Giải Câu hỏi 7 trang 33 SGK Sinh học 11 Chân trời sáng tạo – CTST

Phương pháp giải

Sự xuất hiện các con đường cố định CO₂ ở thực vật C₄ và CAM chính là một trong những đặc điểm thích nghi với điều kiện môi trường sống, từ đó có thể giúp chúng tồn tại và phát triển, nếu không chúng sẽ bị đào thải theo quy luật của tự nhiên (thuyết Tiến hóa của Đác uyn).

Lời giải chi tiết

- Sự thích nghi đó có thể được giải thích như sau :

+ Ở nhóm Thực vật C₄ bao gồm 1 số thực vật ở vùng nhiệt đới như: ngô, mía, cỏ lồng vực, cỏ gấu.... Chúng sống trong điều kiện nóng ẩm kéo dài: ánh sáng cao, nhiêt độ cao, nồng độ CO₂ giảm, nồng độ O₂ tăng. Chính vì thế để đảm bảo luôn có đủ lượng CO₂ cần thiết nên thực vật C₄ cố định CO₂ theo chu trình Hatch - Slack. Trong chu trình này, sản phẩm được tạo ra đầu tiên là axit oxaloaxetic, axit malic và axit aspartic. Các chất này đều chuyển hóa thành axit malic. Axit malic sẽ được đưa vào tế bào bao bó mạch để dự trữ. Khi nào cần cố định CO₂, axit malic sẽ được vận chuyển tới lục lạp và tại đây axit malic bị decacboxyl hóa, CO₂ được giải phóng và đi vào chu trình Calvin để tạo ra chất hữu cơ. Có thể nói axit malic chính là nguồn dự trữ CO₂ lý tưởng cho những cây sống ở nơi có nồng độ CO₂ thấp.

+ Ở nhóm Thực vật CAM gồm các thực vật sống ở vùng sa mạc trong điều kiện khô hạn kéo dài như : dứa, xương rồng, thuốc bỏng , các cây mọng nước ở sa mạc.. Vì lấy được nước rất ít nên nhóm thực vật này phải tiết kiệm nước đến mức tối đa bằng cách đóng khí khổng vào ban ngày và như vậy quá trình tiếp nhận CO₂ phải được diễn ra vào ban đêm khi khí khổng mở. CO₂ sau khi được tiếp nhận sẽ đi vào chu trình Hatch - Slack như ở thực vật C₄. Bằng cách đó không bào rất lớn của các tế bào thịt lá không phải chỉ để dự trữ nước mà nó còn chứa 1 lượng đáng kể cacbon cho hoạt động quang hợp trong 1 thời gian dài không phụ thuộc vào việc trao đổi khí CO₂. Đối với những cây mộng nước sống ở những nơi khô hạn, sự phân chia thời gian cố định CO₂ vào buổi tối và khử CO₂vào sáng hôm sau là 1 đạc điểm thích nghi về mặt sinh thái nhờ đó đảm bảo đủ lượng CO₂ ngay cả khi thiếu nước hoặc khí khổng đóng vào ban ngày.Từ những đặc điểm thích nghi như trên ta có thể thấy rằng việc xuất hiện các con đường cố định CO₂ ở thực vật C₄ và CAM giúp cho chúng có thể tồn tại một cách bền vững trong điều kiện môi trường khắc nghiệt và luôn luôn thay đổi.

-- Mod Sinh Học 11 HỌC247