Đặc điểm phân hoá đa dạng của địa hình có sự ảnh hưởng đến sự hình thành các điều kiện tự nhiên cũng như quá trình khai thác kinh tế ở nước ta. Cùng HOC247 tìm hiểu các ảnh hưởng của địa hình đến tự nhiên và các hoạt động kinh tế của nước ta qua nội dung của Bài 3: Ảnh hưởng của địa hình đối với sự phân hoá tự nhiên và khai thác kinh tế trong chương trình SGK Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo. Mời các em cùng tham khảo!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Ảnh hưởng của địa hình đối với sự phân hoá lãnh thổ tự nhiên
a. Đối với khí hậu và sinh vật
- Địa hình nước ta chủ yếu là đồi núi thấp.
- Ở những khu vực địa hình cao, khí hậu và sinh vật có sự phân hoá rõ nét.
- Có thể phân chia thành 3 vòng đai tự nhiên theo độ cao như sau:
+ Đại nhiệt đới gió mùa: ở độ cao dưới 600 – 700 m (miền Bắc) hoặc dưới 900 – 1000 m (miền Nam).
+ Đại cận nhiệt đới gió mùa trên núi: lên đến độ cao 2.600 m.
+ Đại ôn đới gió mùa trên núi: ở độ cao trên 2 600 m (chỉ có ở miền Bắc).
- Ở một số dãy núi, thiên nhiên có sự phân hoá giữa hai bên sườn, điển hình là dãy Trường Sơn Bắc và Trường Sơn Nam.
b. Đối với sông ngòi và đất
- Đối với sông ngòi:
+ Hướng nghiêng của địa hình ảnh hưởng đến hướng chảy của sông ngòi.
+ Độ dốc ảnh hưởng đến tốc độ dòng chảy.
- Đối với đất:
+ Địa hình ảnh hưởng đến sự hình thành các vành đai đất theo độ cao.
+ Ở nước ta, khu vực đồi núi chủ yếu là đất feralit, khu vực đồng bằng là đất phù sa.
+ Càng lên cao, độ dày tầng đất càng giảm dần.
1.2. Ảnh hưởng của địa hình đối với khai thác kinh tế
Hình 1. Ảnh hưởng của địa hình đối với khai thác kinh tế
a. Đối với địa hình đồi núi
- Địa hình đồi núi thấp, bán bình nguyên và cao nguyên thuận lợi cho phát triển kinh tế nông nghiệp và lâm nghiệp.
- Một số vùng núi có nhiều tiềm năng phát triển thuỷ điện, công nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản, phát triển du lịch với các phong cảnh đẹp và khí hậu ôn hoà như Tam Đảo, Đà Lạt,..
- Tuy nhiên, địa hình núi bị chia cắt mạnh cũng gây hạn chế trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển giao thông vận tải và hay xảy ra thiên tai (lũ quét, sạt lở đất,..). Vì vậy, trong quá trình khai thác cần chú ý vấn đề bảo vệ môi trường.
Hình 2. Đỉnh Langbiang Đà Lạt
b. Đối với địa hình đồng bằng
- Thuận lợi cho cư trú và hình thành các trung tâm kinh tế.
- Tuy nhiên, ở đồng bằng thường xảy ra bão, lụt, hạn hán,.. ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất và đời sống.
c. Đối với địa hình bờ biển
- Nước ta đa dạng với nhiều bãi cát dài thuận lợi cho phát triển du lịch biển (bãi biển Lăng Cô, Mỹ Khê, Nha Trang,..)
- Các vũng, vịnh ở khu vực Nam Trung Bộ thuận lợi cho việc nuôi trồng hải sản.
- Tuy nhiên, một số đoạn bờ biển của nước ta đang gặp phải tình trạng mài mòn, sạt lở... gây bất lợi cho các hoạt động kinh tế.
Bài tập minh họa
Bài 1: Nêu ví dụ về ảnh hưởng của địa hình nước ta đối với khí hậu và sinh vật?
Hướng dẫn giải
- Ở một số dãy núi, thiên nhiên có sự phân hoá giữa hai bên sườn, điển hình là dãy Trường Sơn Bắc và Trường Sơn Nam:
+ Ở sườn đón gió: mưa nhiều, sinh vật phát triển;
+ Ở sườn khuất gió: mưa ít, sinh vật nghèo nàn hơn.
Bài 2: Cho ví dụ 1 về ảnh hưởng của địa hình đồi núi đến phát triển kinh tế?
Hướng dẫn giải
Quần thể du lịch nghỉ dưỡng Bà Nà (Đà Nẵng) nằm trên núi Chúa thuộc dãy Trường Sơn, ở độ cao 1500 m so với mực nước biển, nên khí hậu mát mẻ quanh năm, thích hợp cho hoạt động du lịch nghỉ dưỡng.
Luyện tập Bài 3 Lịch sử và Địa lí 8 CTST
Học xong bài này các em cần biết: Tìm được ví dụ chứng minh ảnh hưởng của sự phân hoá địa hình đối với sự phân hoả lãnh thổ tự nhiên và khai thác kinh tế.
3.1. Trắc nghiệm Bài 3 Lịch sử và Địa lí 8 CTST
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo Chương 1 Bài 3 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. đồi núi cao.
- B. đồi núi thấp.
- C. đồng bằng.
- D. cao nguyên.
-
- A. Phù sa.
- B. Feralit.
- C. Mùn thô.
- D. Cát biển.
-
- A. Ngân Sơn.
- B. Pu Đen Đinh.
- C. Đông Triều.
- D. Hoàng Liên Sơn.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK Bài 3 Lịch sử và Địa lí 8 CTST
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo Chương 1 Bài 3 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Đang cập nhật câu hỏi và gợi ý làm bài.
Hỏi đáp Bài 3 Lịch sử và Địa lí 8 CTST
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!