Viết bài thuyết minh tổng hợp - Ngữ văn 11 Tập 1 Cánh Diều

1.1.1. Khái niệm

- Bài thuyết minh tổng hợp là bài viết có lồng ghép một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận.

- Các văn bản trong phần đọc hiểu như Phải coi luật pháp như khi trời để thở, Tạ Quang Bửu – Người thầy thông thái, Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ đều là bài thuyết minh tổng hợp.

1.1.2. Yêu cầu

1.2.1. Thực hành viết

a. Chuẩn bị:

- Tìm hiểu đề văn để biết các thông tin chính trước khi viết:

+ Trọng tâm cần làm rõ: giới thiệu về phẩm chất tiêu biểu của con người Việt Nam.

+ Kiểu văn bản chính: thuyết minh tổng hợp.

+ Phạm vi dẫn chứng: dẫn chứng thực tế, kiến thức lịch sử và thơ văn liên quan.

+ Xem lại: phần Kiến thức ngữ văn và phần Đọc hiểu các văn bản thông tin tổng hợp.

- Tìm các tư liệu liên quan đến đề tài đã xác định: (các bài viết, tranh, ảnh và thông tin, những câu chuyện về người Việt Nam....).

b. Tìm ý và lập dàn ý:

* Tìm ý:

Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:

- Người Việt Nam có những phẩm chất tiêu biểu nào?

- Phẩm chất truyền thống và những phẩm chất mới là gì?

- Những biểu hiện cụ thể về phẩm chất của con người Việt Nam?

- Nguồn gốc, vai trò, ý nghĩa của phẩm chất người Việt trong cuộc sống và lịch sử dân tộc?

- Em có những phẩm chất gì của người Việt Nam?

* Lập dàn ý:

Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:

c. Viết:

- Dựa vào dàn ý để viết bài thuyết minh giới thiệu một số phẩm chất con người Việt Nam.

- Trong khi viết, chú ý kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận, kênh chữ, kênh hình,...

d. Kiểm tra và chỉnh sửa:

Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 1, phần viết, mục d (trang 28), đối chiếu với dân ý để văn dã làm ở bài này.

=> Viết bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí

Một bạn nước ngoài muốn tìm hiểu về con người Việt Nam, em hãy viết bài thuyết minh giới thiệu một số phẩm chất của con người Việt Nam.

Lời giải chi tiết:

Tự bao giờ, hình ảnh về con người Việt Nam luôn được bạn bè quốc tế ngợi ca và bảy tỏ lòng tự hào, yêu mến chân thành, sâu sắc. Hẳn có lẽ đó là do con người Việt Nam luôn mang trong mình những đẹp và phẩm chất cao quý.

Trong thời chiến, nhân dân Việt Nam đã hiện lên như những người anh hùng hiên ngang, dũng cảm. Hơn hết, trong họ còn sục sôi ý chí chiến đấu kiên cường. Có lẽ bởi vậy mà bất kì thế lực thù địch nào đến xâm chiếm đều bị dân tộc Việt Nam đánh bại. Trong thời bình, đặc biệt là trong công cuộc chống dịch covid 19 hiện nay, con người Việt Nam hiện lên mới đẹp và đáng tự hào làm sao! Trước sự lây lan nhanh chóng của virus corona, họ chẳng màng hiểm nguy, sợ hãi mà cùng nhau kết nối, gắn chặt sợi chỉ đỏ xuyên suốt mang tên "yêu nước" để xây dựng nên bức tường thành kiên cố ngăn chặn sự xâm nhập của dịch bệnh truyền nhiễm. Chưa dừng lại ở đó, trong họ còn sáng lên những phẩm chất cao đẹp như giàu lòng tình thương, nhân hậu. Bởi vậy mà trong cuộc chiến covid 19, họ cứu chữa tất cả mọi người, dân tộc trên thế giới mà không hề có sự phân biệt nào.

Về tôn giáo tín ngưỡng, dân tộc Việt Nam thể hiện rõ sự hòa nhập qua tín ngưỡng đa thần. Trước hết người Việt có đạo thờ cúng tổ tiên, xuất phát từ việc ghi nhớ ơn đức của thế hệ trước. Người Việt cũng thờ rất nhiều vị thần, thần của người Việt không ở cao xa mà "sống" bên cạnh con người và luôn hỗ trợ con người. Người Việt Nam không cuồng tín tôn giáo. Các thứ lớp tôn giáo và tín ngưỡng, gia đình, dòng họ, làng xã và quốc gia hòa hợp nhau, bổ sung cho nhau. Sự hỗn hợp này là đặc điểm rất lớn thể hiện sự hòa nhập tôn giáo và tính hiện thực của tín ngưỡng tôn giáo người Việt xưa và nay. Sự hòa nhập trong việc tiếp thu các hệ tư tưởng và tôn giáo cũng cho thấy tư duy trung hòa, mở rộng và linh hoạt của người Việt. 

Qua đây, chúng ta nhận thấy con người Việt Nam đẹp biết bao! Là một công dân Việt, em luôn rèn luyện và phát huy giá trị truyền thống của dân tộc. Hơn hết, em sẽ cố gắng chung tay xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Học xong bài Viết bài thuyết minh tổng hợp, các em cần nắm:

Viết được văn bản thuyết minh tổng hợp có lồng ghép một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận.

Bài học Viết bài thuyết minh tổng hợp sẽ giúp các em hình thành kĩ năng viết được văn bản thuyết minh tổng hợp có lồng ghép một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận. Để nắm được nội dung của bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn:

• Soạn văn đầy đủ Viết bài thuyết minh tổng hợp
• Soạn văn tóm tắt Viết bài thuyết minh tổng hợp