Khoa học tự nhiên 8 KNTT Bài 38: Hệ nội tiết ở người

Tuyến yên

- Tuyến yên gồm nhiều loại hormone có tác dụng kích thích hoạt động của các tuyến nội tiết khác trong cơ thể, đồng thời ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của cơ và xương, sự trao đổi nước ở thận, sự co thắt cơ trơn ở tử cung, tiết sữa ở tuyến vú.

-Tuyến giáp tiết ra hormone thyroxine (TH) có vai trò quan trọng đối với quá trình trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong tế bào, cũng như hormone calcitonin tham gia điều hoà calcium và phosphorus trong máu.

Tuyến tụy

-Tuyến tuy vừa tiết dịch tiêu hoá vào tá tràng (chức năng ngoại tiết), vừa tiết các hormone (chức năng nội tiết), tiết hai loại hormone là insulin và glucagon.

+ Hormone insulin giúp chuyển hoá glucose trong máu thành glycogen dự trữ ở gan, dẫn đến giảm đường huyết khi đường huyết tăng, còn hormone glucagon có tác dụng ngược lại.

Tuyến trên thận

-Tuyến trên thận tiết ra adrenaline và noradrenaline giúp làm tăng nhịp tim, co mạch, tăng nhịp hô hấp, dẫn phế quản và góp phần làm tăng đường huyết khi đường huyết giảm.

+ Ngoài ra, tuyến trên thận còn tiết các loại hormone khác có vai trò điều hoà nồng độ glucose, muối sodium và potassium trong máu; điều hoà sinh dục nam, gây những biến đổi đặc tính sinh dục ở nam.

Tuyến sinh dục

-Tuyến sinh dục là tinh hoàn (ở nam) và buồng trứng (ở nữ).

+ Tinh hoàn tiết ra hormone testosterone kích thích sự sinh tinh trùng ở nam; buồng trứng tiết ra hormone estrogen kích thích sự phát triển và rụng trứng ở nữ.

+ Cả hai hormone này đều gây ra những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của cả nam và nữ.

Bệnh đái tháo đường

- Đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hoá glucose trong máu do thiếu hormone insulin hoặc insulin không tác dụng điều hoà đủ lượng đường trong máu.

- Triệu chứng của bệnh bao gồm ăn nhiều, uống nhiều, đi tiểu nhiều, sụt cân,... Bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như mù loà, tổn thương dây thần kinh, hoại tử đáy chân.

Bệnh bướu cổ do thiếu iodine

- Bướu cổ là tình trạng phi đại tuyến giáp do cơ thể thiếu iodine dẫn đến hormone thyroxine (TH) không được tiết ra.

- Người mắc bệnh có triệu chứng chậm lớn, trí tuệ phát triển chậm, giảm sút trí nhớ và hoạt động thần kinh suy giảm.

Bài 1. Bệnh tiểu đường có liên quan đến sự thiếu hụt hoặc rối loạn hoạt tính của hoocmôn nào dưới đây?

A. GH      

B. Glucagôn

C. Insulin      

D. Ađrênalin

Hướng dẫn giải

Bệnh tiểu đường có liên quan đến sự thiếu hụt hoặc rối loạn hoạt tính của insulin.

Bài 2. Dấu hiệu nào dưới đây xuất hiện ở độ tuổi dậy thì của cả nam và nữ?

A. Tất cả các phương án còn lại

B. Xuất hiện mụn trứng cá

C. Mọc lông nách

D. Lớn nhanh

Hướng dẫn giải

Các dấu hiệu xuất hiện ở độ tuổi dậy thì của cả nam và nữ: Xuất hiện mụn trứng cá; Mọc lông nách; Lớn nhanh,…

Học xong bài học này, em có thể:

- Kể được tên và nêu được chức năng của các tuyến nội tiết.

- Nêu được một số bệnh liên quan đến hệ nội tiết (tiểu đường, bướu cổ do thiếu iodine, ...) và cách phòng chống các bệnh đó.

- Vận dụng được hiểu biết về các tuyến nội tiết để bảo vệ sức khoẻ bản thân và người thân trong gia đình.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm KHTN 8 Kết nối tri thức Bài 38 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Tuyến nào dưới đây vừa có chức năng ngoại tiết, vừa có chức năng nội tiết?

  • A. Tuyến cận giáp
  • B. Tuyến yên
  • C. Tuyến trên thận
  • D. Tuyến sinh dục

• Câu 2:

  Hormon insulin do tuyến tuỵ tiết ra có tác dụng sinh lí như thế nào?

  • A. Chuyển glicôgen thành tinh bột dự trữ trong gan và cơ
  • B. Chuyển glucôzơ thành tinh bột dự trữ trong gan và cơ
  • C. Chuyển glicôgen thành glucôzơ dự trữ trong gan và cơ
  • D. Chuyển glucôzơ thành glicôgen dự trữ trong gan và cơ

• Câu 3:

  Trong cơ thể người, tuyến nội tiết nào đóng vai trò chỉ đạo hoạt động của hầu hết các tuyến nội tiết khác?

  • A. Tuyến sinh dục
  • B. Tuyến yên
  • C. Tuyến giáp
  • D. Tuyến tuỵ

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập KHTN 8 Kết nối tri thức Bài 38 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Mở đầu trang 158 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Giải Câu hỏi trang 158 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Hoạt động 1 trang 159 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Hoạt động 2 trang 159 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Hoạt động 3 trang 159 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Em có thể trang 159 SGK Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức – KNTT

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!