Nội dung bài học bên dưới đây giúp ta ôn lại những kiến thức cơ bản về một số lượng thực, thực phẩm thiết yếu trong cuộc sống. Ôn tập và vận dụng kiến thức để giải một số bài tập liên quan.
Để chuẩn bị tốt cho phần này, mời các em cùng nhau tìm hiểu nội dung của Bài 14: Một số lượng thực, thực phẩm
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Một số lương thực phổ biến
Tìm hiểu một số loại lương thực
Hình 14.1. Một số loại lương thực chủ yếu ở Việt Nam
→ Lương thực là thức ăn chứa hàm lượng lớn tinh bột, nguồn cung cấp chính về năng lượng và chất bột carbohydrate trong khẩu phần thức ăn.
Tìm hiểu một số tính chất và ứng dụng của lương thực
Bảng 14.1. Một số tính chất và ứng dụng của lương thực - Lương thực
Dựa vào các tính chất và ứng dụng khác nhau của mỗi loại lương thực mà người ta chế biến thành nhiều sản phẩm ẩm thực có giá trị dinh dưỡng.
1.2. Một số thực phẩm phổ biến
Tìm hiểu một số loại thực phẩm
Thực phẩm tự nhiên có nguồn gốc từ thực vật (lương thực, rau xanh, trái cây); động vật (thịt, cá); các sản phẩm chế biến từ phương pháp lên men (rượu, bia, nước giải khát); ...
Hình 14.2. Một số loại thực phẩm
Thực phẩm (thức ăn) là sản phẩm chứa: chất bột (carbohydrate), chất béo (lipid), chất đạm (protein), ... mà con người có thể ăn hay uống được nhằm cung cấp các chất dinh dưỡng cho cơ thể.
Thực phẩm có thể bị biến đổi tính chất (màu sắc, mùi vị, giá trị dinh dưỡng, ...) khi để lâu ngoài không khí, khi trộn lẫn các loại thực phẩm với nhau hoặc bảo quản thực phẩm không đúng cách.
Dấu hiệu nào cho biết một người bị ngộ độc thực phẩm:
Sau khi ăn hay uống thực phẩm bị nhiễm độc (sau vài phút, vài giờ, thậm chí có thể sau một ngày), người bệnh đột ngột có những triệu chứng: đau bụng, buồn nôn, nôn, đi ngoài nhiều lần (phần nước), mất nước, có thể không sốt hoặc sốt cao trên 38°C.
Đối với bệnh nhân ngộ độc nhẹ, sau khi nôn và đi ngoài thải hết chất độc, sẽ bình phục.
Với trường hợp có hiện tượng tím tái, khó thở, ... cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để rửa ruột và có những điều trị cần thiết.
Bài tập minh họa
Bài 1: Ta đã biết, 100g ngó và 100g gạo đều sinh ra năng lượng là 1 528 kJ. Vậy tại sao ta không ăn ngô thay gạo?
Hướng dẫn giải
- Vì gạo dễ tiêu hóa hơn ngô, ngoài ra, gạo còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho cơ thể nhiều hơn so với ngô.
Bài 2: Trong khẩu phần ăn của Dũng (13 tuổi) gồm có: 350 g carbohydrate, 100 g lipid, 200 g protein và nhiều loại vitamin, muối khoáng khác. Em hãy cho biết khẩu phần của Dũng đã hợp lí chưa và giải thích rõ vì sao. Biết:
- Hiệu suất hấp thụ của cơ thể đối với carbohydrate là 90%, đối với lipid là 80%, đối với protein là 60%,
- Nhu cầu dinh dưỡng của nam tuổi từ 13 - 15 là khoảng 2500 - 2600 kcal/ ngày.
- 1g carbonhydrate tạo ra 4,3 kcal; 1 gam lipid tạo ra 9,3 kcal; 1 gam protein tạo ra 4,1 kcal.
Hướng dẫn giải
- Khối lượng carbohydrate hấp thụ: 350 x 90% = 315g.
- Năng lượng sinh ra từ 315 g cabohydrate: 315.423 = 1 354,5 kcal.
- Khối lượng lipid hấp thụ: 100. 80% = 80g
- Năng lượng sinh ra từ 80g lipid: 80. 9,3 = 744 kcal
- Khối lượng protein hấp thụ: 200 . 60% = 120 g.
- Năng lượng sinh lạ từ 120 g protein: 120 . 4,1 = 492 kcal
- Tổng năng lượng hấp thụ trong ngày: 1 354,5 + 744 + 492 = 2 590,5 kcal
Như vậy, khẩu phần ăn của bạn Dũng là hợp Ií vì đủ năng lượng và đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể,
Bài 3: Khẩu phần ăn có ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe và sự phát triển của cơ thể con người. Hãy cho biết:
a) Khẩu phần ăn đầy đủ phải bao gồm những chất dinh dưỡng nào.
b) Để xây dựng khẩu phần ăn hợp lí, ta cần dựa vào những căn cứ nào.
Hướng dẫn giải
a) Khẩu phần ăn đầy đủ phải có đủ các chất dinh dưỡng: protein, lipid,Carbohydrate, vitamin và chất khoáng.
b) Khẩu phần ăn hợp lí là khẩu phần ăn:
- Đảm bảo đủ lượng thức ăn phù hợp với từng đối tượng.
- Đảm bảo đủ các thành phần dinh dưỡng hữu cơ, vitamin, muối khoáng.
- Đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho nhu cầu của cơ thể.
Bài 4: Việt Nam là quốc gia sản xuất và xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới.
a) Gạo là lương thực hay thực phẩm?
b) Kể tên hai khu vực sản xuất lúa gạo chính ở Việt Nam.
c) Tại sao phải thu hoạch lúa đúng thời vụ?
Hướng dẫn giải
a) Gạo là lương thực, cung cấp lượng lớn tinh bột cho con người.
b) Khu vực sản xuất lúa gạo lớn nhất Việt Nam là Đồng bằng sông Cửu Long và Đồng bằng sông Hồng.
c) Cần phải thu hoạch lúa đúng thời vụ để:
- Đảm bảo hạt gạo có chất lượng tốt nhất,
- Tránh bị hao phí khi thu hoạch vì nếu thu hoạch vào lúc lúa chín quá thì hạt lá rơi rụng ra đất rất nhiều,
- Chuẩn bị đất, kịp thời làm vụ khác.
Luyện tập
Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:
- Trình bày được tính chất và ứng dụng của một số lương thực - thực phẩm thường sử dụng trong đời sống hằng ngày.
- Đề xuất được phương án tìm hiểu về một số tính chất của một số lương thực - thực phẩm.
- Thu thập dữ liệu, phân tích, thảo luận, so sánh để rút ra được kết luận về tính chất của một số lượng thực - thực phẩm.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo Chủ đề 4 Bài 14 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Lúa gạo.
- B. Ngô.
- C. Mía.
- D. lúa mì.
-
- A. Gạo.
- B. Rau xanh.
- C. Thịt.
- D. Gạo và rau xanh.
-
- A. Carbohydrate (chất đường, bột).
- B. Protein (chất đạm).
- C. Lipid (chất béo).
- D. Vitamin.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo Chủ đề 4 Bài 14 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải bài 1 trang 70 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2 trang 70 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 3 trang 70 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 14.1 trang 45 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 14.2 trang 45 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 14.3 trang 45 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 14.4 trang 45 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 14.5 trang 45 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 14.6 trang 45 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 14.7 trang 45 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 14.8 trang 46 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Hỏi đáp Bài 14 Khoa học tự nhiên 6
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
