Tại sao Đảng ta chuyển hướng chỉ đạo chiến lược và sách lược trong thời gian 1936-1939? Kết quả, ý nghĩa?

Hoàn cảnh lịch sử.

Tình hình thế giới.

Chủ nghĩa phát xít ra đời và nắm quyền ở Đức, Ý, Nhật đe dọa hòa bình và an ninh thế giới.

- Đại hội 7 QTCS (7/1935) họp ở Mátxcova, xác định kẻ thù nguy hiểm trước mắt là chủ nghĩa phát xít; đề ra chủ trương thành lập Mặt trận dân chủ nhân dân ở các nước nhằm chống chủ nghĩa phát xít và nguy cơ chiến tranh.

Năm 1936, Mặt trận nhân dân Pháp thắng cử và lên cầm quyền ở Pháp.

Chính phủ Mặt trận nhân dân Pháp ban hành một số chính sách tự do dân chủ áp dụng phần nào cho các thuộc địa (thả tù chính trị, nới rộng quyền tự do dân chủ …).

b. Tình hình trong nước.

Những hậu quả nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933 cộng với những thủ đoạn vơ vét, bóc lột nặng nề của đế quốc Pháp đã đè nặng lên đời sống của nhân dân lao động, cả đến những nhà tư sản, địa chủ hạng vừa, hạng nhỏ.

Trong khi đó, đế quốc phong kiến và tay sai vẫn thi hành một chính sách khủng bố cực kỳ tàn bạo, kết hợp với việc thi hành chính sách lừa bịp, mị dân…

Mặc dù vậy, các tổ chức của Đảng và quần chúng vẫn tìm mọi cách hoạt động trở lại.

Đảng đã sử dụng một số hình thức đấu tranh công khai hợp pháp để tiếp tục hoạt động gây ảnh hưởng trong nhân dân :

-Năm 1935 : thắng lợi trong việc tranh cử vào Hội đồng thành phố Sài Gòn.

-Xuất bản các tờ báp tiếng Pháp “ Tranh đấu”, “Lao động”.

-Cuộc tranh luận “Nghệ thuật vị nghệ thuật hay nghệ thuật vị nhân sinh” trên diễn đào báo chí.

-Đến tháng 3/1935, Đại hội lần thứ nhất của Đảng họp ở Ma Cao (Trung Quốc) chuẩn bị cho một phong trào mới.

Sự chuyển hướng chỉ đạo chiến lược và sách lược của Đảng.

Tháng 7/1936, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp Thượng Hải (TQ) và xác định:

Tạm gác khẩu hiệu “đánh đổ đế quốc Pháp”, “Đông Dương hoàn toàn độc lập”, “tịch thu ruộng đất của địa chủ chia cho dân cày”.

Mục tiêu trực tiếp, trước mắt của cách mạng Đông Dương là đấu tranh chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít và chiến tranh, đòi tự do, cơm áo và hòa bình.

Kẻ thù chủ yếu trước mắt là bọn phản động Pháp ở thuộc địa và bè lũ tay sai của chúng.

Thành lập Mặt trận nhân dân phản đế Đông Dương (3/1938 đổi thành Mặt trận dân chủ Đông Dương) nhằm tập hợp các giai cấp, tầng lớp, đảng phái và cá nhân … thực hiện nhiệm vụ trên.

Các tổ chức quần chúng của Mặt trận đều thay đổi cho phù hợp : Công hội, Nông hội, Đoàn Thanh Niên Cộng sản được thay bằng Hội Cứu tế, Hội Ái hữu, Đoàn Thanh niên dân chủ.

Phương pháp đấu tranh là kết hợp các hình thức công khai và bí mật, hợp pháp và bất hợp pháp.

Phong trào đấu tranh.

-Quốc hội Pháp cử phái đoàn sang điều tra tình hình ở Đông Dương.

-Đảng kêu gọi thành lập các Ủy ban hành động ở khắp nơi để tập hợp lực lượng quần chúng nhân dân và chuẩn bị cho Đông Dương Đại hội.

-Khắp Bắc, Trung, Nam, các Ủy ban  hành động đã được thành lập.

-Đến tháng 9/1936, ở Nam Kì có 600 Ủy ban hành động.

-15/9/1936, chính quyền thực dân ra lệnh giải tán các Ủy ban hành động.

-Phong trào Đông Dương Đại hội sớm bị đàn áp nhưng hàng triệu quần chúng đã được giác ngộ về quyền lợi giai cấp mình, được tập hợp, tổ chức và rèn luyện ý thức đoàn kết, tinh thần đấu tranh được nâng cao.

-Phong trào đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ ngày càng phát triển mạnh.

-Từ tháng 1 đến tháng 11/1938 có 135 cuộc bãi công của công nhân, 125 cuộc đấu tranh của nông dân.

-Đặc biệt, ngày 1/5/1938, trên 25000 người mít tinh ở Hà Nội với những khẩu hiệu lớn: “Đi tới Mặt trận dân chủ Đông Dương !”, “Ủng hộ Mặt trận bình dân Pháp!”, “Chống nạn thất nghiệp !”, “Thi hành triệt để luật xã hội !”…

-Thực dân Pháp rất căm tức những cuộc mít tinh lớn có sự chỉ đạo chặt chẻ của Đảng nhưng chúng bất lực.

-Mặt trận dân chủ Đông Dương đã giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Viện dân biểu Trung Kì năm 1939, được nhiều phiếu trong cuộc bầu cử Hội đồng thành phố Hà Nội cuối năm 1938.

-Đảng đã chỉ đạo các cuộc đấu tranh trên thị trường, vạch trần chính sách phản động của kẻ địch, bênh vực quyền lợi của nhân dân.

Kết quả.

-Phong trào dân chủ 1936 – 1939 thu được nhiều thắng lợi trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa và tư tưởng (Pháp phải ban hành luật lao động, ngày làm việc 8h, tuần 6 ngày, 5 ngày nghỉ phép/năm).

-Thực dân Pháp đã phải nhượng bộ, cải thiện phần nào quyền dân sinh, dân chủ.

-Thắng lợi lớn nhất là qua phong trào đấu tranh, quần chúng được tổ chức và giác ngộ, cán bộ của Đảng được tôi luyện, tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong công tác xây dựng mặt trận thống nhất dân tộc.

Ý nghĩa – tác dụng.

-Cuộc vận động dân chủ 1936 – 1939 thực sự là một phong trào dân tộc dân chủ rộng lớn.

-Qua phong trào, uy tín và ảnh hưởng của Đảng được mở rộng và ăn sâu trong nhân dân.

-Chủ nghĩa Marx Lenin, đường lối chính sách của Đảng và của Quốc tế Cộng sản được phổ biến rộng rãi.

-Sách báo hợp pháp của Đảng và của Mặt trận dân chủ Đông Dương đã có tác dụng rộng lớn trong việc động viên, giáo dục, tổ chức và lãnh đạo quần chúng đấu tranh, đồng thời đập tan những luận điệu tuyên truyền xuyên tạc và những hoạt động phá hoại của bọn Trotskyist và bè lũ phản động khác, làm cho chúng càng bị cô lập.

-Việc Đảng lợi dụng được những khả năng hợp pháp để hoạt động, kể cả hoạt động ở các Viện dân biểu và Hội đồng quản hạt là một thắng lợi lớn của những người cộng sản ở một nước thuộc địa.

-Qua phong trào đòi hỏi dự do dân chủ, cải thiện đời sống nhân dân, Đảng đã động viên giáo dục và xây dựng được một “đội quân chính trị quần chúng” đông hàng triệu người ở cả thành thị và nông thôn.

-Đồng thời Đảng đã bồi dưỡng được một đội ngũ cán bộ đông đảo.

Kết luận: phong trào cách mạng 1936 – 1939 là cuộc diễn tập lần thứ 2, chuẩn bị tiến tới Cách mạng tháng Tám 1945.