Nghe và phản hồi về bài giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật - Ngữ văn 11 Tập 2 Chân Trời Sáng Tạo

1.1.1.Người nghe

- Chia sẻ những điể.m bạn thấy hợp lí và hấp dẫn trong bài thuyết trình.

- Nêu những điểm còn gây băn khoăn ở bài thuyết trình; góp ý, bổ sung một số nội dung giúp bài nói hoàn thiện hơn. Có thể dựa vào những tri thức ngữ văn trong bài để trao đổi về nội dung và các thao tác phân tích của người nói.

- Đưa ra góc nhìn khác hay cách cảm thụ khác của mình đối với bài thơ.

- Có thể đặt một số câu hỏi để người nói chia sẻ thêm những cảm xúc về bài thơ.

1.1.2. Người nói

- Trả lời những thắc mắc từ phía người nghe.

- Thể hiện thái độ tiếp thu chân thành đối với những góp ý xác đáng, nghiêm túc.

- Tự đánh giá phần trình bày của mình và chia sẻ thêm về cách trình bày đã lựa chọn.

- Phản hồi và trao đổi với các ý kiến khác với tinh thần tôn trọng và cầu thị.

1.2.1. Trước khi nghe

Trước khi nghe một bài giới thiệu tác phẩm văn học/ nghệ thuật, bạn nên:

- Tìm hiểu về tác phẩm sẽ được giới thiệu (nội dung, những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ; đường nét, màu sắc, hình khối, chất liệu của bức tranh/ pho tượng).

- Tìm hiểu các bài viết bàn về tác phẩm được giới thiệu trên các báo, tạp chí, trang web...

1.2.2. Lắng nghe và ghi chép

Để nắm bắt nội dung chính của bài giới thiệu và quan điểm của người giới thiệu đối với tác phẩm nghệ thuật, bạn nên:

- Chú ý các kiểu câu mà người giới thiệu sử dụng như: 

+ Nội dung thứ nhất là...

+ Nội dung thứ hai là...

+ Điểm đặc sắc của tác phẩm này là...

- Quan sát các phương tiện phi ngôn ngữ mà họ sử dụng: biểu cảm của gương mặt, bức tranh, pho tượng, bìa sách...

- Dùng các từ khoá, cụm từ, sơ đồ... để ghi chép thông tin chính của bài giới thiệu. 

- Ghi những câu hỏi mà bạn muốn trao đổi hoặc tranh luận với người giới thiệu.

1.2.3. Trao đổi, nhận xét, đánh giá

- Dùng kĩ thuật PMI mà bạn đã học ở Bài 1. Thông điệp từ thiên nhiên (Ngữ văn 11, tập một), để trao đổi với người giới thiệu tác phẩm nghệ thuật.

- Tôn trọng quan điểm của người giới thiệu bởi vì một tác phẩm nghệ thuật thường gọi lên nhiều cách hiểu khác nhau, thể hiện quan điểm thẩm mĩ của mỗi người khác nhau.

Xem chi tiết nội dung bài giảng phần Nói và nghe ở Bài 1:

• Giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc một tác phẩm nghệ thuật

Ghi chép những nộ dung chinh sau khi ngeh bài giới thiệu và làm rõ giá trị của một tác phẩm văn học hoặc một tác phẩm nghệ thuật mà bạn yêu thích.

Lời giải chi tiết

PHIẾU GIỚI THIỆU VỀ MỘT TÁC PHẨM VĂN HỌC HOẶC TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT

Tên tác phẩm văn học/nghệ thuật: Ai đã đặt tên cho dòng sông?

Thể loại: Bút kí.

Tên tác giả: Hoàng Phủ Ngọc Tường.

1. Lí do chọn giới thiệu tác phẩm văn học/ nghệ thuật: 

Ai đã đặt tên cho dòng sông? (Hoàng Phủ Ngọc Tường) không đơn thuần chỉ là tác phẩm miêu tả về vẻ đẹp thiên nhiên nước nhà mà đó còn là tác phẩm thể hiện tình yêu, niềm tự hào tha thiết, sâu lắng mà Hoàng Phủ Ngọc Tường dành cho dòng sông quê hương, cho xứ Huế thân yêu và cũng là cho đất nước.

2. Nội dung giới thiệu tác phẩm văn học/ nghệ thuật:

- Giới thiệu tóm tắt về nội dung và nghệ thuật:

+ Nội dung: Ai đã đặt tên cho dòng sông là một tùy bút súc tích và đầy chất thơ về sông Hương. Xuyên suốt toàn tác phẩm là hình ảnh con sông Hương xứ Huế vừa mang vẻ đẹp thơ mộng, êm ả, nhẹ nhàng; vừa mang vẻ đẹp hoang dã, bao la,mênh mông, hùng vĩ. Vẻ đẹp con sông Hương là vẻ đẹp làm xao động lòng người. Bên cạnh hình ảnh thiên nhiên quê hương ấy là tấm lòng thủy chung, son sắt, tự hào về vẻ đẹp thiên nhiên quê cha đất tổ, vẻ đẹp non nước quê hương của người con xứ Huế - Hoàng Phủ Ngọc Tường.

+ Nghệ thuật: Ngôn ngữ phong phú, giàu hình ảnh, bộc lộ cảm xúc, sử dụng nhiều biện pháp như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa. Có sự kết hợp hài hòa giữa cảm xúc và trí tuệ, chủ quan và khách quan. Chủ quan là sự trải nghiệm của bản thân. Khách quan là đối tượng miêu tả - dòng sông Hương.Ngôn ngữ giàu hình tượng; văn phong mê đắm tài hoa; chất trí tuệ và chất trữ tình hài hòa thống nhất; am hiểu nhiều lĩnh vực như địa lí, lịch sử, âm nhạc, thơ ca; cảm xúc dạt dào, tha thiết; cái tôi trữ tình hấp dẫn, lôi cuốn.

- Giới thiệu về chủ đề, thông điệp của tác phẩm:

- Chủ đề chính của tác phẩm: kể về một dòng sông thơ mộng mà thiên nhiên dành tặng riêng cho xứ huế mộng mơ. Dòng sông Hương hiện lên lúc hoang dại như một cô gái Digan, lúc lại rất trữ tình và thơ mộng. 

- Thông điệp của tác phẩm: Yêu thương, tự hào về vẻ đẹp thiên nhiên quê hương, xứ sở - Bài học về việc trân trọng, nâng niu, bảo vệ thiên nhiên môi trường.

3. Trình bày một số ý kiến nhận xét, đánh giá/ điều thích hoặc không thích về tác phẩm/ tình cảm, cảm xúc khi đọc/xem/nghe tác phẩm: 

Bài bút kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường kể về một dòng sông thơ mộng mà thiên nhiên dành tặng riêng cho xứ huế mộng mơ. Dòng sông Hương hiện lên lúc hoang dại như một cô gái Digan, lúc lại rất trữ tình và thơ mộng. Đó cũng chính là tính cách như một cô gái ngang bướng, mạnh mẽ nhưng không kém phần mềm mại và thơ mộng. Con sông ấy không hề lặp mình trong những cảm hứng của người nghệ sĩ cho dù từ hiện đại hay ngược dòng thời gian về phong kiến xa xưa. Sự minh chứng về những vẻ đẹp của cảnh quan và sự gắn bó của sông Hương với tiến trình lịch sử, văn hóa của dân tộc mà nó xứng đáng là “dòng sông huyền nhiệm, nơi sinh ra vẻ đẹp tâm hồn của đất nước”.

Học xong bài Nghe và phản hồi về bài giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật, các em cần:

- Nắm bắt được nội dung thuyết trình và quan điểm của người nói.

- Nêu được nhận xét, đánh giá về nội dung và cách thức thuyết trình.

- Biết đặt câu hỏi về những điểm cần làm rõ.

Bài học Nghe và phản hồi về bài giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật sẽ giúp các em nắm bắt được nội dung thuyết trình và quan điểm của người nói và nêu được nhận xét, đánh giá về nội dung và cách thức thuyết trình; đồng thời biết đặt câu hỏi về những điểm cần làm rõ. Để nắm được nội dung của bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn:

• Soạn bài đầy đủ Nghe và phản hồi về bài giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật
• Soạn bài tóm tắt Nghe và phản hồi về bài giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật