a/Khái niệm và nhân tố sinh trưởng
- Khái niệm: Là một số chất hữu cơ như axitamin, vitamin...  
- Cần cho sự sinh trưởng của vi sinh vật  
-Với hàm lượng ít  
- Nhưng vi sinh vật không tự tổng hợp được từ các chất vô cơ  
b/Áp suất thẩm thấu
-Khái niệm: là sự chênh lệch nồng độ giữa dung dịch trong và ngoài màng sinh chất  
-Khi đưa vi sinh vật vào môi trường ưu trương → Nước rút ra ngoài→ co nguyên sinh→ Vi sinh vật không phân chia được.