Giải bài tập Khoa học tự nhiên 6 Cánh diều Bài 8: Một số vật liệu, nhiên liệu và nguyên liệu thông dụng

 Quan sát hình bên và kể tên một số bộ phận của ô tô. Cho biết các bộ phận đó được làm từ vật liệu nào. Nhiên liệu dùng cho động cơ ô tô là gì?

Kể tên những vật liệu mà em biết?

Kể tên một số vật dụng bằng nhựa. Chúng có đặc điểm gì?

Quan sát hình 8.2, nêu một số ứng dụng của kim loại. Cho biết ứng dụng đó dựa trên tính chất nào?

Kể tên một số vật dụng được chế tạo từ kim loại (nhôm, đồng…)

Dựa vào tính chất nào mà cao su được sử dụng để chế tạo lốp xe?

Dựa vào tính chất nào mà thủy tinh thường được sử dụng làm dụng cụ trong phòng thí nghiệm?

Hãy kể tên một số vật dụng bằng thủy tinh ở gia đình em. Em cần lưu ý gì khi sử dụng chúng?

So sánh tính chất của thủy tinh và gốm

Nêu một số ứng dụng của vật liệu gỗ trong đời sống và sản xuất

Chọn một tính chất cơ bản của vật liệu và đề xuất cách kiểm tra tính chất đó theo bảng 8.1

Tìm một số dẫn chứng để chỉ ra rằng việc sử dụng nhựa không hợp lí, không hiệu quả có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe con người và môi trường. Chúng ta cần làm gì để giảm thiểu rác thải nhựa?

Lấy một số ví dụ về việc sử dụng một số vật liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững

Kể tên một số loại nhiên liệu rắn, nhiên liệu lỏng, nhiên liệu khí mà em biết

Than (than đá, than củi) có những tính chất và ứng dụng gì trong đời sống và sản xuất?

Em hãy đề xuất phương án kiểm chứng xăng nhẹ hơn nước và không tan trong nước.

Gia đình em thường sử dụng loại thiên nhiên nào? Nêu tính chất và ứng dụng của nhiên liệu đó.

Biển báo đặt ở các trạm xăng như hình sau có ý nghĩa gì?

Khí thải (carbon dioxide, nitrogen dioxide,…) bụi mịn do quá trình đốt than, xăng, dầu ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người, môi trường và xã hội?

Nêu các cách sử dụng nhiên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững.

Các việc làm sau có tác dụng gì?

a) Thổi không khí vào lò

b) Chẻ nhỏ củi khi đun nấu

c) Không để lửa quá to khi đun nấu

Kể tên một số nguyên liệu được sử dụng trong đời sống hằng ngày mà em biết. Từ những nguyên liệu đó có thể tạo ra những sản phẩm gì?

Em hãy nêu tên và ứng dụng của một số loại quặng?

Em có thể kiểm tra độ cứng của đá vôi bằng cách nào?

Quan sát và rút ra nhận xét về khả năng tác dụng của đá vôi với nước và với hydrochloric acid qua thí nghiệm:

Nhỏ 2ml nước lên mẫu đá vôi thứ nhất và 2 ml dung dịch hydrochloric acid loãng lên mẫu đá vôi thứ hai.

Vì sao mưa acid có thể làm hư hại các tượng đá vôi để ngoài trời?

Hiện nay, nước ta còn nhiều lò nung vôi thủ công đang hoạt động. Nêu những tác động tiêu cực của chúng đối với môi trường

Nêu một số biện pháp sử dụng các nguyên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững

Hãy nêu ví dụ về việc sử dụng các nguyên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững ở địa phương em.

Tính chất nào dưới đây không phải là tính chất chung của kim loại?

A. Tính dẻo.

B. Tính dẫn điện.

C. Tính dẫn nhiệt.

D. Tính cứng.

Vật liệu có tính chất trong suốt là

A. kim loại đồng.

B. thuỷ tinh.

C. gỗ.

D. thép.

Việc làm nào nên thực hiện khi sử dụng các đồ vật bằng gỗ?

A. Đặt các vật sắc nhọn trên bề mặt.

B. Cho tiếp xúc nhiều với nước.

C. Để trong môi trường khô thoáng.

D. Dùng các chất tẩy rửa mạnh để lau bề mặt.

Con dao làm bằng thép sẽ không bị gì nếu

A. cắt chanh rồi không rửa.

B. sau khi dùng, rửa sạch, lau khô.

C. dùng xong, cất đi ngay.

D. ngâm trong nước lâu ngày.

Các vật liệu được ứng dụng để tạo nên nhiều vật thể khác nhau. Em hãy lập bảng thu thập thông tin về một số vật liệu theo mẫu sau.

Lấy ba ví dụ về sự gỉ của kim loại. Để hạn chế sự hư hỏng của các vật thể bằng kim loại do bị gỉ, chúng ta cần chú ý sử dụng chúng như thế nào?

Việc sử dụng mỗi loại vật liệu cũng có ưu, nhược điểm nhất định. Đọc đoạn thông tin sau và trả lời các câu hỏi bên dưới.

NẾU NHỰA KHÔNG ĐƯỢC PHÁT MINH

Nhựa từng là một phát minh mang tính cách mạng nhưng hiện tại nó đang lấp đầy đại dương của chúng ta. Kể từ những năm 1950, chúng ta đã tạo ra 6,3 tỉ tấn rác thải nhựa, khoảng 9% trong số đó được tái chế, 12% bị tiêu huỷ. Điều đó có nghĩa là chúng ta sẽ sống chung với khoảng 4,9 tỉ tấn chất thải nhựa.

Cuộc sống của chúng ta sẽ như thế nào nếu không có nhựa? Ngay cả khi bạn tránh sử dụng hộp nhựa để đựng đồ ăn hoặc đóng gói các loại thực phẩm bằng túi vải thì nhựa vẫn có mặt khắp mọi nơi. Các lon đồ uống được lót bằng nhựa dẻo, nếu không chúng sẽ nhanh chóng bị ăn mòn. Cốc giấy cũng mang một lớp nhựa mỏng. Không có các chai nhựa, chất lỏng chỉ đóng ở chai thuỷ tinh còn thịt sẽ được bọc trong giấy. Dĩ nhiên, không có bao bì nhựa, thời gian bảo quản thực phẩm sẽ ngắn hơn. Ngành công nghiệp điện tử sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều vì nhựa được sử dụng rộng rãi ở mọi thiết bị, từ máy tính đến điện thoại thông minh. Nhưng ít nhất chúng ta sẽ không làm ô nhiễm Trái Đất với cốc cà phê dùng một lần, chai nhựa, bàn chải đánh răng. Hàng trăm loài sinh vật biển sẽ không bị tắc nghẽn hệ tiêu hoá, thậm chí nghẹt thở vì nuốt phải những mảnh vụn nhựa.

Lược dịch theo insh.world (What if Plastic was Never Invented?)

a) Việc sử dụng nhựa có ưu điểm và nhược điểm gì?

b) Nếu thay màng nhựa bảo quản thực phẩm bằng giấy thì môi trường có hoàn toàn mất đi tác động tiêu cực hay không?

c) Nêu một số cách có thể giúp giảm lượng rác thải nhựa.

Loại nhiên liệu nào dưới đây là nhiên liệu rắn?

A. Than đá.

B. Dầu hoả.

C. Dầu diesel.

D. Xăng.

Việc làm nào có thể bảo đảm an toàn khi sử dụng xăng?

A. Vận chuyển xăng trong các thiết bị chuyên dụng.

B. Để xăng gần nguồn nhiệt.

C. Sử dụng điện thoại tại các trạm xăng.

D. Lưu trữ xăng trong các chai nhựa để tiện sử dụng.

Đề sử dụng nhiên liệu tiết kiệm và hiệu quả, cần điều chỉnh lượng gas khi đun nấu

A. không thay đổi trong suốt quá trình sử dụng.

B. phù hợp với nhu cầu sử dụng.

C. luôn ở mức nhỏ nhất có thể.

D. luôn ở mức lớn nhất có thể.

Tính chất nào dưới đây là tính chất chung của nhiên liệu?

A. Nhẹ hơn nước.

B. Tan trong nước.

C. Cháy được.

D. Là chất rắn.

Các việc làm dưới đây có thể có nhược điểm hoặc tác hại gì?

 a) Đun nấu để ngọn lửa quá to, không phù hợp với mục đích sử dụng.

 b) Đun bếp than trong phòng kín.

Đọc đoạn thông tin sau và trả lời các câu hỏi:

MỘT SỐ LOẠI NHIÊN LIỆU CỦA TƯƠNG LAI

Trong những năm tới, rất có thể bạn sẽ thường xuyên thấy những chiếc ô tô chạy bằng những loại nhiên liệu dưới đây.

Hydrogen

Các nhà sản xuất đang lên kế hoạch nạp hydrogen vào ô tô như các loại xăng dầu thông thường. Khi đó, hydrogen sẽ chuyển hoá năng lượng hoá học thành điện và cung cấp cho hoạt động của chiếc xe. Tất cả những gì xe thải ra trong quá trình vận hành sẽ chỉ là nước.

Dầu diesel sinh học

Diesel sinh học là loại nhiên liệu được sản xuất từ dầu thực vật hay mỡ động vật để trở thành nhiên liệu cho xe. Nó được đánh giá là một nhiên liệu sạch với mức khí thải thấp hơn nhiều so với các loại nhiên liệu thông thường. Hơn nữa, vì được sản xuất từ các nguyên liệu rẻ, sẵn có như đậu tương nên diesel sinh học giúp các quốc gia giảm sự phụ thuộc vào nguồn dầu nhập khẩu.

Nhiên liệu pha ethanol

Thông thường, ethanol được sản xuất từ quá trình lên men của ngũ cốc như ngô. Đây là một nguồn nhiên liệu sạch và sản sinh khí nhà kính thấp hơn so với các loại khác. Ethanol được đưa vào xe sau khi đã pha trộn với xăng tuỳ theo từng nồng độ khác nhau. Nhiều quốc gia hiện nay đang sử dụng E85 với tỉ lệ pha trộn 85% ethanol và 15% xăng về thể tích.

(Theo http://mt.gov.vn/)

a) Vì sao hydrogen được coi là nhiên liệu không gây ô nhiễm môi trường?

b) Sử dụng các nhiên liệu như hydrogen, dầu diesel sinh học,... có lợi gì đối với an ninh năng lượng của mỗi quốc gia?

c) Xăng E90 có tỉ lệ 90% ethanol và 10% xăng về thể tích. Người ta phải thêm bao nhiêu lít ethanol vào 1 lít xăng E85 để có xăng E90?

(Giả sử không có hao hụt thể tích khi pha trộn)

Nêu ba việc nên làm và ba việc nên tránh để sử dụng các nhiên liệu an toàn, hiệu quả, phòng tránh nguy cơ cháy nổ ở gia đình em?

Cho các tính chất sau:

(1) là chất rắn             (2) tan trong nước             (3) tan trong acid

Các tính chất của đá vôi là:

A. (1), (2).

B. (1).

C. (2), (3).

D. (1), (3).

Quặng bauxite dùng để sản xuất

A. nhôm.

B. sắt.

C. đồng.

D. bạc.

Thành phần chính của đá vôi là

A. đồng.

B. calcium carbonate.

C. hydrochloric acid.

D. sodium chloride.

Biện pháp nào dưới đây không góp phần sử dụng các nguyên liệu an toàn, hiệu quả, bảo đảm sự phát triển bền vững?

A. Thực hiện các quy định an toàn lao động.

B. Xử lí tiếng ồn, bụi trong quá trình sản xuất.

C. Khai thác tuỳ ý, không theo kế hoạch.

D. Xử lý nước thải, chất thải nguy hại.

Nguyên liệu được con người sử dụng, chế biến để tạo ra các sản phẩm mới. Thu thập thông tin về các nguyên liệu trong cuộc sống và sản phẩm có thể tạo ra từ chúng theo gợi ý sau.

Biết rằng trong giấm ăn chứa acetic acid. Sử dụng các dụng cụ thích hợp và các chất lỏng sau: giấm ăn, nước; hãy nêu cách kiểm tra các tính chất của đá vôi (độ cứng, tính tan trong nước và trong acid). Dự đoán kết quả thí nghiệm.

Ngày nay, quá trình sản xuất thuỷ tinh hầu như được tự động hoá hoàn toàn. Sơ đồ dưới đây là một ví dụ về quá trình sản xuất chai lọ thuỷ tinh trong công nghiệp.

Dựa vào sơ đồ trên, hãy cho biết:

a) Nguyên liệu để sản xuất thủy tinh là gì?

b) Người ta thu thủy tinh nghiền qua các giai đoạn nào?

c) Việc tái chế thủy tinh có lợi ích gì?