Giải bài tập Địa lí 10 Cánh diều Bài 14: Vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh

Sự phối hợp của các thành phần đã tạo nên quy luật mang tính thống nhất và hoàn chỉnh. Vậy quy luật đó được hiểu như thế nào? Nguyên nhân và biểu hiện của quy luật đó là gì? Con người đã vận dụng quy luật đó như thế nào trong hoạt động sản xuất và đời sống?

Đọc thông tin và quan sát hình 14.1, hãy phân biệt vỏ địa lí với vỏ Trái Đất.

Hình 14.1. Vỏ địa lí của Trái Đất

Đọc thông tin và quan sát hình 14.2, hình 14.3, hãy trình bày khái niệm, biểu hiện và ý nghĩa của quy luật thống nhất và hoàn chỉnh.

Hình 14.2. Sơ đồ mối quan hệ giữa các thành phần tự nhiên trong vỏ địa lí

Hình 14.3. Sơ đồ các hậu quả của việc phá rừng bừa bãi

Hãy cho biết khi khí hậu thay đổi thì các đối tượng tự nhiên khác sẽ thay đổi như thế nào.

Lấy một số ví dụ thực tế ở địa phương em (hoặc nơi khác em biết) biểu hiện tác động của con người (ví dụ: xây thủy điện nhỏ, đào kênh, phá núi lấy vật liệu xây dựng, bón phân hóa học và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật ở ruộng lúa nước,…) đến sự thay đổi của tự nhiên.

Khi các vỏ bộ phận (thạch quyển, khí quyển, thuỷ quyển, sinh quyển) xâm nhập và tác động lẫn nhau được gọi là

A. điều kiện tự nhiên.

B. vỏ Trái Đất.

C. cảnh quan

D. vỏ địa lí.

Giới hạn trên của vỏ địa lí là

A. nơi tiếp giáp lớp ô-dôn.

B. giới hạn trên của lớp ô-dôn.

C. nơi tiếp giáp tầng cao của khí quyển.

D. nơi tiếp giáp tầng đổi lưu.

Giới hạn dưới của vỏ địa lí ở lục địa là

A. lớp mai-ti trên.

B. hết lớp đất.

C. hết lớp vỏ phong hoá.

D. hết các tảng đá.

Một trong những điểm khác biệt của vỏ địa lí so với vỏ Trái Đất là

A. dày và cứng hơn.

B. mỏng hơn và tồn tại độc lập.

C. mỏng và dễ bị phá vỡ bởi các yếu tố tự nhiên.

D. dày hơn và có sự tham gia của các lớp vỏ bộ phận.

Quan sát hình 14.1, hãy lựa chọn một thành phần tự nhiên để phân tích ảnh hưởng và sự tác động lẫn nhau, phụ thuộc vào nhau với các thành phần tự nhiên khác.

Quan sát hình 14.2, hãy trình bày nguyên nhân và hậu quả của hiện tượng này.

Đọc đoạn thông tin sau:

“Trung Á là vàng khô hạn, để giải quyết vấn để nước cho vùng này, người ta đã xây dựng một công trình thuỷ lợi đã dẫn nước từ sông Xưa Đa-ri-a và A-mu Đa-ri-a đến. Từ khi có nước, nông nghiệp phát triển, dân cư đông đúc dần lên nhưng nước hổ A-ran lại cạn dần, diện tích mặt nước thu hẹp, đường ven bờ lùi xa, nước hồ mặn thêm; nhiều loài cá vốn là nguồn sống của ngư dân ở đây cũng gần như tuyệt chủng, giao thông cũng ngừng hoạt động. Đặc biệt, khí hậu ở vùng này đã trở nên khắc nghiệt, nhiệt độ không khí tăng nhanh, mùa hè lên tới 50°C, mưa ít hơn nhiều so với trước, đất bị khô và hóa mặn do các trận bão bụi mang theo muổi, năng suất cây trồng cũng giảm gây thiệt hại rất lớn. Đây được gọi là thảm hoạ sinh thái trên vùng hổ A-ran".

a) Hãy chứng minh mối quan hệ của các thành phần tự nhiên qua đoạn thông tin trên.

b) Bài học rút ra ở đây là gì?

c) Tại sao người ta không phả đập thuỷ lợi để quay về trạng thái ban đầu?