Cùng HOC247 tìm hiểu về anh hùng dân tộc Trần Quốc Toản qua nội dung bài học Bóp nát quả quả cam để thấy được hình ảnh Trần Quốc Toản tuy còn nhỏ tuổi nhưng đã có lòng yêu nước và căm thù giặc. Mời các em cùng tham khảo!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Hoạt động khởi động
Nói tên một người anh hùng nhỏ tuổi mà em biết.
Hướng dẫn trả lời:
- Nguyễn Bá Ngọc.
- Kim Đồng.
- Lê Văn Tám
1.2. Đọc
Bóp nát quả cam
Giặc Nguyên cho sứ thần sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Thấy sứ giặc ngang ngược, Trần Quốc Toản vô cùng căm giận.
Biết vua họp bàn việc nước dưới thuyền rồng, Quốc Toản quyết đợi gặp nhà vua xin đánh giặc. Đợi mãi không gặp được vua, cậu liều chết xô mấy người lính gác, xăm xăm xuống bến.
Gặp vua, Quốc Toản quỳ xuống tâu:
- Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!
Nói xong, cậu tự đặt thanh gươm lên gáy, xin chịu tội.
Vua cho Quốc Toản đứng dậy, ôn tồn bảo:
- Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen.
Nói rồi, vua ban cho Quốc Toản một quả cam.
Quốc Toản ấm ức bước lên bờ: "Vua ban cho cam quý nhưng xem ta như trẻ con, không cho dự bàn việc nước". Nghĩ đến quân giặc ngang ngược, cậu nghiến răng, hai bàn tay bóp chặt.
Khi trở ra, Quốc Toản xoè tay cho mọi người xem cam quý. Nhưng quả cam đã nát từ bao giờ.
(Theo Nguyễn Huy Tưởng)
Từ ngữ:
- Giặc Nguyên: giặc từ phương Bắc.
- Trần Quốc Toản (1267–1285): một thiếu niên anh hùng, tham gia không chiến chống giặc Nguyên.
Câu 1: Trần Quốc Toản xin gặp vua để làm gì?
Hướng dẫn trả lời:
Trần Quốc Toản gặp vua để xin đánh giặc.
Câu 2: Tìm chi tiết cho thấy Trần Quốc Toản rất nóng lòng gặp vua.
Hướng dẫn trả lời:
Đợi mãi không gặp được vua cậu liều chết xô mấy người lính gác, xăm xăm xuống bến.
Câu 3: Vua khen Trần Quốc Toản thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Vua khen Trần Quốc Toản còn trẻ mà đã biết lo việc nước.
Câu 4: Vì sao được vua khen mà Trần Quốc Toản vẫn ấm ức?
Hướng dẫn trả lời:
Vì nghĩ vua coi mình như trẻ con, không cho dự bàn việc nước.
Câu 5: Việc Trần Quốc Toản vô tình bóp nát quả cam thể hiện điều gì?
Hướng dẫn trả lời:
Thể hiện Trần Quốc Toản là người rất yêu nước, căm thù giặc.
* Luyện tập theo văn bản đọc:
Câu 1: Xếp các từ ngữ dưới đây vào nhóm thích hợp.
Hướng dẫn trả lời:
- Từ ngữ chỉ người: Trần Quốc Toản, Vua, Sứ thần, Lính.
- Từ ngữ chỉ vật: Thuyền rồng, Quả cam, Thanh gươm
Câu 2: Kết hợp ô chữ bên trái với ô chữ bên phải để tạo câu nêu hoạt động.
Hướng dẫn trả lời:
Trần Quốc Toản xô mấy người lính gác, xăm xăm xuống bến để gặp vua
1.3. Viết
- Luyện viết chữ hoa: Q
Hướng dẫn trả lời:
- Quan sát chữ hoa Q (kiểu 2): cỡ vừa cao 5 li, chữ cỡ nhỏ cao 2,5 li. Gồm 3 nét: cong trên, cong phải và lượn ngang.
- Quy trình viết: Đặt bút trên đường kẻ 4 và đường kẻ 5, viết nét cong trên (nhỏ) đến đường kẻ 6, viết tiếp nét cong phải (to) xuống tới đường kẻ 1 thì lượn vòng trở lại viết nét lượn ngang từ trái sang phải (cắt ngang nét cong phải), tạo vòng xoắn nhỏ ở chân chữ, dừng bút ở đường kẻ 2.
- Luyện viết ứng dụng: Trần Quốc Toản là người anh hùng nhỏ tuổi.
Hướng dẫn trả lời:
- Viết chữ hoa T, Q, chú ý cách nối chữ, khoảng cách giữa các tiếng trong câu, vị trí đặt dấu chấm cuối câu.
1.4. Nói và nghe
Câu 1: Nêu sự việc trong từng tranh
Bóp nát quả cam
Hướng dẫn trả lời:
- Tranh 1: Trần Quốc Toản xô ngã mấy người lính gác để được vào gặp vua, xin đánh giặc.
- Tranh 2: Trần Quốc Toản quỳ xuống tâu với vua: “Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!” và đặt thanh gươm lên gáy xin chịu tội.
- Tranh 3: Vua nói: “Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen.” và ban cho Quốc Toản một quả cam.
- Tranh 4: Quốc Toản xòe tay cho mọi người xem quả cam vua ban nhưng quả cam đã nát từ bao giờ.
Câu 2: Kể lại từng đoạn của câu chuyện theo tranh.
Hướng dẫn trả lời:
- Tranh 1: Giặc Nguyên cho sứ thần sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Thấy sứ giặc ngang ngược, Trần Quốc Toản vô cùng căm giận. Biết vua họp bàn việc nước dưới thuyền rồng, Quốc Toản quyết đợi gặp nhà vua xin đánh giặc. Đợi mãi không gặp được vua, cậu liều chết xô mấy người lính gác, xăm xăm xuống bến.
- Tranh 2: Gặp vua, Quốc Toản quỳ xuống tâu:
Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!
Nói xong, cậu tự đặt thanh gươm lên gáy, xin chịu tội.
- Tranh 3: Vua cho Quốc Toản đứng dậy, ôn tồn bảo:
Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen.
Nói rồi, vua bạn cho Quốc Toản một quả cam.
- Tranh 4: Quốc Toản ấm ức bước lên bờ: “vua ban cho cam quý nhưng xem ta như trẻ con, không cho dự bàn việc nước". Nghĩ đến quân giặc ngang ngược, cậu nghiến răng, hai bàn tay bóp chặt khi trở ra, Quốc Toản xoè tay cho mọi người xem cam quý. Nhưng quả cam đã nát từ bao giờ.
Bài tập minh họa
Kể cho người thân về người anh hùng nhỏ tuổi Trần Quốc Toản.
Hướng dẫn trả lời:
Giặc Nguyên cho sứ thần sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Thấy sứ giặc ngang ngược, Trần Quốc Toản vô cùng căm giận. Biết vua họp bàn việc nước dưới thuyền rồng, Quốc Toản quyết đợi gặp nhà vua xin đánh giặc. Đợi mãi không gặp được vua, cậu liều chết xô mấy người lính gác, xăm xăm xuống bến.
Gặp vua, Quốc Toản quỳ xuống tâu:
Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!
Nói xong, cậu tự đặt thanh gươm lên gáy, xin chịu tội.
Vua cho Quốc Toản đứng dậy, ôn tồn bảo:
Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen.
Nói rồi, vua bạn cho Quốc Toản một quả cam.
Quốc Toản ấm ức bước lên bờ: “vua ban cho cam quý nhưng xem ta như trẻ con, không cho dự bàn việc nước". Nghĩ đến quân giặc ngang ngược, cậu nghiến răng, hai bàn tay bóp chặt khi trở ra, Quốc Toản xoè tay cho mọi người xem cam quý. Nhưng quả cam đã nát từ bao giờ.
Luyện tập
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Đọc rõ ràng, rành mạch, lưu loát toàn bài Tập đọc.
+ Hiểu nội dung bài tập đọc Bóp nát quả cam
