Giải bài tập GDCD 6 Cánh diều Bài 4: Tôn trọng sự thật

Em đồng tình hay không đồng tình với hành vi nào dưới đây? Vì sao?

A. Luôn đồng ý và nói theo số đông.

B. Luôn nói đúng những điều có thật.

C. Luôn bảo vệ ý kiến và việc làm của mình.

D. Luôn phê phán những người không cùng quan điểm với mình.

Sau khi học xong bài Tôn trọng sự thật, Linh cho rằng trong cuộc sống không phải bao giờ cũng nên tôn trọng sự thật, cần tuỳ theo từng trường hợp mà ứng xử cho phù hợp.

Em đồng ý hay không đồng Ý với suy nghĩ của Linh? Vì sao?

Nếu một người bạn thân của em nói xấu, nói sai về một người khác, em sẽ lựa chọn phương án giải quyết nào sau đây? Vì sao?

A. Xa lánh, không chơi với bạn nữa.

B. Bỏ qua, coi như không biết.

C. Khuyên bạn nên nhận lỗi, sửa chữa và luôn nói rõ sự thật.

D. Vẫn chơi với bạn, nhưng không tin bạn như trước nữa.

Em hãy kể lại một việc làm thể hiện tôn trọng sự thật hoặc không tôn trọng sự thật trong cuộc sống mà em biết.

Xây dựng thông điệp về chủ đề “Tôn trọng sự thật”:

- Mỗi nhóm xây dựng một thông điệp về chủ đề “Tôn trọng sự thật” và ghi ra giấy. 

- Trưng bày, giới thiệu thông điệp của các nhóm trước lớp. 

- Bình chọn thông điệp hay nhất.

Lập một hòm thư mở của lớp “Hòm thư nói thật”:

Mỗi học sinh tự viết thư cho một bạn trong lớp về việc mình đã nói dối bạn một lần nào đó. Bức thư có ghi tên người nhận, nhưng không cần ghi tên người gửi. Trong giờ sinh hoạt lớp hằng tuần, giáo viên chủ nhiệm và lớp trưởng sẽ lấy ra một hoặc một vài bức thư và đọc to trước lớp.

Trong hoạt động thảo luận nhóm về vấn đề “Thế nào là tôn trọng sự thật?”, nhóm của Nam có 3 ý kiến sau đây:

- Ý kiến 1: Tôn trọng sự thật là công nhận những điều đang diễn ra trong thực tế cuộc sống.

- Ý kiến 2: Tôn trọng sự thật là yêu quý những lời nói, việc làm chân thật của những người xung quanh.

- Ý kiến 3: Tôn trọng sự thật là công nhận cái có thật, đã và đang diễn ra trong thực tế, suy nghĩ, nói và làm theo đúng sự thật.

Em đồng ý với ý kiến nào trên đây? Vì sao?

Biểu hiện nào dưới đây là tôn trọng sự thật?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Cung cấp thông tin khi chưa biết chắc chắn

B. Công nhận cái đúng đã và đang diễn ra

C. Chỉ nói sự thật khi có lợi ích

D. Nghe theo ý kiến của số đông

Những việc làm nào dưới đây thể hiện sự tôn trọng sự thật?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Vẫn biết việc làm đó là đúng nhưng không ủng hộ và làm theo

B. Ủng hộ ý kiến đúng của người mà mình không thích khi ý kiến đó là đúng.

C. Biết việc làm đó là sai nhưng vẫn cố gắng để hoàn thành.

D. Chỉ ra cái sai của bạn bè và giúp bạn sửa chữa sai lầm.

E. Tố cáo người khác nhưng không có căn cứ.

G. Thừa nhận sai lầm của mình và công nhận ý kiến đúng đắn của người khác.

Em đồng tình hay không đồng tình với những ý kiến nào dưới đây?

(Đánh dấu X vào ô tương ứng)

Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi

CÁI GIÁ CỦA TÔN TRỌNG SỰ THẬT

Một buổi chiều thứ bảy đầy nắng ở thành phố Oklahoma (miền Nam nước Mỹ), một người bố dẫn hai đứa con của mình đến vui chơi tại một sở thú. Người bố tiến đến quầy vé và hỏi:

- Vé vào cửa là bao nhiêu? Bán cho tôi ba vé.

Người bán bé trả lời:

- 3 đô la một vé. Chúng tôi đặc biệt miễn phí cho trẻ em dưới sáu tuổi. Các cậu bé này bao nhiêu tuổi?

- Đứa lớn sáu tuổi và đứa nhỏ thì lên ba. Như vậy tôi phải trả cho ông 6 đô la tất cả. – Người bố trả lời.

Người bán vé ngước lên với cặp mắt ngạc nhiên:

- Sao ông không nói rằng đứa lớn mới chỉ năm tuổi? Như thế có phải là tiết kiệm được 3 đô la không?

Người bố nhìn người bán vé rồi chậm rãi nói:

- Dĩ nhiên, tôi có thể nói như vậy và ông cũng sẽ không nhận ra. Nhưng bọn trẻ thì biết đấy. Tôi không muốn bán đi sự kính trọng của những đứa con và phẩm chất tôn trọng sự thật của mình với 3 đô la.

(Hồng Diễm – Theo The Stories of Life)

a. Người bố trong câu chuyện trên đã tôn trọng sự thật như thế nào?

b. Từ câu chuyện trên, em thấy tôn trọng sự thật mang lại ý nghĩa gì cho mỗi người trong cuộc sống?

c. Em rút ra được bài học gì cho bản thân qua câu chuyện trên?

Em lựa chọn cách giải quyết nào trong những tình huống dưới đâu? Giải thích vì sao?

1. Trong quá trình thảo luận nhóm với nhau, em sẽ:

A. Nghe theo ý kiến nào được nhiều bạn đồng tình nhất.

B. Lắng nghe ý kiến của bạn, tự đánh giá ý kiến nào đúng đắn nhất thì theo.

C. Không bao giờ đưa ra ý kiến của riêng mình.       

2. Khi người bạn thân của em mắc khuyết điểm, em sẽ:

A. Bỏ qua khuyết điểm đó và vẫn chơi thân với bạn như bình thường.

B. Xa lánh, không chơi với bạn.

C. Nói thật về khuyết điểm của bạn và giúp đỡ bạn sửa chữa.

3. Khi em thấy cô giáo tiếng Anh dịch nhầm một câu thoại, em sẽ:

A. Vẫn nghe theo cô giáo.

B. Tự mình dịch lại cho đúng.

C. Xin phép cô giáo được trao đổi và trình bày ý kiến của mình.

Khi gặp những tình huống dưới đây, em sẽ xử lí như thế nào?

A. Em chứng kiến bạn của em đăng một thông tin không đúng sự thật về em lên Facebook.

B. Em được bạn nhờ đứng ra làm chứng về một điều không đúng sự thật.

C. Em bị người khác đe dọa để không được nói ra sự thật cho người khác biết.

D. Em thấy một người cố tình trả thiếu tiền khi mua vé số của người mù

E. Em thấy kẻ gian móc túi một hành khách trên xe buýt.

Hãy đọc những trường hợp sau và trả lời câu hỏi:

a. Sau khi phát bài kiểm tra, cô giáo yêu cầu cả lớp đọc kết quả bài làm để cô giáo ghi vào sổ. Điểm bài làm của Thảo là 8 nhưng Thảo đọc nhầm thành 9. Vài ngày sau, Thảo mới phát hiện ra mình đã đọc nhầm điểm cho cô giáo.

Trong trường hợp trên, theo em Thảo nên làm thế nào?

b. Trong lúc chạy nhanh vào lớp học cho kịp giờ, Hậu vô tình làm vỡ chậu hoa trong góc hành lang. Lúc này chỉ có Bình nhìn thấy. Sợ bị phát hiện nên Hậu nhờ bình giấu kín chuyện và không nói cho ai biết.

Trong trường hợp trên, theo em, Bình nên làm thế nào?

c. Trong một tiết tự quản, giữa Thanh và Tùng có xảy ra xô xát rồi dẫn đến đánh nhau. Hạnh ngồi giữa hai bạn và chứng kiến toàn bộ sự việc. Ngày hôm sau, cô giáo chủ nhiệm yêu cầu cả ba bạn tường trình lại sự việc. Nhưng nghĩ rằng tốt nhất là nên đứng ngoài cuộc và cũng để tránh mất lòng bạn bè nên Hạnh đã nói với cô giáo là không biết gì về chuyện đó.

Trong trường hợp trên, theo em, Hạnh nên xử lí như thế nào?

Gần đây, Thương tâm sự với Hải về những khó khăn mà gia đình mình gặp phải và muốn Hải hứa không được nói với ai. Bố ốm nặng, thu nhập của gia đình không đủ trang trải, Thương phải dành nhiều thời gian cho việc phụ giúp công việc gia đình khiến việc học hành sa sút và bị cô giáo nhắc nhở. Hải rất muốn nói cho cô giáo biết sự thật về hoàn cảnh gia đình Thương để bạn được cảm thông và giúp đỡ. Nhưng vì đã hứa với Thương nên Hải băn khoăn không biết có nên nói sự thật này hay không?

Theo em, Hải có nên nói sự thật về hoàn cảnh của Thương không? Vì sao?

Sau giờ tan học, Hùng và Nhân rủ nhau chơi đá bóng ở công viên. Sau khi chơi xong, quá khát nước, Hùng đã tự động lấy tiền mà mẹ đưa đóng học phí để mua kem và mời Nhân cùng ăn. Về nhà, Hùng nói dối mẹ là đã đánh rơi tiền học phí. Vì có bạn làm chứng nên mẹ không trách phạt và cho Hùng khoản tiền khác để đóng học phí.

a. Em có nhận xét gì về hành vi của cả hai bạn Hùng và Nhân?

b. Việc làm của Hùng có thể dẫn đến những hậu quả gì?

Hãy kể lại một việc làm thể hiện việc em đã tôn trọng sự thật, lợi ích mang lại và biện pháp phát huy.