Tự đánh giá bài 9 - Ngữ văn 6 Tập 2 Cánh diều

Đọc văn bản Nắng trưa bồi hồi và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

(1) Văn bản Nắng trưa bồi hồi thuộc thể loại truyện gì?

A. Truyện đồng thoại.

B. Truyện ngắn.

C. Truyện truyền thuyết.

D. Truyện cổ tích.

Đáp án: B. Truyện ngắn.

-> Văn bản Nắng trưa bồi hồi thuộc thể loại truyện ngắn.

(2) Văn bản Nắng trưa bồi hồi viết về đề tài gì?

A. Thiên nhiên.

B. Thời tiết.

C. Gia đình.

D. Bạn bè.

Đáp án: C. Gia đình.

-> Văn bản Nắng trưa bồi hồi viết về đề tài gia đình.

(3) Văn bản Nắng trưa bồi hồi giống ba truyện đã học (Bức tranh của em gái tôi, Điều không tính trước và Chích bông ơi!) là đều tập trung ca ngợi điều gì?

A. Tài năng.

B. Lòng nhân hậu.

C. Tình bạn.

D. Bảo vệ môi trường.

Đáp án: B. Lòng nhân hậu.

-> Văn bản Nắng trưa bồi hồi giống ba truyện đã học (Bức tranh của em gái tôi, Điều không tính trước và Chích bông ơi!) là đều tập trung ca ngợi lòng nhân hậu.

(4) Trong văn bản, câu nào sau đây là lời nhân vật?

A. Em định chạy sang nhà Vi chơi một lúc.

B. Thuỷ quay vào nhà.

C. Thế con phải làm gì ạ?

D. Ánh mắt của ba cười cười.

Đáp án: C. Thế con phải làm gì ạ?

-> Trong văn bản, câu là lời nhân vật là: Thế con phải làm gì ạ?

(5) Trong văn bản, câu nào sau đây là lời người kể chuyện?

A. Con... thì con vẫn là con của má ạ!

B. Má con vất vả quá.

C. Má để con dắt xe ra...

D. Thuỷ tấm tức, chảy nước mắt.

Đáp án: D. Thuỷ tấm tức, chảy nước mắt.

-> Trong văn bản, câu là lời người kể chuyện là: Thuỷ tấm tức, chảy nước mắt.

(6) Ôi, ba! Thuỷ không ngờ. Ba thật là... tình cảm. Ba đã nói “hộ” cho má những điều mà má chưa nói với em... Thì ra... Em không còn bé nữa [...] Như thế là má chưa già. Như thế là em đã lớn. Các câu văn trên chủ yếu khắc hoạ nhân vật Thuỷ ở phương diện nào?

A. Hình dáng.

B. Tâm trạng.

C. Hành động.

D. Ngôn ngữ.

Đáp án: B. Tâm trạng.

-> Các câu văn trên chủ yếu khắc hoạ nhân vật Thuỷ ở phương diện tâm trạng.

(7) Trong văn bản Nắng trưa bồi hồi, người kể chuyện là ai?

A. Người kể xưng “tôi” và là nhân vật trong truyện.

B. Người kể xưng “chúng tôi” và là nhân vật trong truyện.

C. Người kể mang tên một nhân vật trong truyện.

D. Người kế không tham gia vào câu chuyện.

Đáp án: D. Người kế không tham gia vào câu chuyện.

-> Trong văn bản Nắng trưa bồi hồi, người kể chuyện không tham gia vào câu chuyện.

(8) Câu nào sau đây có trạng ngữ?

A. Chiều hôm qua, nhà có khách.

B. Nắng đổ chang chang.

C. Thuỷ không đi nữa.

D. Nắng trưa bồi hồi.

Đáp án: A. Chiều hôm qua, nhà có khách.

-> Câu có trạng ngữ là: Chiều hôm qua, nhà có khách.

(9) Phương án nào nêu đúng nhiệm vụ của trạng ngữ đã xác định được ở câu hỏi 8?

A. Chỉ thời gian.

B. Chỉ mục đích.

C. Chỉ địa điểm.

D. Chỉ phương tiện.

Đáp án: A. Chỉ thời gian.

-> Phương án nêu đúng nhiệm vụ của trạng ngữ đã xác định được ở câu hỏi 8 là: Chỉ thời gian.

(10) Viết đoạn văn (khoảng 4 - 6 dòng) tóm tắt nội dung truyện Nắng trưa bồi hồi.

Đáp án:

Một lần nọ, có cô công tác đoàn Phụ nữ tới gặp mẹ Thủy nhưng chỉ có Thủy ở nhà một mình. Thủy đã có cư xử không đúng khi khách đến nhà khiến cô ấy khi gặp mẹ Thủy đã chê em. Mẹ Thủy sau khi nghe chuyện đã tức giận và hai mẹ con có nói chuyện với nhau. Thủy nghĩ hành động của mình không sai và rất giận mẹ. Khi bố Thủy trở về nghe được câu chuyện, ông đã phân tích cho Thủy nghe và kể cho Thủy mẹ đã vất vả và yêu thương Thủy thế nào. Thủy nhận ra được sự hi sinh của mẹ, tình thương mẹ dành cho mình và quyết định sẽ giúp đỡ mẹ nhiều việc để mẹ không bận lòng.

- Sưu tầm thông tin (bài viết, hình ảnh, video,...) về các tác giả (Tạ Duy Anh, Nguyễn Nhật Ánh, Cao Duy Sơn), các tác phẩm đã học trong Bài 9 (Bức tranh của em gái tôi, Điều không tính trước, Chích bông ơi!,...) từ nhiều nguồn khác nhau như sách, báo, internet,...

- Đọc thêm một số truyện ngắn có chủ đề về lòng nhân hậu, bao dung; về thái độ và cách ứng xử cao đẹp, rộng lượng, vị tha, biết chia sẻ, cảm thông,...

- Tìm kiếm và lưu lại những đoạn văn tả cảnh sinh hoạt hay.

Bài tập: Em hãy viết một bài văn ngắn tả về một cảnh sinh hoạt mà em ấn tượng nhất.

a. Hướng dẫn giải:

- Chọn cảnh sinh hoạt em hiểu rõ nhất.

- Bài văn cần có bố cục 3 phần đầy đủ: Mở bài, thân bài và kết bài.

b. Lời giải chi tiết:

Trung Thu là Tết của thiếu nhi. Vào dịp Tết Trung Thu, quê hương em không chỉ đẹp đẽ mà còn rất nhộn nhịp, sôi động.

Khi ông mặt trời dần khuất sau lũy tre làng. Cũng là lúc màn đêm buông xuống. Bầu trời cao thăm thẳm và lấp lánh những vì sao đêm. Một đêm mùa thu với tiết trời se lạnh. Gió thoảng thoảng khẽ vờn trong những tán cây. Khắp xóm làng nhộn nhịp tiếng cười của lũ trẻ rủ nhau đi phá cỗ Trung Thu.

Mặt trăng bắt đầu lên cao hơn, to hơn và sáng rõ hơn. Trăng giống như một chiếc đĩa khổng lồ đang lơ lửng trên không trung, làm bạn cùng với những vì sao nhỏ bé. Ánh trăng đêm nay dường như sáng kì lạ, soi xuống trước sân nhà những vệt sáng vàng. Làng xóm ngập trong ánh trăng đêm rằm.

Khoảng tám giờ, trẻ em trong làng bắt đầu với lễ hội Trung Thu của mình. Tất cả tụ họp lại khoảng sân rộng rãi ở nhà văn hóa xem tiết mục múa lân do các anh chị thanh thiếu niên biểu diễn. Em cùng các bạn trong xóm cũng rủ nhau đến tham gia. Dưới ánh trăng sáng, những con lân với màu sắc rực rỡ múa lượn từng vòng theo nhịp trống đánh dồn dập. Những chiếc đèn ông sao, đèn kéo quân… lấp lánh trong ánh trăng vàng. Sau đó là sự xuất hiện của chị Hằng và chú Cuội với những màn đối đáp hài hước. Cùng với đó là các tiết mục văn nghệ của các anh chị, các bạn nhỏ.

Sau các tiết mục văn nghệ là phần chia bánh kẹo. Chúng em đứa nào cũng háo hức nhận quà từ chị Hằng và chú Quậy. Phần thi trình bày mâm ngũ quả cũng rất hấp dẫn. Ba đội dự thi gồm có: xóm trên, xóm giữa và xóm dưới. Mâm ngũ quả của mỗi đội đều rất cầu kỳ và đẹp đẽ. Những loại quả hàng ngày em vẫn ăn như dưa hấu, dứa, thanh long, bưởi… đã được cắt tỉa thành những bông hoa rực rỡ màu sắc, những chú chó xinh xắn… Ban giám khảo đã phải rất khó khăn trong việc lựa chọn đội chiến thắng. Cuối cùng với phần trình bày độc đáo nhất, mâm ngũ quả của đội xóm giữa đã giành được chiến thắng. Cuối chương trình, chúng em được phá cỗ. Bạn nhỏ nào cũng háo hức khi được thưởng thức bánh trung thu, hoa quả… Mọi người vừa ăn uống vừa trò chuyện rất vui vẻ.

Tết Trung Thu là dịp để mọi người có thể gần gũi nhau hơn, đặc biệt là với chúng em. Bởi vậy, trong những dịp lễ, em thích nhất là Tết Trung Thu.

(Sưu tầm)

- Học xong bài này, các em cần nắm:

+ Rèn luyện kĩ năng tự đánh giá những kiến thức đã tiếp thu được của bản thân.

+ Biết cách tìm đọc một số truyện ngắn có chủ đề về lòng nhân hậu, bao dung.

Trong quá trình tìm hiểu bài học này, nếu có bất cứ khó khăn gì các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.