Công nghệ 10 Bài 7: Một số tính chất của đất trồng

1.1.1. Keo đất

a. Khái niệm

Keo đất là những phân tử có kích thước khoảng dưới \(1\mu m\), không hoà tan trong nước mà ở trạng thái huyền phù.

b. Cấu tạo

• Mỗi một hạt keo có một nhân
• Lớp phân tử nằm ngoài nhân phân li thành các ion và tạo ra lớp ion quyết định điện. Phía ngoài lớp ion quyết định điện là lớp ion bù (gồm 2 lớp: lớp ion bất động và lớp ion khuếch tán) mang điện trái dấu với lớp ion quyết định điện.

Hình 1. Sơ đồ cấu tạo của keo đất

Trong đó:

• Nhân: nằm trong cùng của keo đất gồm các chất parafin
• Lớp ion quyết định điện: quyết định điện tích của keo
• Lớp ion bất động: mang điện tráo dấu với lớp ion quyết định điện
• Lớp ion khuếch tán: mang điện trái dấu với lớp ion quyết định điện, và trao đổi ion với dunq dịch đất

1.1.2. Khả năng hấp thụ của đất

Là khả năng đất giữ lại các chất dinh dưỡng, các phần tử nhỏ; hạn chế sự rửa trôi của chúng dưới tác động của nước mưa, nước tưới.

Chỉ tính chua, kiềm, hoặc trung tính của đất:

1. [H⁺] > [OH^-]: phản ứng chua
2. [H⁺] = [OH^-]: phản ứng trung tính
3. [H⁺] < [OH^-]: phản ứng kiềm

1.2.1. Phản ứng chua của đất

Căn cứ vào trạng thái của H⁺ và Al³⁺ trong đất 2 loại độ chua:

a. Độ chua hoạt tính

• Là độ chua do H⁺ trong dung dịch đất gây nên
• Được biểu thị bằng pH (H₂0)

b. Độ chua tiềm tàng

Là độ chua do H⁺ và Al³⁺ trên bề mặt keo đất gây nên.

1.2.2. Phản ứng kiềm của đất

• Do đất chứa muối Na₂CO₃ và CaCO₃,... thủy phân tạo thành NaOH và Ca(OH)₂ làm cho đất hóa kiềm
• Ý nghĩa: Dựa vào phản ứng của đất, người ta trồng cây, bón phân, vôi để cải tạo độ phì nhiêu của đất

• PTHH: Na₂CO₃  + 2H₂O ---> 2NaOH +H₂O + CO₂

1.3.1. Khái niệm

Là khả năng của đất, cung cấp đồng thời và không ngừng nước, chất dinh dưỡng, không chứa chất độc hại, đảm bảo cho cây đạt năng suất cao.

Các yếu tố quyết định định độ phì nhiêu của đất:

• Nước
• Calxi
• Lân

1.3.2. Phân loại

Tuỳ theo nguồn gốc hình thành, độ phì nhiêu của đất được chia thành 2 loại: độ phì nhiêu tự nhiên và độ phì nhiêu nhân tạo.

a. Độ phì nhiêu tự nhiên:

Độ phì nhiêu được hình thành dưới thảm thực vật tự nhiên, không có sự tác động của con người.

b. Độ phì nhiêu nhân tạo

Độ phì nhiêu được hình thành trong hoạt động sản xuất của con người.

Trong sản xuất để sản xuất nông, lâm nghiệp ngoài độ phì nhiêu của đất cần có các điều kiện:

• Giống tốt
• Thời tiết thuận lợi
• Chế độ chăm sóc tốt, hợp lý 

Sau khi học xong Bài 7: Một số tính chất của đất trồng, các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm:

• Khái niệm và cấu tạo keo đất
• Khả năng hấp thụ của đất
• Phản ứng của dung dịch đất: Phản ứng chua và phản ứng kiềm của đất
• Khái niệm và phân loại độ phì nhiêu của đất

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 10 Bài 7 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Thành phần nào gây ra phản ứng kiềm trong đất?

  • A. Na₂CO₃, CaCO₃
  • B. HCl
  • C. H₂SO₄
  • D. Tất cả đều đúng

• Câu 2:

  Keo đất mang điện tích gì?

  • A. Đa số điện tích âm, một số ít mang điện tích dương
  • B. Điện tích dương
  • C. Điện tích âm
  • D. Đa số điện tích dương, một số ít mang điện tích âm

• Câu 3:

  Phản ứng của dung dịch đất do yếu tố nào quyết định?

  • A. Nồng độ H⁺ và OH^-
  • B. Nồng độ bazơ
  • C. Nồng độ Na⁺
  • D. Nồng độ axít

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé! 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 10 Bài 7 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 1 trang 24 SGK Công nghệ 10

Bài tập 2 trang 24 SGK Công nghệ 10

Bài tập 3 trang 24 SGK Công nghệ 10

Bài tập 4 trang 24 SGK Công nghệ 10

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công Nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!