Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968 ở miền Nam đã diễn ra trong hoàn cảnh nào? Diễn biến, kết quả, ý nghĩa?

1. Hoàn cảnh lịch sử:

– Về phía địch: Thất bại qua 2 cuộc phản công chiến lược mùa khô 1965 – 1966; 1966-1967 đã đặt chúng trước những khó khăn. Mặc dù đã tung ra 1 lực lượng quân sự lớn với vũ khí trang bị hiện đại, song mục tiêu của cuộc chiến tranh đều không đạt được. Từ gọng kìm “tiêu diệt” “bình định” chúng đang phải chuyển sang “giữ” và quét. Binh lính mĩ thương vong ngày càng nhiều, tinh thần và ý chí xâm lược ngày càng giảm sút. Trong khi đó tình hình chính trị xã hội mĩ đang gặp nhiều khó khăn, nhân dân la ó phản đối cuộc chiến tranh bẩn thỉu ở Việt Nam. Năm 1968 là năm nước mĩ bước vào cuộc bầu cử tổng thống nhiệm kỳ mới, nội các chính phủ Mỹ có những mâu thuẫn lục đục. Đây là cơ hội tốt để nhân dân Miền nam mở cuộc tổng công kích và nổi dậy nhằm tiêu diệt quân vễn chinh, đánh sập nguỵ quyền thắng lợi liên tiếp của quân dân Miền nam qua 2 cuộc phản công, chiến lược mùa khô 1965-1966, 1966-1967 đã làm cho so sánh lực lượng giữa ta và địch có sự thay đổi, có lợi cho cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của ta.

– Phát huy những thuận lợi đạt được đồng thời muốn tranh thủ lợi dụng những mâu thuẫn lục đục trong nội tình nước Mỹ hội nghị bộ c/trị ( T12/5/1967) và hội nghị Ban chấp hành TW đảng ( T1/68) họp và đi đến quyết định: Củng cố cuộc chiến tranh cách mạng ở miền nam sang thời kỳ mới – Thời kỳ giành thắng lợi quyết định, con đường để đi đến thắng lợi quyết định là bằng tổng công kích, tổng khởi nghĩa trên toàn chiến trường miền nam

2. Diễn biến: Cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa thu 1968 diễn ra qua ba đợt

– Đợt I từ 30/1 đến 25/2/68: Vào đêm giao thừa tết mậu thân năm 1968 lợi dụng địch có nhiều so hở chủ quan quân ta bất ngờ mở cuộc tập kích vào hầu khắp các đô thị, các ấp chiến lược các vùng nông thôn bị địch kiểm soát

– Đợt II từ 4/3 dến 18/6

– Đợt II từ 17/8 đến 23/9

– Qua ba đợt quân dân ta trên khắp mọi miền đã đồng loạt tấn công và nổi dậy 37/44 thị xã 5/6 thành phố, hàng trăm thị trấn quận lỵ và ở hầu hết các ấp chiến lược các vùng nông thôn. Trong đó 2 thành phố lớn là Sài gòn và Huế cuộc tổng tiến công và nổi dậy diễn ra mạnh mẽ nhất.

– Tại Sài gàn quân giải phóng đã tấn công vào tận sào huyệt các vị trí quan trọng của địch: Tại  đại sứ Mỹ, dinh độc lập, Bộ tổng tham mưu ngụy , Bộ tư lệnh quân khu thủ đô, Đài phát thanh.

– Kết quả trong đợt I không đầy 2 tháng quân ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 150.000 địc trong đó có 43.000 lính mỹ phá huỷ một khối lượng lớn vật chất và phương tiện chiến tranh của chúng, giải phóng thêm 100 xã hơn 600 ấp chiến lược với 1,6 triệu dân.

– Tính chung cả 3 đợt ta loại khỏi vòng chiến đấu 630..000 lính mỹ ngụy và chư hầu, tiêu diệt và đánh triệt hạ nhiều đơn vị địch, tịch thu và phá huỷ nhiều phương tiện chiến tranh khác.

– Tuy nhiên do lực lượng địch còn đông cơ sở lực lượng của chúng ở thành thị còn mạnh nên chúng đã nhanh chóng phản công, lực lượng của ta gặp không ít khó khăn, mục tiêu của cuộc tổng tấn công và nổi dậy không đạt được đầy đủ.

– Đợt 2,3 ta gặp không ít khó khăn tổn thất.

3. Ý nghĩa lịch sử: Mặc dù còn có nhiều hạn chế song cuộc tổng tấn công và nổi dậy mậu thân năm 1968 có nhiều ý nghĩa to lớn, giáng 1 đòn quyết định vào lực lược chiến tranh cục bộ của đế quốc Mỹ. Mở ra bước ngoặt của cuộc kháng chiến chống mỹ cứu nước, làm lung lay ý chí xâm lược của quân viễn chinh mỹ, buộc chúng phải tuyên bố (Phi mỹ hoá chiến tranh) chấm dứt không điều kiện chiến tranh phá hoạimiền bắc, chịu đến bàn hội nghị Pari để bàn về chấm dứt chiến tranh xâm lược.