Nhà nước và nhân dân thời Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, Lê sơ đã làm gì để phát triển nông nghiệp? Nhận xét về tác dụng của sự phát triển nông nghiệp đương thời.

a) Nhà nước và nhân dân thời Đ1nh, Tiền Lê, Lý, Trần, Lê sơ đã làm gì để phát triển nông nghiệp?

–              Khai phá đất hoang:

+ Từ thời Đinh – Tiền Lê, nhà nước và nhân dân đã chăm lo khai phá đất hoang, mở rộng đất đai canh tác, phát triển nông nghiệp.

+ Nhà Lý, Trần không ngừng khuyến khích khai hoang, đẩy mạnh sản xuất. Các vua Lê, vua Lý hằng năm thường làm lễ cày ruộng tịch điền. Năm 1266, vua Trần “xuống chiếu cho các vương hầu, công chúa, phò mã, cung tần, được chiêu tập những người tha hướng, không có sản nghiệp làm nô tì để khai khẩn đất hoang, thành lập điền trang”.

+ Thời Lê sơ, nhà nước ban hành chính sách quân điền, quy định việc phân chia ruộng công ở các làng xã, khuyến khích khai hoang, thành lập 43 sở đồn điền.

–              Chăm lo công tác thủy lợi:

+ Nhà Tiền Lê, nhà Lý đã chú ý cho dân đởo nhiều kênh máng, đắp đê. Năm 1248, nhà Trần tổ chức một chiến dịch lớn, huy động nhân dân cả nước đắp đê suốt dọc hai bờ các con sống lớn, từ đầu nguồn đến bờ biển, gọi là đê “quai vạc”. Lại đặt chức quan Hà đê để trông coi việc sửa đắp.

+ Thời Lê sơ, hệ thống đê sống được sửa đắp, kênh mương được nạo vét.

–              Bảo vệ sức kéo: các triều đại phong kiến đều quan tâm đến việc bảo vệ sức kéo. Năm 1117, vua Lý xuống chiếu: “Kẻ nào mổ trộm trâu thì xử 80 trượng, đồ làm khao giáp,… Nhà láng giềng không tố cáo cũng bị xử 80 trượng”.

–              Phát triển giông cây trồng: Bên cạnh việc trồng lúa, khoai, sắn, nhân dân còn trồng dâu nuôi tằm, trồng bống, trồng cây ăn quả, rau đậu,…

Sự phát triển nông nghiệp được nhân dân ca ngợi:

“Đời vua Thái Tổ, Thái Tông,

Thóc lúa đầy đồng trâu chẳng buồn ăn”

b) Nhận xét về tác dụng của sự phát triển nông nghiệp đương thời:

–              Đời sống nhân dân được ấm no, hạnh phúc, trật tự xã hội ổn định, nền độc lập được củng cố.

– Là cơ sở cho việc phát triển các ngành thủ công nghiệp, thương nghiệp,…