Lịch sử và Địa lí 6 Bài 9: Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII SGK Kết nối tri thức với cuộc sống là tài liệu được HOC247 biên soạn và tổng hợp đầy đủ giới thiệu đến các em học sinh lớp 6, qua nội dung tài liệu giúp các em nắm được nội dung kiến thức bài học. Hi vọng tài liệu sẽ giúp ích được nhiều cho các em. Chúc các em có kết quả học tập tốt.
1.1. Điều kiện tự nhiên của Trung Quốc thời cổ đại
1.2. Nhà Tần thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc
1.3. Trung Quốc từ thời nhà Hán đến thời nhà Tùy (206 TCN- thế kỉ VII)
1.4. Một số thành tựu nổi bật của văn minh Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII
2.2. Điều kiện tự nhiên của Trung Quốc thời cổ đại
2.3. Nhà Tần thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc
2.4. Trung Quốc từ thời nhà Hán đến thời nhà Tùy (206 TCN- thế kỉ VII)
2.5. Một số thành tựu nổi bật của văn minh Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Điều kiện tự nhiên của Trung Quốc thời cổ đại
- Người Trung Quốc đã xây dựng nền văn minh đầu tiên ở lưu vực sông Hoàng Hà, sau đó mở rộng đến lưu vực sông Trường Giang (Dương Tử).
- Phù sa của hai con sông đã tạo nên đồng bằng Hoa Bắc, Hoa Trung và Hoa Nam rộng lớn, phì nhiêu, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.
- Tuy nhiên, lũ lụt do hai con sông đã gây ra nhiều khó khăn cho đời sống của người dân.
1.2. Nhà Tần thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc
Cách giải:
- Từ thế kỉ XXI đến thế kỉ III TCN, lịch sử Trung Quốc trải qua các triều đại Hạ Thương, Chu. Sau triều đại nhà Chu, Trung Quốc lại bị chia thành nhiều nước nhỏ. Trong đó, nước Tần có tiềm lực kinh tế và quân sự mạnh nhất, lần lượt tiêu diệt các đối thủ.
- Năm 221 TCN, Tần Thủy Hoàng đã thống nhất lãnh thổ, tự xưng hoàng đế. Nhà Tần chia cắt đất nước thành các quận, huyện, đặt các chức quan cai quản, lập ra triều đại phong kiến đầu tiên ở Trung Quốc.
- Để củng cố sự thống nhất đất nước, nhà Tần còn áp dụng chế độ đo lường, tiền tệ, chữ viết và pháp luật chung trên cả nước.
1.3. Trung Quốc từ thời nhà Hán đến thời nhà Tùy (206 TCN- thế kỉ VII)
1.4. Một số thành tựu nổi bật của văn minh Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII
|
Thành tựu |
Đặc điểm |
|
Tư tưởng |
Xuất hiện nhiều trường phái tư tưởng khác nhau như : Nho gia, đạo gia,… nhưng nổi bật với Nho gia nhấn mạnh tôn ti trật tự, bồn phận,… |
|
Chữ viết |
Người Trung Quốc dùng chữ tương hình được khắc trên mai rùa, xương thú, chuông và phổ biến là khắc trên tre và trúc. |
|
Văn học, sử học |
- Tác phẩm văn học cổ nhất là Kinh Thi. - bộ Sử kí của Tư Mã Thiên được coi là công trình sử học đồ sộ trong thời đại |
|
Y học |
Phát triển với nhiều cách chữa bệnh bằng thảo dược, bấm huyệt, châm cứu,… |
|
Kĩ thuật |
Nhiều phát minh quan trọng: đo động đất, kĩ thuật tơ lụa, kĩ thuật làm giấy,… |
|
Kiến trúc và điêu khắc |
Nhiều cung điện, đền, tháp,lăng tẩm,... tiêu biểu nhất là Vạn lí trường thành |
Bài tập minh họa
2.1. Câu hỏi mở đầu
Từ thời xa xưa, người Trung Quốc đã chế tạo ra la bàn để xác định phương hướng. Họ còn là chủ nhân của một nền văn minh phát triển với nhiều thành tựu mà cho đến nay nhân loại vẫn đang được thừa hưởng. Vậy, điều kiện nào giúp người Trung Quốc cổ đại đã tạo dựng được nền văn minh rực rỡ như thế? Những giá trị to lớn mà họ trao truyền đến nay là gì?
Hướng dẫn giải:
- Để trả lời câu hỏi này các em cần liên hệ thực tế với đất nước Trung Quốc, dựa trên các nguồn báo chí hoặc internet. Dựa vào các gợi ý:
+ Dân cư.
+ Văn hóa.
+ Y tế.
Lời giải chi tiết:
Các yếu tố tác động đến sự hình thành và phát triển của nền văn minh Trung Quốc cổ đại:
- Đất nước Trung Quốc rộng lớn, điều kiện tự nhiên đa dạng (do con người luôn tồn tại trong mối quan hệ bền chặt với tự nhiên. Mối quan hệ giữa con người với tự nhiên là thích nghi và biến đổi. Trong quá trình đó, con người đã tạo ra những sản phẩm văn hóa => vì vậy, văn hóa Trung Quốc rất đa dạng, đồ sộ).
- Dân cư Trung Quốc đông đúc, cần cụ và sáng tạo.
- Nền kinh tế Trung Quốc sớm phát triển toàn diện về mọi mặt => tạo điều kiện về mặt vật chất, nền tảng cho sự phát triển của văn hóa tinh thần.
- Văn hóa Trung Quốc sớm có sự giao lưu với các nước láng giềng.
- Trong lịch sử Trung Quốc đã xuất hiện nhiều người hiền tài về tư tưởng chính trị, khoa học, nghệ thuật… chính những người hiền tài đó đã góp phần làm nên sự rực rỡ của văn hóa Trung Quốc.
Một số thành tựu của văn hóa Trung Quốc trao truyền lại đến ngày nay:
- Tứ đại phát minh: giấy, kĩ thuật in, la bàn, thuốc súng.
- Tư tưởng, tôn giáo: Nho giáo, Đạo giáo….
- Các công trình kiến trúc lớn, đồ sộ. Ví dụ: lăng mộ Tần Thủy Hoàng, Vạn lí trường thành…
2.2. Điều kiện tự nhiên của Trung Quốc thời cổ đại
Theo em, sông Hoàng Hà và sông Trường Giang đã tác động như thế nào đến cuộc sống của cư dân Trung Quốc thời cổ đại.
Hướng dẫn giải:
Đọc thông tin về điều kiện tự nhiên của Trung Quốc.
Lời giải chi tiết:
Người Trung Quốc đã xây dựng nền văn minh đầu tiên ở lưu vực sông Hoàng Hà, sau đó mở rộng đến lưu vực sông Trường Giang (Dương Tử).
Phù sa của hai con sông đã tạo nên đồng bằng Hoa Bắc, Hoa Trung và Hoa Nam rộng lớn, phì nhiêu, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.
Tuy nhiên, lũ lụt do hai con sông đã gây ra nhiều khó khăn cho đời sống của người dân. Thượng nguồn của các dòng sông là vùng đất cao, có nhiều đồng cỏ nên chăn nuôi đã phát triển từ rất sớm.
2.3. Nhà Tần thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc
Nhà Tần đã thống nhất và xác lập chế độ phong kiến Trung Quốc như thế nào?
Hướng dẫn giải:
Dựa vào quá trình thống nhất của nhà Tần
Lời giải chi tiết:
Từ thế kỉ XXI đến thế kỉ III TCN, lịch sử Trung Quốc trải qua các triều đại Hạ Thương, Chu. Sau triều đại nhà Chu, Trung Quốc lại bị chia thành nhiều nước nhỏ. Trong đó, nước Tần có tiềm lực kinh tế và quân sự mạnh nhất, lần lượt tiêu diệt các đối thủ.
Năm 221 TCN, Tần Thủy Hoàng đã thống nhất lãnh thổ, tự xưng hoàng đế. Nhà Tần chia cắt đất nước thành các quận, huyện, đặt các chức quan cai quản, lập ra triều đại phong kiến đầu tiên ở Trung Quốc.
Để củng cố sự thống nhất đất nước, nhà Tần còn áp dụng chế độ đo lường, tiền tệ, chữ viết và pháp luật chung trên cả nước.
2.4. Trung Quốc từ thời nhà Hán đến thời nhà Tùy (206 TCN- thế kỉ VII)
Hãy xây dựng đường thời gian từ thời nhà Hán đến thời nhà Tùy
Hướng dẫn giải:
Viết lần lượt các sự kiện theo thứ tự.
Lời giải chi tiết:
2.5. Một số thành tựu nổi bật của văn minh Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII
Kể tên một số thành tựu văn minh tiêu biểu của Trung Quốc thời cận đại.
Hướng dẫn giải:
Dựa vào thông tin trong sách giáo khoa
Lời giải chi tiết:
|
Thành tựu |
Đặc điểm |
|
Tư tưởng |
Xuất hiện nhiều trường phái tư tưởng khác nhau như : Nho gia, đạo gia,… nhưng nổi bật với Nho gia nhấn mạnh tôn ti trật tự, bồn phận,… |
|
Chữ viết |
Người Trung Quốc dùng chữ tương hình được khắc trên mai rùa, xương thú, chuông và phổ biến là khắc trên tre và trúc. |
|
Văn học, sử học |
- Tác phẩm văn học cổ nhất là Kinh Thi. - bộ Sử kí của Tư Mã Thiên được coi là công trình sử học đồ sộ trong thời đại |
|
Y học |
Phát triển với nhiều cách chữa bệnh bằng thảo dược, bấm huyệt, châm cứu,… |
|
Kĩ thuật |
Nhiều phát minh quan trọng: đo động đất, kĩ thuật tơ lụa, kĩ thuật làm giấy,… |
|
Kiến trúc và điêu khắc |
Nhiều cung điện, đền, tháp,lăng tẩm,... tiêu biểu nhất là Vạn lí trường thành |
Luyện tập
Sau bài học này, các em có thể đạt được những yêu cầu sau:
+ Giới thiệu được những đặc điểm về điều kiện tự nhiên của Trung Quốc thời cổ đại
+ Mô tả được sơ lược quá trình thống nhất và sự xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc dưới thời Tần Thủy Hoàng.
+ Xây dựng được đường thời gian từ nhà Hán, Nam Bắc triều đến nhà Tùy.
+ Nêu được những thành tựu cơ bản của nền văn minh Trung Quốc thời cổ đại
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 6 Kết nối tri thức Chương 3 Bài 9 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Xuất hiện sớm nhất, do nhà vua đứng đầu và bộ máy nhà nước hoàn chỉnh.
- B. Đứng đầu nhà nước là vua, xây dựng bộ máy nhà nước hoàn chỉnh đến địa phương.
- C. Xuất hiện sớm nhất, do vua chuyên chế đứng đầu, có quyền lực tối cao.
- D. Nhà nước đầu tiên từ thời cổ đại, bộ máy quan lại chủ yếu là nho sĩ.
-
- A. Nhà Chu
- B. Nhà Tần
- C. Nhà Hán
- D. Nhà Hạ
-
Câu 3:
Tết Nguyên đán có nghĩa là…?
- A. Tết đầu tiên của tháng
- B. Tết đầu tiên của năm
- C. Tết lớn nhất trong năm
- D. Cả B và C
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 6 Kết nối tri thức Chương 3 Bài 9 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải bài 1 phần Luyện tập và vận dụng trang 43 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Kết nối tri thức
Giải bài 2 phần Luyện tập và vận dụng trang 43 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Kết nối tri thức
Giải bài 1.1 trang 27 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.2 trang 27 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.3 trang 27 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.4 trang 27 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.5 trang 27 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.6 trang 27 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.7 trang 27 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.8 trang 28 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.9 trang 28 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 2 trang 28 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 3 trang 28 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 4 trang 28 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1 trang 29 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 2 trang 29 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 3 trang 29 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 4 trang 29 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 5 trang 29 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Hỏi đáp Bài 9: Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa Lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
