Qua bài giảng Tập làm văn: Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối giúp các em học sinh biết nhận xét về cách miêu tả của các tác giả. Đồng thời, biết viết một đoạn văn tả một loài hoa hoặc một thứ quả mà em yêu thích.
Tóm tắt lý thuyết
Câu 1 (SGK trang 50-51, Tiếng Việt 4): Đọc một số đoạn văn miêu tả hoa, quả dưới đây và nêu nhận xét về cách miêu tả của tác giả.
Gợi ý:
a) Bài Hoa sầu đâu
- Ở đoạn văn này, Vũ Bằng đã tả hoa sầu đâu theo các trình tự sau:
- Thời điểm sầu đâu nở hoa: cuối tháng ba.
- Hình dáng và màu sắc hoa sầu đâu: hoa nhỏ bé, lấm tấm mấy chấm đen nở từng chùm, đu đưa như đưa võng mỗi khi có gió.
- Đặc biệt là hương thơm của hoa sầu đâu: dường như trong hương thơm này quy tụ mọi mùi hương của cây cỏ, đất đai của vùng đồng quê Bắc Bộ.
- Cuối cùng là xúc cảm của tác giả khi nhớ về hương sầu đâu ở quê nhà.
b) Bài Quả cà chua
- Ở bài này tác giả miêu tả quả cà chua theo trình tự quả hình thành và phát triển:
- Hoa biến đi để cây tạo ra những chùm quả nõn chung màu với cây với lá.
- Kế đó tác giả tả hiện tượng cà chua ra quả xum xuê, chi chít trên thân, trên ngọn cây.
- Cuối cùng là hình ảnh của những quả cà chua đang chín dần. Mỗi quả đẹp như "một mặt trời nhỏ hiền dịu". Cà chua chín "thắp đèn lồng trong lùm cây nhỏ bé".
c) Trái vải tiến vua
- Ở bài này tác giả miêu tả quả vải theo trình tự:
- Hình dáng: nhỉnh hơn cái chén hạt mít dùng để pha trà tàu một chút.
- Vỏ: không đỏ mà ong óng một màu nâu, nhẵn lì.
- Khi bóc vỏ thì có nó tèm lem.
- Hột chỉ nhỏ bằng ngón tay út.
- Cùi vải dày như cùi dừa, có màu trắng ngà.
- Cuối cùng: đặt lên lưỡi cắn một miếng thì nước chan hòa, ngọt sắt, nhai thì mềm mà lại giòn, nhai khe khẽ thì chính tai mình thấy như sậm sựt.
Câu 2 (SGK trang 51, Tiếng Việt 4): Viết một đoạn văn tả một loài hoa hoặc một thứ quả mà em yêu thích
Gợi ý:
Cây phong lan treo ở trước nhà đã trổ hoa. Cành hoa vươn dài ra, màu xanh nhạt và hai bên là hai hàng hoa cùng nở song song. Cánh hoa có màu hồng tươi giữa có nhụy màu vàng. Nhìn cành hoa rung rinh trong gió, ta có cảm giác như đó là những con bướm màu hồng đã chán bay lang thang đây đó nên sà xuống bám vào cành hoa mà sưởi nắng. Từ cành hoa phong lan, một mùi thơm dịu nhẹ tỏa ra như hương thơm riêng biệt của núi rừng mà nó còn lưu giữ được. Hoa phong lan rất lâu tàn. Hoa có thể tươi nở hàng tháng trời tựa như hương sắc cũng muốn đua với thời gian. Hoa phong lan đúng là một loài hoa "sang trọng" và tươi đẹp.
- Thông qua bài giảng Tập làm văn: Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối, các em cần:
- Hiểu được cách miêu tả các bộ phận của cây cối.
- Biết viết một đoạn văn tả một loài hoa hoặc một thứ quả mà em yêu thích.
- Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Luyện từ và câu Mở rộng vốn từ: Cái đẹp cho tiết học tiếp theo.
