HOC247 xin giới thiệu đến các em nội dung bài giảng Bài 14: Thực hành: Lai giống môn Sinh học lớp 12 được HOC247 biên soạn và tổng hợp giúp các em tìm hiểu, thực hành quy trình lai giống... Để đi sâu vào tìm hiểu và nghiên cứu nội dung vài học, mời các em cùng tham khảo nội dung chi tiết trong bài giảng sau đây.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Nội dung kiến thức:
- Lai giống là phương pháp cho phép ghép đôi giao phối giữa các cá thể khác giống nhằm tạo ra con lai mang những tính trạng mới, tốt hơn bố mẹ.
- Mục đích lai giống: Sử dụng ưu thế lai, làm tăng sức sống và khả năng sản xuất ở đời con, nhằm thu dược hiệu quả cao trong chăn nuôi và thuỷ sản.
- Ví dụ:
+ Lai giữa lợn đực giống Yorkshire hoặc lợn đực Landrace với lợn nái Móng Cái để tạo đàn lợn thịt F1 có thể trọng cao, tốc độ tăng trọng nhanh, tỷ lệ thịt nạc cao hơn so với lợn thịt Móng Cái...).
- Phương pháp lai và phân tích con lai của Menđen:
+ Tạo dòng thuần chủng về từng cặp tính trạng
+ Lai các dòng thuần chủng và phân tích thế hệ lại
+ Xử lí số liệu bằng toán thống kê => đưa ra giả thuyết
+ Thí nghiệm chứng minh giả thuyết
1.2. Nội dung thực hành
Khử nhị trên cây mẹ
- Chọn những hoa còn nụ có màu vàng nhạt để khử nhị (hoa chưa tự thụ phấn).
(dùng kim mũi mác tách một bao phấn ra nếu phấn còn là chất trắng sữa hay hạt màu xanh thì được. Nếu phấn đã là hạt màu trắng thì không được).
- Dùng ngón trỏ và ngón cái của tay trái giữ lấy nụ hoa.
- Tay phải dùng kẹp tách bao hoa ra, tỉa từng nhị một, cần làm nhẹ tay, tránh để bầu nhụy và đầu nhụy bị thương tổn.
- Trên mỗi chùm chọn lấy 4 đến 6 hoa cùng lúc và là những hoa mập để khử nhị, cắt tỉa bỏ những hoa khác.
- Bao các hoa đã khử nhị bằng bao cách li.
Thụ phấn
- Chọn những hoa đã nở xòe, đầu nhụy to màu xanh thẫm, có dịch nhờn.
- Thu hạt phấn trên cây bố: Chọn hoa vừa nở, cánh hoa và bao phấn vàng tươi, khi chín hạt phấn chín tròn và trắng.
- Dùng kẹp ngắt nhị bỏ vào đĩa đồng hồ.
- Dùng bút lông chà nhẹ lên các bao phấn để hạt phấn bung ra.
- Dùng bút lông chấm hạt phấn cây bố lên đầu nhụy hoa cây mẹ đã khử nhị
- Bao chùm hoa đã thụ phấn bằng túi cách li, buộc nhãn, ghi ngày và công thức lai.
Bài tập minh họa
BÁO CÁO THỰC HÀNH LAI GIỐNG
Nội dung thí nghiệm
a. Khử nhị trên cây mẹ:
- Chọn những hoa còn là nụ có màu vàng nhạt để khử nhị (hoa chưa tự thụ phấn).
- Dùng kim mũi mác tách 1 bao phấn ra nếu phấn còn là chất trắng sữa hay màu xanh thì được. Nếu phấn đã là hạt màu trắng thì không được.
- Dùng ngón trỏ và ngón cái của tay để giữ lấy nụ hoa.
- Tay phải cầm kẹp tách bao hoa ra, tỉa từng nhị một, cần làm nhẹ tay tránh để đầu nhụy và bầu nhụy bị thương tổn.
- Trên mỗi chùm chọn 4 đến 6 hoa cùng lúc và là những hoa mập để khử nhị, cắt tỉa bỏ những hoa khác.
- Bao các hoa đã khử nhị bằng bao cách li.
b. Thụ phấn:
- Chọn những hoa đã nở xoà, đầu nhị to màu xanh sẫm, có dịch nhờn.
- Thu hạt phấn trên cây bố: chọn hoa vừa nở, cánh hoa và bao phấn vàng tươi, khi chín hạt phấn chín tròn và trắng.
- Dùng kẹp ngắt nhị bỏ vào đĩa đồng hồ.
- Dùng bút lông chà nhẹ trên các bao phấn để hạt phấn bung ra.
- Dùng bút lông chấm hạt phấn cây bố lên đầu nhụy hoa của cây mẹ đã khử nhị.
- Bao chùm hoa đã thụ phấn bằng túi cách li, buộc nhãn, ghi ngày và công thức lai.
c. Chăm sóc và thu hoạch
- Tưới nước đầy đủ.
- Khi quả lai chín thì thu hoạch, cẩn thận tránh nhầm lẫn các công thức lai.
- Bổ từng quả trải hạt lên tờ giấy lọc ghi công thức lai và thứ tự quả lên tờ giấy đó.
- Phơi khô hạt ở chổ mát khi cầ gieo thì ngâm tờ giấy đó vào nước lã hạt sẽ tách ra.
d. Xử lí kết quả lai:
- Kết quả thí nghiệm được tổ hợp lại và xử lí theo phương pháp thống kê χ2
\({X^2} = \frac{{\sum {{{(O - E)}^2}} }}{E}\)
Trong đó: O: số liệu quan sát (tỉ lệ phân li kiểu hình của phép lai)
E: số liệu lí thuyết (tỉ lệ phân li kiểu hình theo lí thuyết)
3. Luyện tập Bài 14 Sinh học 12
- Qua bài thực hành này các bạn cần củng cố kiến thức về phương pháp lai giống ở thực vật.
- Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 12 Bài 14 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Cả bố và mẹ đều cao
- B. Bố mẹ cao và cây khác thấp
- C. Hạt được tạo ra bằng cách bán
- D. Cả bố và mẹ đều thấp
-
- A. Màu sắc và hình dạng hạt
- B. Màu sắc và vị trí của hoa
- C. Màu sắc của hoa và vỏ hạt
- D. Chiều cao và màu sắc của hạt
-
- A. Gen nằm trên NST thường.
- B. Ảnh hưởng của giới tính.
- C. Gen nằm ở tế bào chất.
- D. Gen nằm trên NST giới tính.
Câu 3-5: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
4. Hỏi đáp Bài 14 Chương 2 Sinh học 12
- Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
- Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 12 HỌC247
