1. Tóm tắt nội dung bài học
1.1. Định hướng
- Tả cảnh sinh hoạt là miêu tả hoạt động của một hay nhiều người trong quá trình lao động, học tập hoặc tham gia các hoạt động văn hóa thể thao du lịch lễ hội,...
- Có thể rút ra một số điểm cần chú ý khi viết bài văn tả cảnh sinh hoạt:
+ Em định tả lại hoạt động gì? Tả hoạt động khác gì tả người (chân dung) và tả cảnh?
+ Tả hoạt động phải tập trung miêu tả các hành động, trạng thái của nhân vật thể hiện bằng các động từ, tính từ. Liên hệ với các chi tiết miêu tả hành động, trạng thái của nhân vật trong đoạn trích trên.
+ Tả hoạt động cần nêu được các diễn biến của một hoạt động.
1.2. Thực hành
Thực hành tả cảnh sinh hoạt theo các bước sau:
- Chuẩn bị kĩ càng
- Tìm ý và lập dàn ý chi tiết
- Tiến hành viết bài theo dàn ý đã lập
- Kiểm tra và chỉnh sửa (nếu cần)
2. Soạn bài Viết bài văn tả cảnh sinh hoạt
Câu hỏi: Em hãy nêu các bước cụ thể khi tiến hành viết bài văn tả cảnh sinh hoạt.
Trả lời:
Ví dụ thực hành tả lại một trận bóng đá mà em đã chứng kiến:
a. Chuẩn bị:
Tìm hiểu yêu cầu tả lại trận bóng đá:
- Em có những hiểu biết gì về bóng đá?
- Nếu miêu tả lại trận bóng đá thì em chú ý những hoạt động nào? Các hoạt động, hành động của cầu thủ bóng đá thể hiện bằng những động từ, tính từ nào là phù hợp?
- Nếu tả lại một trận bóng đá thì em sẽ biểu diễn như thế nào?
- Cảm xúc của em về trận bóng ấy ra sao?
b. Tìm ý và lập dàn ý:
- Tìm ý: Dựa vào mục a Chuẩn bị để đặt và trả lời một số câu hỏi như:
+ Trận bóng đá mà em định tả lại là trận bóng nào? Diễn ra ở đâu? Vào lúc nào (thời tiết, cảnh vật, sân cỏ, người xem,...)?
+ Quang cảnh của sân bóng đá như thế nào?
+ Trận bóng diễn ra thế nào? (Mở đầu thế nào? Hoạt động của các cầu thủ và trọng tài ra sao? Có cầu thủ nào nổi trội? Nội trội như thế nào? Kết quả trận đấu như thế nào?...)?
+ Khán giả xem trận bóng ra sao?
- Lập dàn ý: Từ các ý tìm được, em hãy lập dàn ý theo ba phần của bài viết.
+ Mở bài: Giới thiệu chung về trận bóng đá mà em đã chứng kiến (Trận bóng ấy là của hai đội nào? Diễn ra ở đâu, khi nào?...).
+ Thân bài: Miêu tả chi tiết, chú ý các hoạt động và diễn biến của trận đấu; có thể miêu tả theo trật tự sau:
- Quang cảnh trận đấu.
- Diễn biến trận đấu: Miêu tả chi tiết hoạt động của các cầu thủ ở các vị trí khác nhau (hậu vệ, tiền vệ, trung phong, thủ môn,...); chú ý các hoạt động và các cầu thủ nổi bật; hoạt động của trọng tài và thái độ, tình cảm của người xem,...
- Kết quả trận đấu.
+ Kết bài: Cảm xúc và suy nghĩ của em về trận bóng đã xem.
c. Viết:
- Dựa vào dàn ý, viết bài văn tả lại trận bóng đá mà em đã chứng kiến.
d. Kiểm tra và chỉnh sửa:
- Kiểm tra phát hiện lỗi của dàn ý bài viết tả lại một trận bóng đá; trao đổi nhận xét những gì đã đạt và những gì còn thiếu; từ đó biết hướng sửa chữa.
- Kiểm tra lại bài văn đã viết, phát hiện các lỗi và nêu hướng sửa chữa.
Các em có thể tham khảo
Câu hỏi: Tả lại một trận bóng đá mà em đã chứng kiến.
Trả lời:
Nhân kỉ niệm 20 năm ngày thành lập trường cấp hai Phú Cát của em, nhà trường đã tổ chức một giải bóng đá nam giữa các lớp trong cùng một khối với nhau. Và đó đã trở thành một trận bóng đáng nhớ, một kỉ niệm khó quên nhất của em.
Vào chủ nhật tuần vừa qua, lớp em là lớp 6B, các bạn nam trong lớp đã rất xuất sắc tiến vào vòng chung kết của khối 6, đó là một vinh dự lớn lao của một trong những lớp mới vào trường. Tại vòng chung kết này, chúng em phải đá với lớp 6A, đó là một đối thủ đáng gờm bởi hội tụ rất nhiều gương mặt có tài phá bóng và ghi bàn. Ngày diễn ra trận chung kết thời tiết rất ủng hộ, trời râm mát có nắng nhẹ, sân vận động của trường hôm ấy đông vui lạ thường, không chỉ có các bạn trong lớp mà cả các bạn lớp khác, các thầy cô và các vị phụ huynh cũng tới xem.
Hai đội bóng xuất hiện trong trang phục riêng của mình, đội lớp em mặc áo đỏ quần trắng, đội lớp 6A mặc áo xanh quần vàng. Mỗi đội có bảy thành viên chính thức tham gia trận đấu, các bạn còn lại ở vị trí dự bị, mỗi đội đã được dành thời gian nghỉ ngơi và tập luyện sao cho phát huy tốt nhất khả năng của mình, mang tới cho người xem một trận đấu đầy kịch tính. Mở đầu trận đấu đội 6A giao bóng trước, bạn nam khá cao, sút trái bóng đầy nội lực theo đường truyền đi tới chân một cầu thủ cùng đội nhưng không may bạn Minh đã nhanh chóng cướp được bóng về chân mình, Minh chuyền bóng cho Hoàng rồi với đôi chân uyển chuyển, thoăn thoắt minh dẫn bóng về khung thành đối phương, với đôi chân dài và khỏe cậu ấy bỏ lại tất cả những người cản trở đường bóng của mình.
Trên khán đài xung quanh sân cỏ, tiếng heo rò cổ vũ ngày càng rầm vang, nồng nhiệt, kèm theo những tiếng bình luận làm cho trận đấu thêm phần hấp dẫn. Sau 20 phút giao đấu, lớp 6B được nhận một quả phạt góc, bạn Hoàng là người sút bóng, bóng bay lên chạm vào đầu bạn Nam, Nam thực hiện quả nghiêng đầu đánh vuông góc vào khung thành thật chuẩn xác. Vậy là đã có bàn thắng đầu tiên! Mọi người reo hò vui sướng, các cầu thủ ôm chầm lấy nhân vật có pha đánh đầu hoàn hảo như Ronaldo. Hiệp một kết thúc với tỉ số 1-0 nghiêng về lớp 6B, bước sang hiệp hai, các cầu thủ của 6A liên tiếp tạo ra những pha bóng nguy hiểm nhưng đều bị đối phương cản phá.
Và rồi vào phút thứ 85, trái bóng lại một lần nữa làm rung khung thành của lớp 6A, đó là bàn thắng của Kiên, cậu bạn nhỏ bé nhưng đầy tinh nhanh. Mọi người xúm lại tung hô cậu lên, vậy là tỉ số đã nghiêng hẳn về lớp 6B, chỉ còn ít thời gian nữa trận đấu sẽ kết thúc, khó để lớp 6A có thể lội ngược dòng. Và rồi tiếng còi kết thúc trận đấu vang lên, các cầu thủ và chúng em cũng như mọi người cổ vũ cho lớp 6B đã vỡ òa trong niềm vui chiến thắng. Chiếc cup vô địch đã thuộc về lớp 6B.
Sau khi nhận giải, cả lớp em đã cùng đưa những “người hùng” đi giải lao bằng những cốc chè, có cả cô giáo chủ nhiệm và các bác phụ huynh cùng đi. Sự vất vả của các bạn đã mang lại chiến thắng cho lớp, tinh thần đoàn kết của lớp chưa khi nào dâng cao đến vậy.
(Sưu tầm)
4. Hỏi đáp về bài Viết bài văn tả cảnh sinh hoạt Ngữ văn 6
Trong quá trình tìm hiểu bài soạn này nếu có gì thắc mắc, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
