Văn bản Bàn về nhân vật Thánh Gióng đã nêu ra ý kiến của tác giả Hoàng Tiến Tựu về nhân vật Thánh Gióng được xây dựng rất đặc sắc. Để hiểu hơn về hình tượng Thánh Gióng, Học247 mời các em cùng tham khảo bài soạn Bàn về nhân vật Thánh Gióng chi tiết dưới đây nhé!
1. Tóm tắt nội dung bài học
1.1. Nội dung
- Bàn về nhân vật Thánh Gióng khẳng định Thánh Gióng được xây dựng đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.
1.2. Nghệ thuật
- Bài văn nghị luận với ý kiến xác đáng, lập luận chặt chẽ, lí lẽ và bằng chứng xác thực.
2. Soạn bài Bàn về nhân vật Thánh Gióng
2.1. Chuẩn bị đọc
Câu hỏi: Em đã đọc truyện Thánh Gióng trong bài Lắng nghe lịch sử nước mình hãy chia sẻ với các bạn ấn tượng về nhân vật Thánh Gióng.
Trả lời:
- Ấn tượng về nhân vật Thánh Gióng là:
- Hình ảnh một con người oai phong, lẫm liệt, tràn đầy sức mạnh.
- Một con người dũng cảm, giàu lòng yêu nước.
- Biểu tượng cho sức mạnh của dân tộc Việt Nam.
2.2. Trải nghiệm cùng văn bản
Câu hỏi: Điều gì đã làm nên sự phi thường của nhân vật Thánh Gióng?
Trả lời:
Điều đã làm nên sự phi thường của nhân vật Thánh Gióng:
- Sự ra đời khác thường (mẹ mang thai đến 12 tháng, Gióng lên ba vẫn không biết nói cười).
- Tiếng nói đầu tiên là tiếng nói xin đi đánh giặc, cho thấy ý thức và trách nhiệm của một công dân trước vận mệnh dân tộc.
- Thánh Gióng dẹp tan giặc Ân, trả lại mũ áo và bay về trời.
=> Qua sự phi thường của nhân vật Thánh Gióng, tác giả dân gian đồng thời gửi gắm tinh thần ý thức đánh giặc, cứu nước của dân tộc ta.
2.3. Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1. Tác giả đã nêu ý kiến gì về nhân vật Thánh Gióng?
Trả lời:
- Tác giả đã nêu ra ý kiến của mình về nhân vật Thánh Gióng được xây dựng rất đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.
Câu 2. Hãy xác định lí lẽ, bằng chứng mà tác giả đưa ra để củng cố ý kiến của mình.
Trả lời:
- Lí lẽ 1: Thánh Gióng hội tụ những đặc điểm phi thường, thể hiện lý tưởng của nhân dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước.
- Bằng chứng 1: Những chi tiết kì ảo.
+ Thể hiện qua những chi tiết về sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng.
+ Sức mạnh của thể lực và tinh thần, ý chí: Nhổ từng bụi tre dằng ngà để truy kích, đánh giặc.
- Lí lẽ 2: Thánh Gióng có cái bình thường của con người trần thế,
- Bằng chứng:
+ Nguồn gốc, lai lịch rõ ràng, cụ thể, xác định.
+ Thể hiện sức mạnh của nhân dân trong công cuộc giữ nước.
Câu 3. Trong đoạn văn sau, câu nào thê hiện lí lẽ, câu nào thể hiện bằng chứng?
“Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị. Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Giỏng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đông (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên."
Trả lời:
- Câu thể hiện lí lẽ là: Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị.
- Câu thể hiện bằng chứng là:
+ Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Gióng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đổng (dù là cỡ rộng đến đâu).
+ Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên.
Câu 4. Hãy tóm tắt nội dung văn bản bằng một đoạn văn (khoảng 150 chữ)
Trả lời:
Thánh Gióng là một người anh hùng phi thường. Điều đó được thể hiện từ sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng, ướm thử bàn chân vào vết chân khổng lồ và bà đã mang thai nhưng mười hai tháng sau bà mới sinh ra Gióng… Ở Gióng có cả sức mạnh của thể lực và tinh thần, ý chí. Nhưng Gióng vẫn mang những đặc điểm của một con người trần thế. Nguồn gốc, lai lịch của Gióng rất rõ ràng, cụ thể và xác định. Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng ngoại xam đều gắn với những người dân bình dị. Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Gióng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ”, “uống nước, ăn cơm với cà”, vẫn mặc quần áo của dân làng Phù Đổng. Ngoài ra, nhân vật Thánh Gióng thể hiện sức mạnh của nhân dân trong công cuộc giữ nước. Ngay cả roi sắt, ngựa sắt, áo giáp sắt cũng do những người thợ rèn tạo ra. Khi chưa có giặc Gióng chỉ là đứa trẻ nằm im không biết nói, không cười. Khi nghe tiếng gọi của non sông, Gióng lớn nhanh như thổi và cất lời nhận nhiệm vụ, đánh tan giặc Ân. Đánh tan giặc, Gióng đã bay về trời.
Câu 5. Có ý kiến cho rằng: Những góc nhìn, cách hiểu khác nhau của tác giả về nhân vật Thánh Gióng giúp chúng ta hiểu văn bản sâu hơn. Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?
Trả lời:
- Em đồng ý với ý liến của tác giả, vì ở mỗi góc nhìn khác nhau người đọc có thể cảm nhận, xem xét nhân vật dưới một góc độ khác nhau và hiểu về văn bản một cách sâu sắc hơn. Chính vì vậy, khi tìm hiểu văn bản, chúng ta cần tìm hiểu đồng thời theo nhiều cách để hiểu sâu về văn bản.
Để củng cố kiến thức bài một cách tốt hơn, các em có thể tham khảo thêm:
3. Hướng dẫn luyện tập
Câu hỏi: Viết một đoạn văn ngắn (7 đến 10 câu) phân tích hình tượng người anh hùng Thánh Gióng.
Trả lời:
Trong truyền thuyết cùng tên, Thánh Gióng là đại diện tiêu biểu của người anh hùng chống giặc ngoại xâm trong lòng nhân dân ta. Chàng được sinh ra từ một người mẹ nông dân nghèo, điều này chứng tỏ Gióng sinh ra từ nhân dân, do nhân dân nuôi dưỡng. Gióng đã chiến đấu bằng tất cả tinh thần yêu nước, lòng căm thù giặc của nhân dân. Sức mạnh của Gióng không chỉ tượng trưng cho sức mạnh của tinh thần đoàn kết toàn dân, đó còn là sức mạnh của sự kết hợp giữa con người và thiên nhiên, bằng cả vũ khí thô sơ (tre) và hiện đại (roi sắt). Từ truyền thống đánh giặc cứu nước, nhân dân ta đã thần thánh hóa những vị anh hùng trở thành những nhân vật huyền thoại, tượng trưng cho lòng yêu nước, sức mạnh quật khởi. Bên cạnh giá trị biểu tượng, tác phẩm cũng có một số sự thật lịch sử. Thời kỳ lịch sử được phản ánh trong tác phẩm là thời đại Hùng Vương. Trên cơ sở một nền kinh tế nông nghiệp trồng mà người dân Văn Lang đã tạo nên cả một nền văn minh rực rỡ, đồng thời cũng luôn luôn phải chống giặc ngoại xâm phương Bắc để bảo vệ đất nước. Bên cạnh việc cấy trồng lúa nước, nhân dân thời bấy giờ đã có ý thức chế tạo vũ khí chống giặc từ chất liệu kim loại (bằng sắt). Truyền thuyết cũng phản ánh: trong công cuộc chống ngoại xâm, từ xa xưa, chúng ta đã có truyền thống huy động sức mạnh của cả cộng đồng, dùng tất cả các phương tiện để đánh giặc.
4. Một số bài văn mẫu về văn bản Bàn về nhân vật Thánh Gióng
Bài soạn Bàn về nhân vật Thánh Gióng dưới đây nhằm giúp các em học sinh lớp 6 bước đầu hiểu hơn về một văn bản nghị luận. Bên cạnh đó, bài soạn này còn giúp các em hiểu hơn về hình tượng nhân vật Thánh Gióng. Để hiểu hơn về bài soạn này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:
5. Hỏi đáp về bài Bàn về nhân vật Thánh Gióng Ngữ văn 6
Các em học sinh thân mến khi gặp những vấn đề khó khăn trong việc tìm hiểu bài soạn này, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
