Phân tích truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng của O Hen-ri

A. Sơ đồ tóm tắt gợi ý

B. Dàn ý chi tiết

a. Mở bài

• Giới thiệu về đoạn trích Chiếc là cuối cùng và tác giả O Hen-ri
• Dẫn dắt vào vấn đề cần phân tích

b. Thân bài

• Khái quát chung
  • Tóm tắt.
    • Giôn- xi, Xiu và Bơ - men là những hoạ sỹ nghèo, thuê trọ ở một khu phố tồi tàn phía tây công viên Oa-sinh-tơn.
    • Giôn-xi ốm nặng và nằm đợi chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân bên cửa sổ rụng, khi đó cô sẽ chết.
    • Nhưng qua một buổi sáng và 1 đêm mưa gió phũ phàng, chiếc lá cuối cùng vẫn không rụng. Điều đó khiến Giôn-xi thoát khỏi ý nghĩ về cái chết.
    • Một người bạn gái đã cho Giôn-xi biết chiếc lá cuối cùng chính là bức tranh hoạ sĩ già Bơ-men đã bí mật vẽ trong một đêm mưa gió để cứu Giôn-xi, trong khi chính cụ bị chết vì sưng phổi
  • Bố cục: (3 phần)
    • Phần 1: Từ đầu ... kiểu Hà Lan: Giôn-xi đợi cái chết.
    • Phần 2: Tiếp... vịnh Na-plơ: Giôn-xi v­ợt qua cái chết.
    • Phần 3: còn lại: Bí mật của chiếc lá cuối cùng.
• Phân tích
  • Nội dung
    • Khung cảnh mùa đông và tình cảnh tuyệt vọng của Giôn xi
      • Nỗi sự hãi ám ảnh tâm trạng của Xiu và cụ Bơ men trong đêm mưa gió.
      • Niềm tin kỳ quặc của Giôn xi khi phó thác cuộc đời vào chiếc lá thường xuân.
    • Tình huống đảo ngược thứ nhất
      • Tâm trạng đau khổ và hồi hộp của Xiu khi phải mở cửa cho Giôn xi. Sự bất ngờ ngoài dự kiến: chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó, hy vọng trở lại.
      • Tâm trạng chờ đợi héo hắt của Giôn xi: thể hiện sự tuyệt vọng , thiếu niềm tìn vào sự sống. Thời gian là nỗi ám ảnh.
      • Chiếc lá vẫn ở trên tường: Thức tỉnh ý chí sống của Giôn xi , giúp cô tự tin vượt qua bệnh tật. Thiên nhiên thua chiếc lá, bệnh tật thua ý chí con người.
    • Tình huống đảo ngược thứ hai
      • Tâm trạng Xiu: từ hồi hộp lo lắng đến khi hiểu rõ sự thật là sự hoà trộn tình yêu thương và cảm phục trước tấm lòng cao cả của cụ Bơ men.
      • Sự hy sinh từ một hành động lừa dối cao cả. Nghệ thuật có thể thức tỉnh lòng tin cảu con người . Trên hết là tình yêu thương đồng loại.
  • Nghệ thuật:
    • Kể xen tả và biểu cảm
    • Đảo ngược tình huống 2 lần → Kết thúc độc đáo, bất ngờ.
    • Xây dựng tình tiết truyện hấp dẫn, sắp xếp chặt chẽ và khéo léo, gây hứng thú cho người đọc.
• Nhận xét:
  • Ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ
  • Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật của tình yêu thương, vì sự sống của con người.

c. Kết bài

• Đánh giá, nhìn nhận lại vấn đề
• Mở rộng vấn đề bằng liên tưởng và suy nghĩ của bản thân

Bài văn mẫu

​Đề bài: Phân tích truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng

Gợi ý làm bài​

O Hen-ri là nhà văn Mĩ, sinh năm 1862, mất năm 1910. Thuở nhỏ, vì nhà nghèo nên ông không được học hành đến nơi đến chốn. Năm mười lăm tuổi, ông đã phải thôi học, đến phụ việc tại hiệu thuốc của người chú ruột. Thời trai trẻ, ông trải qua nhiều nghề khác nhau để kiếm sống như nhân viên kế toán, thủ quỹ ngân hàng, bốc vác… O’Hen-ri sáng tác rất nhiều và phần lớn tác phẩm của ông phản ánh cuộc sống bất hạnh của tầng lớp dân nghèo. Nhiều truyện ngắn đã để lại ấn tượng khó quên trong lòng người đọc, trong đó có truyện Chiếc lá cuối cùng.

Bối cảnh của truyện là ngôi nhà trọ ba tầng cũ kĩ, tồi tàn với những căn phòng cho thuê giá rẻ trong một khu phố nhỏ ở phía Tây công viên Oa-sinh-tơn. Thời điểm xảy ra sự việc là tháng mười một, khi những cơn gió lạnh mùa đông tràn về. Hai nữ họa sĩ trẻ là Xiu và Giôn-xi thuê chung một căn phòng nhỏ trên tầng thượng sát mái. Cụ Bơ-men là một họa sĩ nghèo sống ở tầng hầm.

---Để tham khảo nội dung đầy đủ của tài liệu, các em vui lòng tải về máy hoặc xem trực tuyến---

Cụ Bơ-men đang khỏe mạnh thì lại chết rất nhanh, chi sau hai ngày bị viêm phổi nặng. Cái chết của cụ khiến cho mọi người hết sức ngạc nhiên. Tình huống của hai nhân vật trẻ và già hoàn toàn trái ngược với nhau. Cô gái tưởng không tránh khỏi cái chết thì lại sống; người họa sĩ già đang khỏe mạnh lại chết bất ngờ. Số phận của họ đều liên quan đến bệnh sưng phổi và chiếc lá cuối cùng. Giôn-xi bị bệnh sưng phổi nặng và sự sống của cô tùy thuộc vào chiếc lá cuối cùng. Cụ Bơ-men vẽ chiếc lá cuối cùng trong đêm mưa tuyết với hi vọng níu kéo Giôn-xi về với cuộc sống, vì thế mà cụ đã bị chết vì bệnh sưng phổi. Nhà văn đã sử dụng rất thành công thủ pháp nghệ thuật vừa tương phản vừa tường đồng để tạo nên sự hấp dẫn của truyện.

Chiếc lá cuối cùng là câu chuyện đời thường giản dị mà xiết bao cảm động. Tình thương yêu giữa người với người đã đem lại giá trị lâu dài cho tác phẩm và vinh quang cho tôn tuổi nhà văn O’Hen-ri. Ngoài ra, tác phẩm còn chứa đựng một quan điểm đúng đắn về mục đích của sáng tạo nghệ thuật: Nghệ thuật đích thực trước hết phải phục vụ con người và cuộc sống.

Mong rằng với tài liệu trên, các em sẽ học truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng của O Hen-ri tốt hơn, các em sẽ nẵm vững hơn những đặc điểm về nghệ thuật cũng như những nét đặc trưng về nghệ thuật. Hi vọng, bài văn mẫu Phân tích truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng trên sẽ là một trong những tài liệu hay của các em. Chúc các em học tốt.

--MOD Ngữ văn HOC247 (tổng hợp và biên soạn)