Máy tính là một trong những công cụ quan trọng trong cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 hiện nay. Thiết bị số đã mang đến những sự ưu việt nào cho việc lưu trữ, xử lí và truyền tin? Qua nội dung bài giảng của Bài 2: Sự ưu việt của máy tính và những thành tựu của tin học SGK Tin học 10 Cánh diều do ban biên tập HOC247 biên soạn sẽ giúp các em tìm hiểu các vấn đề này. Mời các em tham khảo nội dung dưới đây!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Sự ưu việt của máy tính
a) Máy tính tính toán rất nhanh
- Tốc độ tính toán của máy tính là số phép tính thực hiện được trong một giây, gọi tắt là flops (viết tắt của Floating-point Operations Per Second).
- Hiện nay, một máy tính cá nhân thường có tốc độ cỡ trăm tỉ flops. Điện thoại thông minh có sức mạnh tương đương máy tính cá nhân.
- Các siêu máy tính có tốc độ cỡ vài trăm triệu tỉ phép tính trong một giây.
- Năm 2020, siêu máy tính số 1 thế giới Hình 1 có tên là Fugaku của Nhật Bản có tốc độ trên 400 petaflops, tức là trên 400 triệu tỉ phép tính trong một giây.
Hình 1. Siêu máy tính Fugaku của Nhật Bản
(Nguồn: https://danviet.vn)
- Tốc độ tính toán của bộ vi xử lí tăng rất nhanh làm cho mọi thiết bị số hoạt động ưu việt hơn so với con người trong các hoạt động thông tin: thu nhận, lưu trữ, xuất ra và truyền tải thông tin.
b) Thiết bị số có thể lưu trữ lượng dữ liệu khống lồ
- Các thiết bị số có thể lưu trữ lượng dữ liệu khổng lồ mà lại nhỏ gọn, dễ dàng mang theo, rất tiện lợi khi sử dụng.
- Ta có các đơn vị lưu trữ dữ liệu rất lớn với tên gọi và giá trị như trong Bảng 1
Bảng 1. Các đơn vị lưu trữ dữ liệu
| Cách viết | Cách đọc | Giá trị |
|
B (Byte) |
Bai | 1 B = 8 bit |
|
KB (Kilobyte) |
Ki-lô-bai | 1 024 B = 210 B |
|
MB (Megabyte) |
Mê-ga-bai | 1 024 KB = 220 B |
| GB (Gigabyte) | Gri-ga-bai | 1 024 MB = 230 B |
|
TB (Terabyte) |
Tê-ra-bai | 1 024 GB = 240 B |
| PB (Petabyte) | Pê-ta-bai | 1 024 TB = 250 B |
| EB (Exabyte) | Ếch-xa-bai | 1 024 PB = 260 B |
| ZB (Zettabyte) | Zet-ta-bai | 1 024 EB = 270 B |
| YB (Yottabyte) | I-ô-ta-bai | 1 024 ZB = 280 B |
c) Máy tính có khả năng làm việc tự động và chính xác
- Máy tính làm việc theo chương trình, có thể lặp đi lặp lại nhiều lần, có khả năng làm việc tự động và chính xác.
- Tính chính xác: những lĩnh vực mà quy trình xử lí thông tin được tiến hành từng bước, theo quy tắc xác định rõ ràng thì máy tính làm tốt hơn con người.
- Tính tự động:
+ Điện thoại thông minh tự động phát hiện chỗ bạn ngồi đang có sóng Wi-Fi. Máy quay video tự động kích hoạt bằng cảm ứng cho phép giám sát và ghi lại các sự kiện bất thường, ví dụ hoạt động của các động vật hoang dã; sự đột nhập của kẻ trộm.
+ Máy tính có thể tự động bắt đầu công việc theo giờ hẹn trước hoặc theo tín hiệu cảm ứng từ môi trường xung quanh.
1.2. Những thành tựu của tin học
a) Khởi đầu của tin học hiện đại
- Lịch sử tin học hiện đại có thể coi là bắt đầu với sự ra đòi của máy tính điện tử.
- Năm 1936, Alan Turing, một nhà toán học, logic học và mật mã học người Anh đã công bố một nghiên cứu khoa học quan trọng. Đó là nguyên lí máy Turing
- Mọi máy tính điện tử hiện nay đều theo nguyên lí máy Turing.
- Vào cuối những năm 50 thế kỉ XX, người lập trình đã có thể dùng một số kí tự trong ngôn ngữ tự nhiên. Các ngôn ngữ lập trình cũng bắt đầu được phát triển vào thời kì này.
- Vào cuối những năm 60 thế kỉ XX, người dùng máy tính mới bắt đầu có bàn phím, màn hình. Hiện nạy, ngưòi ta có thể lướt web bằng đầu ngón tay, ra lệnh cho máy tìm kiếm bằng lời nói.
⇒ Các thành tựu của tin học làm thay đổi cuộc sống con người.
b) Internet thay đổi xã hội loài người
- Năm 1969, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ lặp dự án mạng ARPANET. Dự án này được coi là tiền thân của Internet ngày nay.
- Việt Nam, ngày 19/11/1997, dịch vụ Internet chính thức được cung cấp cho ngươi dân cả nước. Hiện nay, Việt Nam nằm trong số các quốc gia có tỉ lệ người dân kết nối Internet cao nhất toàn cầu.
- World Wide Web (WWW):
+ Năm 1992, WWW ra đời nhờ các phát minh của Tim Bemers-Lee.
+ Nhờ có web, mạng Internet nhanh chóng trở nên phổ biến rộng lãi vói đông đảo công chúng. WWW trở thành kho thông tin và tri thức khổng lồ.
- Máy tìm kiếm:
+ Máy tìm kiếm phổ biến nhất đầu tiên là Yahoo ra đời vào năm 1994.
+ Năm 1998 máy tìm kiếm Google ra mắt, soán ngôi của các máy tìm kiếm trước đó cho đến ngày nay.
- Mạng xã hội: Mạng xã hội tạo ra bước ngoặt trong trao đổi thông tin.
+ Đầu những năm 90 của thế kỉ XX mạng xã hội phổ biển đầu tiến như Myspace đã ra đời.
+ Facebook xuất hiện năm 2004
+ Sau 2010 có thêm nhiều mạng xã hội nồi tiếng trong những lĩnh vực khác nhau, ví dụ như: Linkedln, Snapcliat, Twitter, Tiktok,...
+ Ngoài ra, Zalo là mạng xã hội ra đời vào năm 2012 và được nhiều ngưòi dùng.
- Internet là một thành tựu vĩ đại làm thay đổi xã hội loài người
c) Một số thành tựu của trí tuệ nhân tạo
- Năm 1950, Alan Turing đã đề xuất trò chơi máy tính bắt chước trí tuệ con người, sau này tin học gọi là Phép thử Turing
- Một hội thao khoa học mùa hè năm 1956 tại Dartmouth ở Mỹ, đã đưa ra thuật ngừ tri tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence - AI) và được coi là sự kiện bắt đầu của lĩnh vực chuyên ngành này.
- ELIZA do Joseph Weizenbaum phát triển vào năm 1965 (hình dưới đây) là một chương trình máy tính cho phep con người “nói chuyện” với máy tính bằng cách gõ bàn phím về bất kì chủ đề nào.
Chương trình máy tính Eliza
- Năm 1997. Deep Blue trở thành chương trình: chơi cờ trên máy tính đầu tiên đánh bại nhà vô địch cờ vua thế giới Garry Kasparov.
- Người máy ASIMO 2000 của Honda đã đến việt Nam vào tháng 4 năm 2004, trên hành trinh đi vòng quanh thế giới.
Người máy ASIMO
- Năm 2011, hệ thống máy tình có tên Watson của IBM đã tham gia trò chơi trên truyền hình Jeopardy! vả thắng hai nhà vô địch là Brad Rutter và Ken Jennings
- Trí tuệ nhân tạo đã thắng con người trong một số trò chơi đấu trí.
- Tháng 6 năm 2021, cô ngưòi mảy Grace (Hình 3) là ngưòi em trẻ nhất của dòng người máy Sophia ra đời ở Hồng Kông. Giữa lúc đại dịch co VID-19 bừng phát, ngưòi máy này làm nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe người bệnh cần cách li.
Hình 3. Người máy Grace
|
|---|
Bài tập minh họa
Bài tập 1: Theo em thành tựu nổi bật nhất của ngành tin học là gì?
Hướng dẫn giải:
- Thành tựu nổi bật:
+ Sự ra đời của máy tính điện tử.
+ Sự xuất hiện của Internet.
+ Một số thành tựu về trí tuệ nhân tạo.
- Thành tựu nổi bật nhất của ngành tin học là máy tính điện tử.
Bài tập 2: 1 đĩa mềm có dung lượng 1,44MB lưu trữ được 400 trang văn bản. Vậy nếu dùng một ổ đĩa cứng có dung lượng 12GB thì lưu giữ được bao nhiêu trang văn bản?
Hướng dẫn giải:
1 GB = 1024 MB
12 GB = 12288 MB
Vậy số trang văn bản mà ổ đĩa cứng có thể lưu trữ được là: 12288 * 400: 1.44 = 3413333.333 ≈ 3413334 trang văn bản.
Luyện tập
Qua bài học các em cần nắm được các về:
- Nêu được sự ưu việt của việc lưu trữ, xử lí và truyền thông tin bằng thiết bị số.
- Chuyền đổi được giữa các đơn vị lưu trữ dữ liệu.
- Giới thiệu được các thành tựu nổi bật ở một số mốc thời gian để minh hoạ sự phát triển của ngành tin học.
3.1. Trắc nghiệm Bài 2 Chủ đề A Tin học 10 Cánh diều
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Tin học 10 Cánh diều Chủ đề A Bài 2 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Khả năng tính toán nhanh
- B. Giá thành ngày càng rẻ
- C. Khả năng và sự hiểu biết của con người
- D. Khả năng lưu trữ lớn
-
- A. Thực hiện nhanh và chính xác
- B. Suy nghĩ sáng tạo
- C. Lưu trữ lớn
- D. Hoạt động bền bỉ
-
- A. 1992
- B. 1995
- C. 1996
- D. 1989
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK Bài 2 Chủ đề A Tin học 10 Cánh diều
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Tin học 10 Cánh diều Chủ đề A Bài 2 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Khởi động trang 10 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Hoạt động 1 trang 10 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Hoạt động 2 trang 12 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Luyện tập trang 14 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Vận dụng trang 14 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Câu hỏi tự kiểm tra trang 14 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Hỏi đáp Bài 2 Chủ đề A Tin học 10 Cánh diều
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Tin học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Tin Học 10 HỌC247
