Toán 6 Cánh diều Bài 4: Phép trừ số nguyên. Quy tắc dấu ngoặc

Muốn trừ số nguyên \(a\) cho số nguyên \(b,\) ta cộng \(a\) với số đối của \(b.\)

\(a-b = a + \left( { - b} \right)\)

Ví dụ : \(8 - 9 = 8 + \left( { - 9} \right) =  - \left( {9 - 8} \right) =  - 1.\)

Trong trường hợp đơn giản:

+) Các số âm (hay dương) trong một dãy tính thường được viết trong dấu ngoặc.

+) Phép trừ được chuyển thành phép cộng nên nếu biểu thức có phép trừ ta cũng gọi là một tổng.

Ví dụ:

\(\begin{array}{l}3 + \left( { - 7} \right) = 3 - 7\\\left( { - 1} \right) - \left( { - 6} \right) =  - 1 + 6\\\left( { - 2} \right) - \left( { - 5} \right) + \left( { - 3} \right) =  - 2 + 5 - 3\end{array}\)

Quy tắc dấu ngoặc

+) Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “+” đằng trước, ta giữ nguyên dấu của các số hạng trong ngoặc;

+) Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “-” đằng trước, ta phải đổi dấu tất cả các số hạng trong dấu ngoặc: Dấu “+” thành dấu “-”, dấu “-” thành dấu “+”.

Chú ý:

Áp dụng các tính chất giao hoán, kết hợp và quy tắc dấu ngoặc, trong một biểu thức, ta có thể:

+) Thay đổi tùy ý vị trí của các số hạng kèm theo dấu của chúng.

+) Đặt dấu ngoặc để nhóm các số hạng một cách tùy ý. Khi đặt dấu ngoặc, nếu trước dấu ngoặc là dấu “ - ” thì phải đổi dấu tất cả các số hạng trong ngoặc.

Ví dụ : Tính tổng

a)

\(\begin{array}{l}\left( { - 43567 - 123} \right) + 43567 =  - 43567 - 123 + 43567\\ = \left( { - 43567} \right) + 43567 - 123 = 0 - 123 =  - 123\end{array}\) 

b)

\(\begin{array}{l}561 - \left( {521 - 43 + 561} \right) = 561 - \left( {521 - 43 + 561} \right)\\ = 561 - 521 + 43 - 561 = 561 - 561 - 521 + 43\\ =  - 521 + 43 =  - 478\end{array}\)

c)

\(55 - 95 - 5 = \left( {55 - 95} \right) - 5 = 55 - \left( {95 + 5} \right) = 35\)

Câu 1: Tính và so sánh kết quả: \(7 - 2\) và \(7 + \left( { - 2} \right)\).

Hướng dẫn giải

7 – 2 = 5

7 + ( - 2) = 7-2=5

Vậy: 7 – 2 = 7 + (- 2)

Câu 2: Nhiệt độ lúc 17 giờ là \(5^\circ C\), đến 21 giờ nhiệt độ giảm đi \(6^\circ C\). Viết phép tính và tính nhiệt độ lúc 21 giờ.

Hướng dẫn giải

Nhiệt độ lúc 21 giờ giảm đi \(6^\circ C\) nên còn: \(5 - 6 = 5 + \left( { - 6} \right) =  - \left( {6 - 5} \right) =  - 1\left( {^\circ C} \right)\).

Vậy nhiệt độ lúc 21 giờ là \( - 1^\circ C\).

Câu 3: Tính và so sánh kết quả trong mỗi trường hợp sau:

a) 5 + (8 + 3) và 5 + 8 + 3.

b) 8 + (10 – 5) và 8 + 10 – 5.

c) 12 – (2 + 16) và 12 – 2 + 16.

d) 18 – (5 – 15) và 18 – 5 + 15.

Hướng dẫn giải

a) 5 + (8 + 3) = 5 + 11 = 16.

    5 + 8 + 3 = 13 + 3 = 16.

Vậy 5 + (8 + 3) = 5 + 8 + 3.

b) 8 + (10 – 5) = 8 + 5 = 13.

    8 + 10 – 5 = 18 – 5 = 13.

Vậy 8 + (10 – 5) = 8 + 10 – 5.

c) 12 – (2 + 16) = 12 – 18 = – (18 – 12)= – 6.

    12 – 2 – 16 = 10 – 16 = – 6.

Vậy 12 – (2 + 16) = 12 – 2 + 16.

d) 18 – (5 – 15) = 18 - 5 + 15 = 18 + 10 = 28.

    18 – 5 + 15 = 13 + 15 = 28.

Vậy 18 – (5 – 15) = 18 – 5 + 15.

Qua bài giảng này giúp các em:

- Hiệu của hai số nguyên

- Nắm vững quy tắc dấu ngoặc, quy tắc chuyển vế

Câu 1: Tính một cách hợp lí:

a) (- 215) + 63 + 37

b) (- 147) – (13 - 47).

Câu 2: Thực hiện các phép tính sau:

a) \(\left( { - 25} \right) + 72\)

b) \(49 + \left( { - 51} \right)\)

Câu 3: Thực hiện các phép tính sau:

a) \(\left( { - 47} \right) - 53\)

b) \(\left( { - 43} \right) - \left( { - 43} \right)\).

Để cũng cố bài học xin mời các em cũng làm Bài kiểm tra Trắc nghiệm Toán 6 Cánh diều Chương 2 Bài 4 để kiểm tra xem mình đã nắm được nội dung bài học hay chưa.

• Câu 1:

  Chọn câu đúng:

  • A. 170 - 228 = 58 
  • B. 228 - 892 < 0
  • C. 782 - 783 > 0
  • D. 675 - 908 > -3

• Câu 2:

  Kết quả của phép tính 898 - 1008 là:

  • A. Số nguyên âm 
  • B. Số nguyên dương
  • C. Số lớn hơn 3
  • D. Số 0

• Câu 3:

  Tìm x biết 9 + x = 2

  • A. 7   
  • B. -7
  • C. 11
  • D. -11

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức và nắm vững hơn về bài học này nhé!

Bên cạnh đó các em có thể xem phần hướng dẫn Giải bài tập Toán 6 Cánh diều Chương 2 Bài 4 sẽ giúp các em nắm được các phương pháp giải bài tập từ SGK Toán 6 tập 1

Giải câu hỏi khởi động trang 76 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Hoạt động 1 trang 76 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Luyện tập 1 trang 77 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Hoạt động 2 trang 77 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Luyện tập 2 trang 78 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 1 trang 78 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 2 trang 78 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 3 trang 78 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 4 trang 78 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 5 trang 78 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 6 trang 79 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Tìm tòi - Mở rộng trang 79 SGK Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 30 trang 78 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 31 trang 79 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 32 trang 79 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 33 trang 79 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 34 trang 79 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 35 trang 79 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 36 trang 79 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 37 trang 79 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 38 trang 80 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Giải bài 39 trang 80 SBT Toán 6 Cánh diều tập 1 - CD

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Toán HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!