tâm, Nho giáo dần được nâng lến thế độc tôn.

–              Hạn chế: Nội dung giáo dục chủ yếu thiên về thiên văn, triết học, đạo đức, chính trị,… không tạọ điều kiện cho sự phát triển kinh tế.