GDCD 6 Bài 1: Tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ Kết nối tri thức

- Nhiều gia đình, dòng họ Việt Nam có truyền thống tốt đẹp về: lòng yêu nước, yêu thương con người, hiếu thảo, hiếu học, cần cù lao động, giữ nghề truyền thống,...

- Hiểu biết và tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ giúp ta có thêm kinh nghiệm và sức mạnh trong cuộc sống, góp phần làm phong phú truyền thống, bản sắc dân tộc Việt Nam.

- Chúng ta cần tìm hiểu để tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ mình, từ đó, có những việc làm phù hợp với khả năng để phát huy truyền thống

Cùng nghe bài hát Lá cờ (sáng tác: Tạ Quang Thắng) để trả lời câu hỏi:

Bài hát nói về truyền thống nào của gia đình Việt Nam?

Chia sẻ hiểu biết của em về truyền thống đó?

Phương pháp:

- Lắng nghe lời bài hát, phân tích ý nghĩa lời bài hát, từ đó xác định truyền thống gia đình được bài hát nhắc đến.

- Liên hệ kiến thức bản thân, chia sẻ hiểu biết, nhận xét về truyền thống đó.

Lời giải chi tiết:

a) Bài hát kể về những câu chuyện của cha, mẹ tác giả đã trải qua những ngày tháng khó khăn nhất trong lịch sử, người cha anh dũng chiến đấu với quân thù, người mẹ chăm chỉ làm lụng. Cho dù chông gai, gian khó cuộc sống của họ vẫn vui vẻ, lạc quan, cất tiếng hát để át tiếng bom. Tác giả rất tự hào về truyền thống yêu nước của gia đình mình, rất tự hào vì mang dòng máu đỏ, da vàng của người Việt Nam.

b) Những hiểu biết của em về truyền thống đó: Truyền thống yêu nước của nhân dân Việt Nam đã được hình thành và đúc kết từ rất lâu, từ thế hệ này sang thế hệ khác và tinh thần yêu nước ấy không bị phai nhòa mà còn được vun đắp nhiều hơn qua những tháng năm. Từ thủa dựng nước, nhân dân ta dưới sự lãnh đạo đúng đắn, tài giỏi của các vị Tướng, sự lãnh đạo tài ba của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa Việt Nam đi hết từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Vì vậy, là một học sinh em rất cần phải học tập và rèn luyện để trở thành con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ, xứng đáng với những gì ông cha ta đã để lại cho ngàn đời sau.

2.2.1. Truyền thống gia đình dòng họ

Đề bài: Em hãy đọc thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi:

Dòng họ Đặng ở Sơn La là dòng họ có truyền thống hiếu học. Qua nhiều thế hệ, các gia đình trong dòng họ luôn quan tâm, chăm lo việc học hành của con em mình. Trẻ em đến tuổi đều được tới trường, nhiều em đạt thành tích cao trong học tập. Nhiều thành viên trong dòng họ đã trưởng thành, là cán bộ có đóng góp tích cực trong việc xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước. Con cháu trong dòng họ luôn tự hào và không ngừng phát huy truyền thống gia đình, dòng họ hiếu học. 

a. Dòng họ Đặng ở Sơn La có truyền thống gì? Em có suy nghĩ gì về truyền thống ấy?

b. Hãy kể tên các truyền thống gia đình, dòng họ mà em biết.

Phương pháp: 

- Để trả lời câu hỏi này em cần nắm vững nội dung kiến thức: Truyền thống gia đình dòng họ là gì?

- Đọc và phân tích nội dung thông tin, phân tích nội dung câu hỏi.

- Liên hệ thực tế bản thân và gia đình, trình bày truyền thống của gia đình.

Lời giải chi tiết: 

a. Dòng họ Đặng ở Sơn La có truyền thống hiếu học.  

Truyền thống hiếu học của dòng họ Đặng rất đáng tự hào, cần giữ gìn và phát huy, nhờ truyền thống hiếu học mà tất cả trẻ em được sinh ra được đi học, nhiều người đã thành tài có ích cho đất nước.

b. Tên các truyền thống gia đình, dòng họ mà em biết: truyền thống hiếu học, truyền thống làm gốm, truyền thống yêu nước, truyền thống yêu thương và giúp đỡ, truyền thống làm bánh, truyền thống làm muối, truyền thống đoàn kết,... 

2.2.2. Ý nghĩa của truyền thống gia đình, dòng họ

Đề bài: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:

1. Dung xa nhà lên huyện học. Mỗi khi gặp khó khăn trong cuộc sống hay học tập, Dung lại nhớ ông ngoại, người đã cần cù lao động, khai khẩn đất đai để trồng trọt, chăn nuôi. Cũng như ông ngoại, bố mẹ của Dung không quản khó khăn, vất vả để tiếp tục mở rộng và phát triển kinh tế. Dung cảm thấy tự hào về tinh thần lao động chăm chỉ và không ngại khó khăn của ông ngoại và bố mẹ mình. Nhờ đó, bạn có động lực để tiếp tục học tập tốt dù ở xa nhà.

2. Gia đình Nam có nhiều thế hệ sống chung một nhà, việc duy trì nề nếp, gia phong “kính trên, nhường dưới”, “uống nước nhớ nguồn” đã trở thành truyền thống của gia đình. Mỗi thế hệ có nề nếp, cách nghĩ, cách sống khác nhau nhưng mọi người biết chia sẻ, lắng nghe và tôn trọng ý kiến của khác nhau nên cuộc sống gia đình luôn đoàn kết, vui vẻ, đầm ấm.

a. Việc tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ đã giúp ích gì cho Dung?

b. Việc duy trì nề nếp, gia phong đã đem lại điều gì cho gia đình Nam?

c. Theo em, truyền thống gia đình, dòng họ có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi cá nhân, gia đình và xã hội?

Phương pháp giải:

- Đọc thông tin tình huống, phân tích nội dung câu hỏi:

a. Lợi ích của việc tự hào về truyền thống gia đình mà Dung nhận được.

b. Lợi ích của việc duy trì nề nếp, gia đình Nam

c. Ý nghĩa của truyền thống gia đình, dòng họ??

Lời giải chi tiết

a. Việc tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ và hình ảnh người ông ngoai, bố mẹ Dung tần tảo vất vả làm lụng để phát triển kinh tế đã giúp Dung có động lực, tiếp thêm sức mạnh để tiếp tục học tập tốt dù ở xa nhà.

b. Việc duy trì nề nếp, gia phong đã đem lại ý nghĩa cho gia đình Nam: Mọi người trong gia đình đều biết chia sẻ, lắng nghe và tôn trọng ý kiến của nhau nên cuộc sống gia đình luôn đoàn kết, vui vẻ, đầm ấm.
c. Theo em, truyền thống gia đình, dòng họ có ý nghĩa sau: giúp ta có thêm kinh nghiệm và sức mạnh trong cuộc sống, góp phần làm phong phú truyền thống, bản sắc dân tộc Việt Nam.

2.2.3. Giữ gìn và phát huy truyền thống gia đình, dòng họ

Đề bài: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và câu trả lời câu hỏi:

1. Năm nào cũng vậy, Linh luôn háo hức mong chờ đến sáng mùng một Tết Nguyên đán. Khi đó, mọi thành viên trong gia đình đều tụ họp đông đủ, cùng nhau đi chúc tết ông bà và những người thân trong gia đình, dòng họ. Tết năm nay, Linh còn học được rất nhiều lời chúc có ý nghĩa để chúc mừng ông bà, bố mẹ và những người thân.

2. Tuổi thơ của An đã gắn bó với tiếng đàn bầu vì bà ngoại và mẹ của An đều là nghệ sĩ đàn bầu nổi tiếng. Từ đó, An đã được tập đàn cùng bà và mẹ. Giờ đây, kỹ thuật đánh đàn của An đã khá điêu luyện. An luôn mong muốn sẽ có nhiều cơ hội mang nét độc đáo của tiếng đàn bầu Việt Nam giới thiệu với bạn bè trong nước và quốc tế.

a. Theo em, việc làm của Linh và gia đình sẽ mang đến cảm xúc như thế nào cho người thân?

b. Em có suy nghĩ gì về mong muốn của bạn An?

c. Từ việc làm của gia đình bạn Linh và bạn An, theo em mỗi người cần làm gì để giữ gìn, phát huy truyền thống gia đình, dòng họ?

Phương pháp giải:

- Nghiên cứu nội dung tình huống, phân tích, xử lý tình huống, giải quyết vấn đề dựa trên các yêu cầu:

a. Hành động của Linh và gia đình có ý nghĩa như thế nào với mọi người.

b. An có tự hào với tuyền thống gia đình hay không? An có yêu tiếng đàn bầu hay không?

c. Việc làm của 2 bạn An và Linh là đúng hay sai? có ý nghĩa gì với truyền thống gia đình?

Lời giải chi tiết:

a. Theo em, việc làm của Linh và gia đình sẽ mang đến cảm xúc: Những lời chúc của Linh dành cho ông bà, bố mẹ sẽ khiến họ rất vui, hạnh phúc, tạo không gian gần gũi tràn đầy yêu thương vào dịp Tết nguyên đán.

b. Suy nghĩ của em về mong muốn của An: An đang chủ động, tích cực giữ gìn, phát huy truyền thống chơi đàn bầu của bà và mẹ. Đàn bầu là một nhạc cụ truyền thống Việt Nam, vì vậy An không những giữ gìn và phát huy nét truyền thống của dân tộc mình mà còn giới thiệu truyền thống tốt đẹp này ra cộng đồng quốc tế.

c. Từ những việc làm của bạn Linh và An, theo em để giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ mình em cần: Trước hết, em phải hiểu về truyền thống của gia đình, dòng họ mình, sau đó tích cực chăm chỉ học tập, rèn luyện bản thân, phát huy những truyền thống tốt đẹp của gia đình, biết ơn và tự hào về những giá trị của gia đình, phát triển bản thân để xứng đáng với những truyền thống tốt đẹp của ông cha đã để lại. 

Sau bài học này, em có thể nắm được các nội dung sau:

+ Nêu được một số truyền thống của gia đình, dòng họ.
+ Giải thích được một cách đơn giản ý nghĩa của truyền thống gia đình, dòng họ.
+ Biết giữ gìn, phát huy truyền thống gia đình, dòng họ bằng những việc làm cụ thể phù hợp hơn

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm GDCD 6 Bài 1 Kết nối tri thức cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Em hãy chỉ ra đâu là câu ca dao, tục ngữ nói về truyền thống gia đình dòng họ?

  • A. Giấy rách phải giữ lấy lề.
  • B. Con người có tổ, có tông, Như cây có cội, như sông có nguồn.
  • C. Mẹ dạy thì con khéo, cha dạy thì con khôn.
  • D. Cả 3 câu trên

• Câu 2:

  Câu ca dao, tục ngữ nói về tình nghĩa vợ chồng trong gia đình?

  • A. Con người có tổ, có tông, Như cây có cội, như sông có nguồn.
  • B. Ơn cha nặng lắm ai ơi, Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang.
  • C. Con có cha như nhà có nóc.
  • D. Thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn

• Câu 3:

  Bạn nào có biểu hiện là người không có tinh thần tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ?

  • A. L rất thích nghe cha mẹ kể về truyền thống yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau của gia đình, dòng họ mình.
  • B. T cho rằng gia đình, dòng họ mình không có truyền thống tốt đẹp nào.
  • C. B rất yêu quý nghề làm đồ gốm truyền thống của gia đình là nghề lao động cần mẫn, vất vả nhưng đáng tự hào và tiếp nối gắn bó lâu đời.
  • D. T cho rằng dòng họ là những người thân họ hàng, cùng chung máu mủ huyết thống, yêu thương chăm sóc, giúp đỡ lẫn nhau.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập GDCD 6 Bài 1 Kết nối tri thức để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Luyện tập 1 trang 7 SGK GDCD 6 Kết nối tri thức

Luyện tập 2 trang 7 SGK GDCD 6 Kết nối tri thức

Vận dụng 1 trang 8 SGK GDCD 6 Kết nối tri thức

Vận dụng 2 trang 8 SGK GDCD 6 Kết nối tri thức

Giải bài 1 trang 5 SBT GDCD 6 Kết nối tri thức

Giải bài 2 trang 6 SBT GDCD 6 Kết nối tri thức

Giải bài 3 trang 7 SBT GDCD 6 Kết nối tri thức

Giải bài 4 trang 7 SBT GDCD 6 Kết nối tri thức

Giải bài 5 trang 8 SBT GDCD 6 Kết nối tri thức

Giải bài 6 trang 8 SBT GDCD 6 Kết nối tri thức

Giải bài 7 trang 8 SBT GDCD 6 Kết nối tri thức

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng GDCD HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!